zondag 28 juni 2009

Solemnidat de san Pedro i san Pablo

Promé Lektura : Echonan 12, 1-11
Salmo : Salmo 34, 1-8
Di dos Lektura : 2Timoteo 4, 6-8. 17-18
Evangelio : Mateo 16, 13-19


Solemnidat de san Pedro i san Pablo ta un di esnan mas antiguo di aña litúrgiko. E ta aparesé den e santoral inkluso promé ku fiesta di Pasku di Nasementu. Den siglo IV ya tabata eksistí e kustumber pa selebrá tres misa esta un den e basílika vatikano, otro den san Pablo extra muros i otro den e katekumbonan di san Sebastián, kaminda nan a skonde e relikianan di e apòstelnan durante algun tempu. Den un prinsipio tabata konsiderá ku 29 di yüni tabata e dia riba kua, na aña 67, Pedro a sufri e martirio riba e seru vatikano i Pablo den e lokalidat denominá “Tre fontane”. En realidat, si e hecho di e martirio ta un dato históriko inkuestionabel ku a tuma lugá na Roma den époka de Nerón, no ta asina sigur, en kambio, e dia i aña di morto di e dos apòstelnan, pero ta parse ku e ta entre aña 67 i aña 64.E solemnidat ta festehá e dos kolumnanan di Iglesia. Di un banda, Pedro ta e hòmber elegí dor di Kristu pa ser “e baranka” di Iglesia: “Abo ta Pedro i riba e baranka aki lo mi traha mi Iglesia” ( Mt 16,16). Pedro, hòmber frágil i apashoná, ta akseptá humildemente su mishon i ta soportá di ta será den prizonnan i maltrato pa nòmber di Hesus.(Hch 5,41). E ta prediká ku balor, yen di Spiritu Santu (Hch 4,8). Pedro ta amigu será di Kristu, e hòmber elegí ku a arepentí di a nenga su maestro, e hòmber duru i generoso ku ta rekonosé Dios ku a bira hende, e Mesias primintí: “Abo ta Kristu, Yu di Dios bibu”( Mt 16,16). Hechonan di apòstelnan ta konta nos den e solemnidat aki liberashon di Pedro di e prizonnan herodiano. “Ku e intervenshon ekstraordinario, Dios a yuda su apòstel p'asina ku e por a prosiguí su mishon. Mishon no fásil, ku tabata impliká un itinerario kompleho i hopi difísil. Mishon ku lo konkluí ku martirio “ora bo bira bieu, lo bo rèk man laga otro hende drecha bo paña i hiba bo kaminda bo no ke” (Hn 21,18) presisamente aki, na Roma, kaminda te awe e graf di Pedro ta meta di peregrinashonnan insesante di tur parti di mundu “Pablo, di su banda, a ser konkistá dor di e grasia divino riba kaminda pa Damasco i di perseguidó di kristiannan el a kombertí den Apòstel di esnan pagano. Despues di a topa ku Hesus riba su kaminda, el a entrega su mes sin reserva na e kousa di Evangelio. Tambe a reserva na Pablo komo meta leu Roma, kapital di e Imperio, kaminda, hunta ku Pedro, lo a prediká na Kristu, úniko Señor i Salbador di mundu. Dor di fe, tambe e lo a drama su sanger presisamente aki, uniendo pa semper su nòmber na esun di Pedro den historia di Roma kristian” (Huan Pablo II, 29 di yüni di 2002). Pablo ta e apòstel fogoso i sin kansa ku ta rekurí mundu konosí den e époka pa anunsiá e bon notisia di salbashon di Kristu Hesus. E sa ku a dun'é un mishon, un responsabilidat, un tarea ku e no por dekliná. “Ai di mi si mi no a prediká e bon notisia” (1 Kor 9,16).E kolegio episkopal i su kabes, Papa. “Kristu, ora El a instituí e diesdosnan, "a forma un sorto di Kolegio òf grupo stabil i eligiendo di entre nan a pone Pedro dilanti di dje". "Asina manera, dor di disposishon di Señor, san Pedro i e otro apòstelnan ta forma un úniko kolegio apostóliko, pa rasonnan análogo nan ta uní d entre sí e Romano Pontífise, susesor di Pedro, i e obispunan, susesonan di e apòstelnan". Señor a hasi di Simon, na kua el a duna e nòmber di Pedro, i solamente di dje, e piedra di su Iglesia. El a entreg’é e yabinan; el a instituyé wardadó di hinter e trupa. "Ta kla ku tambe e Kolegio di apòstelnan, uní na su kabes, a risibí e funshon di mara i lòs duná na Pedro". E ofisio pastoral aki di Pedro i demas apòstelnan ta pertenesé na e semènt di Iglesia. E ta kontinuá dor di e obispunan bou di guia di Papa.El Papa, obispu di Roma i susesor di san Pedro, "ta e prinsipio i fundamentu perpetuo i visibel di unidat, tantu di e obispunan komo di e muchedumbre di fielnan". "E Pontífise Romano, en efekto, tin den Iglesia, den virtut di su funshon di Vikario di Kristu i Wardadó di hinter Iglesia, e poder pleno, supremo i universal, ku semper e por ehersé ku hinter libertat". (Katesismo di Iglesia Katóliko 881-882).

