woensdag 8 juli 2009

Paus schrijft motu-proprio over Lefebvristen

Het Vaticaan heeft vandaag een motu-proprio van paus Benedictus XVI gepubliceerd. Het document is gedateerd op 2 juli en heet Ecclesiae unitatem. Daarin bepaalt de Heilige Vader dat de Pauselijke Commissie Ecclesiae Dei voortaan gekoppeld is aan de Congregatie voor de Geloofsleer.

Geëxcommuniceerd
De commissie Ecclesia Dei werd op 2 juli 1988 door een gelijknamig motu-proprio opgericht door Johannes Paulus II. Ze had als doel de geestelijken die verbonden waren met de op 30 juni 1988 geëxcommuniceerde aartsbisschop Marcel Lefebvre, met de Rooms-Katholieke Kerk te herenigen. Ook onderhield de commissie namens de paus betrekkingen met de schismatieke traditionalisten.

Hereniging
Benedictus XVI schrijft in zijn motu-proprio dat hij streeft naar de volledige communio met de Priesterbroederschap Sint Pius X, die nog steeds geen canonieke status binnen de Rooms-Katholieke Kerk heeft.

Doctrinair problemen
“Juist omdat de problemen met de Broederschap die nu moet worden behandeld doctrinair van aard zijn, besloot ik - twintig jaar na de motu-proprio Ecclesia Dei, (…) de structuur van de Commissie Ecclesia Dei te heroverwegen en haar nauw te verbinden met de Congregatie voor de Geloofsleer”, schrijft Benedictus. Voortaan zal de prefect van de geloofscongregatie de voorzitter van de pauselijke commissie zijn.

Erkende traditionalisten
Dankzij de commissie Ecclesia Dei werd het voor traditionalisten mogelijk om binnen de Kerk de preconciliaire ritus te blijven volgen. Voorbeelden van deze door Rome erkende traditionalisten zijn de Priesterbroederschap Sint Petrus, het Instituut 'Christus Koning en Hogepriester' en verscheidene benedictijnse abdijen in Frankrijk.

Opheffing excommunicatie
Begin dit jaar besloot de paus de excommunicatie van de vier bisschoppen die in 1988 door Marcel Lefebvre waren gewijd, op te heffen. In een brief van 10 maart aan alle bisschoppen van de Kerk schreef de paus dat hij dat gedaan had om verdere radicalisering van de Priesterbroederschap Sint Pius X te voorkomen. De vier Lefebvristische bisschoppen blijven wel geschorst zolang zij niet volledig gehoorzamen aan het pauselijk leergezag.

Bron: www.katholieknederland.nl

Benedictus verwerpt amorele visie op economie

De technologische en economische ontwikkeling van de mensheid loopt spaak als de morele dimensie uit het oog verloren wordt. Dat is het terugkerende thema van de vandaag gepubliceerde encycliek Caritas in veritate van paus Benedictus XVI.

Markt en staat niet amoreel
Volgens de paus zijn de staat en de markt geen onpersoonlijke of amorele krachten. Net zomin als globalisering en technologische vooruitgang kunnen zij het stellen zonder een dragende moraliteit en zonder mensen die handelen vanuit liefde en belangeloosheid. De vooruitgang van de mensheid wordt gediend door de herontdekking van de ethische dimensie van handel, politiek en techniek.

‘Ontwikkeling is een roeping’
In de rondzendbrief biedt Benedictus XVI een analyse van de hedendaagse sociaal-economische situatie van globalisering en technologische vooruitgang. Volgens de paus toont technologie de menselijke aspiraties om zich te ontwikkelen: “Technologie geeft uitdrukking aan de innerlijke spanning die hem aandrijft om zijn materiële beperkingen geleidelijk te overstijgen.” Net als paus Paulus VI in zijn encycliek Populorum progressio noemt Benedictus ontwikkeling een ‘roeping’ die de mens van Hogerhand krijgt.

Global village
De techniek die de wereld in sociaal en economisch opzicht tot een dorp heeft gemaakt is echter geen onverdeeld genoegen. De groeiende wederzijdse afhankelijkheid van mensen en volkeren gaat volgens de bisschop van Rome niet gelijk op met “een ethische uitwisseling tussen verschillende betrokkenen die waarachtige menselijke ontwikkeling stimuleren”.

Superontwikkeling en onderontwikkeling
In zijn evaluatie van de hedendaagse situatie sluit Benedictus zich aan bij zijn voorgangers Paulus VI en Johannes Paulus II. Net als deze pausen stelt hij dat de ‘superontwikkeling’ van de mensheid hand in hand gaat met een morele onderontwikkeling.

