Pensamentu

E gran diferensia entre material i spiritual, ta ku material tin un balor temporal i di momentu, miéntras ku spiritual tin un balor infinito.

Veelzeggende bijnaam voor algemene overste is ‘zwarte paus’; Jezuïeten kiezen nieuwe ‘generaal’ als opvolger van Nederlander Kolvenbach

ROME - In Rome zijn in totaal 225 jezuïeten uit de hele wereld samengekomen voor een algemene bijeenkomst waarop men onder meer de opvolger moet kiezen van de huidige Nederlandse algemene overste Peter‑Hans Kolvenbach. Sinds 1983 staat hij aan het hoofd van de Sociëteit van Jezus - beter bekend als de orde van de jezuïeten). Pater Kolvenbach is nu tachtig jaar en wil de fakkel overdragen als algemene overste.
In het kerkelijk jargon wordt deze titel ook wel aangeduid als de zwarte paus. Zwart duidt daarbij op de zwarte toog van de jezuïeten in tegenstelling tot de witte toog waarmee de paus zich altijd kleedt. Eeuwenlang drukte de algemene overste van de jezuïeten zijn stempel op de geschiedenis van de katholieke kerk en in sommige perioden van de geschiedenis leek hij zelfs machtiger dan de paus. Vandaar de bijnaam zwarte paus.

Pater Kolvenbach was de opvolger van Pedro Arrupe. Na het Tweede Vaticaans Concilie (1962 tot 1965) besloten de jezuïeten onder impuls van deze dynamische overste de besluiten van het Tweede Vaticaans Concilie voluit te steunen. Bij velen in Latijns‑Amerika vertaalde zich di in een keuze voor de Bevrijdingstheologie en de keuze voor de armsten en achtergestelden. Geestelijken, zoals de Colombiaanse priester Camilo Torres Restrepo, die met rebellen optrokken waren Rome echter een doorn in het oog. Toen Arrupe na een beroerte verlamd raakte, schoof Johannes‑Paulus II de plaatsvervangende overste Vincent O’Keefe opzij en benoemde Paolo Dezza tot administrator – een maatregel zonder weerga in de jezuïetengeschiedenis en volgens velen een poging om de jezuïeten, die een vierde gelofte van gehoorzaamheid aan de paus afleggen, in het gareel terug te dwingen. Onder jezuïeten verluidt nu dat de huidige paus hen beter gezind is. Benedictus XVI verwacht veel van de orde in de dialoog met de geseculariseerde cultuur. Het is voor het eerst in de 477 jarige geschiedenis van de jezuïeten dat een algemene overste tijdens zijn leven terugtreedt..

In Europa blijven de jezuïeten verouderen en raken de rangen uitgedund. Elders gaan zij als orde een mooie toekomst tegemoet. Dat is onder meer het geval in Latijns‑Amerika, Afrika en vooral India. Ook in Vietnam hebben zich 130 kandidaten voor het noviciaat aangemeld.
Vooral onder het pontificaat van wijlen Johannes‑Paulus II taande de macht van de ooit zo invloedrijke jezuïetenorde. Diens voorkeur ging blijkbaar eerder uit naar de orde van de Salesianen.

aangeleverd door Toon van Dongen