DI DIESTRES DJADUMINGU SIKLO B

Promé Lektura : Sabiduria 1, 13-15; 2, 23-24
Salmo : Salmo 30, 1 i 3. 4-5. 10-11. 12b
Di dos Lektura : 2Korintio 8, 7.9. 13-15
Evangelio : Marko 5, 21-43


E dos milagernan di Hesus ta aparesé denter di un seri di kuenta den kua e evangelista San Marko ke aksentuá e nesesidat di fe frente e poder i palabra di Hesus. Siman pasá nos a skucha Hesus pidiendo su disipelnan fe dilanti e tormenta ku a parse di lo a hundi nan; i e siman aki nos ta mira dos berdadero modelo di fe: e muhé ku tabata sangra i Jairo, hefe di snoa. Den tur dos milager ku awe nos ta skucha, Hesus ta rekonosé òf pidi nan fe den su persona p’asina E por aktua.

Ta kere ku e dos kuentanan aki ta siña nos elementonan mashá importante di nos relashon di fe ku Hesus. Promé, e kapasidat pa tin fe den Hesus no ta den relashon direkto ku nos “puresa” religioso; ke men, Jairo, komo hefe di snoa, talbes por a pensa ku Hesus mester a bai kuné pasobra e tabata un hudiu prominente ku tabata biba mashá envolví ku leinan religioso. Pero kua tabata su sorpresa ku tin un muhé, konsiderá komo impuro pa motibu di su fèrmidat, tambe Hesus ta kura. Esaki ta mustra nos ku kualke hende por akudí na Hesus, no ta importá nos kondishon anterior na momentu di kontra ku Kristu. Na di dos lugá, fe ta surgi di un enkuentro personal ku Hesus; den tur dos kaso, esun ku tabata bludu i Jairo tin un diálogo profundo ku Hesus i esaki ta loke ta transformá nan internamente. Di tres, e salbashon ku fe den Hesus ta trese pa nos ta bai mas ayá di un salbashon físiko; salbashon di e dos personanan ei , a sosodé ora nan a kere den Hesus, ora nan no a duda den e poder i forsa di Kristu i asina nan por a drenta den e mundu maravioso di e Reino di Dios.

Awendia nos ta biba un krísis di fe. Hende ta konsentrá riba su mes i ta kere ku e por splika hinter mundu ku ta rondó di dje for di su mes persona. Ku regularidat nos ta skucha hende ku ta bisa di biba mihó sin “asina tantu ideanan religioso”; ku ke topa ku un Dios ku ta skucha nan ora ku nan ke pero ku no ta komprometé nan mes na nada. I mayoria be esnan ku ta pensa asina no ta mal hende, inklusive nos ta topa nan de bes en kuando den misa, pasobra “a duna nan un gana di bai misa riba tal dia!” Pero tin fe, no ta únikamente kere ku Dios ta eksistí, e fe ei hasta demoño tin’e , pasobra E ta esun mas konsiente di esaki! Tin fe ta nifiká topa ku un persona, ku kende nos ta komprometé nos mes i ku nos ta yuda; ta nifiká laga e persona aki ku ta Hesus transformá nos bida ; ta permití’é kambia nos kustumber-, nos pasatempu, nos forma di bisti i nos manera di trata otro hende.. Tin fe den Kristu ta nifiká permitiÉ kura nos “heridanan” p’asina ku nos por sirbi manera E ta pidi nos; ta skuch’É i laga ku e palabra ei ta transformá nos, asina manera e mucha chikí ku a muri i ku palabra di Kristu a transform’é.

Ban purba di tin fe den Kristu. E ta primintí nos salbashon, pero no un salbashon terenal, sino salbashon eterno. Ta p’esei, ora nos ta kere den djE no ta únikamente pa E kura nos di tal òf kual fèrmidat, sino pa e kura nos interiormente pa di tal forma nos por rekonosé su plan den e bida ku a toka nos di biba. Laga nos aserká Hesus, laga nos mishi ku su Kurpa i su Sanger, laga nos skucha su palabra ku ta duna bida i laga nos sigui konstruí e Reino ei ku E a bini pa inougurá.

E siman aki, laga nos trata pa “duna bida”na un hende: ku nos tempu, nos pordon, ku nos solidaridat. Laga nos trata di duna testimonio ku Kristu, den kende nos ta kere i nos ta karga paden di nos, ku ta transformá den bida tur loke e toka.