Economische crisis
Uitgebreid gaat de Duitse paus in op de wereldwijde economische crisis. Die dwingt ons “onze reis opnieuw te plannen, nieuwe regels op te stellen en nieuwe vormen van toewijding te ontdekken”. Daartoe pleit hij onder meer voor een wereldwijde en krachtdadige gezagsinstantie. Ook zouden de Verenigde Naties en andere economische en bancaire instellingen een fundamentele hervorming moeten ondergaan. Arme landen zouden daarin een veel krachtigere stem moeten krijgen.

Gebrek aan ethiek
De paus verwerpt een amorele benadering van de markt en de economie. Het gebrek aan ethiek en het winstbejag heeft er in de geglobaliseerde context voor gezorgd dat rijkere landen hun productie aan lagelonenlanden hebben uitbesteed om zodoende de prijzen van goederen te drukken, de koopkracht op te voeren en de thuismarkt te bevoordelen. De eenzijdige focus op winst heeft onder meer uitputting van grondstoffen, schending van mensenrechten en de vervuiling van het milieu tot gevolg gehad.

Kritiek op protectionisme
Verder levert Benedictus in zijn encycliek kritiek op de hoge invoerheffingen van rijke landen die het voor arme landen moeilijk maken voet aan de grond te krijgen op markten van economisch meer ontwikkelde landen. Verschillende bedrijven en staten handelen volgens de Duitse paus in strijd met de mensenrechten door al te streng vast te houden aan hun patenten op medicijnen. Zo verhinderen zij dat goedkopere varianten van hun geneesmiddelen in arme landen op de markt komen.

Globalisering‘Blinde oppositie’ tegen globalisering vindt Benedictus XVI onverstandig, omdat het de goede kanten van de groeiende wederzijdse afhankelijkheid over het hoofd ziet. Liever ziet de paus dat dit wereldwijde proces een ethische en godsdienstige dimensie krijgt. Wat hij wil bevorderen is “een individueel en gemeenschappelijk cultureel proces van wereldwijde integratie die open staat voor het transcendente”.

Miljard katholieken
Andere onderwerpen die Benedictus aansnijdt in zijn brief, zijn onder meer terrorisme, toerisme en het milieu. De encycliek is gericht aan de wereldwijd 1,1 miljard katholieken en aan 'alle mensen van goede wil'. Het werk wordt naar buiten gebracht aan de vooravond van de G8-top in Italië en drie dagen voordat de paus de recessie bespreekt met de Amerikaanse president Barack Obama.

Bron: www.katholieknederland.nl

Nederlandse bisschoppen blij met encycliek


De Nederlandse bisschoppen reageren verheugd op het verschijnen van Caritas in veritate, de nieuwe encycliek van paus Benedictus XVI.


Scherpe analyse

Een encycliek die in deze tijd van financiële crisis en sociaaleconomische achteruitgang niet alleen zeer actueel is, maar ook door de scherpe inhoudelijke analyse van groot belang is. Dat laat bisschop Ad van Luyn, voorzitter van de Nederlandse bisschoppenconferentie, vandaag weten in een eerste reactie.

Dialoog met sociale partners
De Nederlandse bisschoppen nemen zich voor om op basis van de encycliek in gesprek te gaan met de sociale partners in de Nederlandse samenleving, politici, werkgevers en werknemers. Tijdens de eerstvolgende bisschoppenconferentie in september zal de encycliek geagendeerd worden met het oog op de invulling van deze dialoog. De Nederlandse vertaling verschijnt volgende maand.

Uitgebreide analyse
De Nederlandse bisschoppen spreken hun grote waardering uit voor de analyse en oplossingsrichtingen met betrekking tot de huidige economische crisis die paus Benedictus aanreikt.

Missstanden
Mgr. Van Luyn: "De misstanden die de paus terecht aan de kaak stelt, de uitwassen van het huidige economische systeem, zijn grote belemmeringen voor de verwezenlijking van mondiale sociale gerechtigheid. De paus geeft hiertoe belangrijke richtlijnen zowel voor de particuliere sfeer als ook voor het publieke domein middels zijn pleidooi voor een rechtvaardige herinrichting van de mondiale economische systemen.”

Arme landen“Niet vergeten mag worden dat het juist de arme landen zijn die de desastreuze gevolgen ondervinden van de wereldwijde crisis. Subsidiariteit en solidariteit zijn de onmisbare voorwaarden voor de twee basisbeginselen van de sociale leer van de kerk: de waardigheid van iedere menselijke persoon en het algemeen welzijn. Deze principes worden door paus Benedictus XVI onderstreept en geactualiseerd", aldus de voorzitter van de Nederlandse bisschoppenconferentie.

Bron: http://www.katholieknederland.nl/


‘Caritas in veritate’ in 25 oneliners

De vandaag gepubliceerde encycliek Caritas in veritate behandelt vele thema’s. Paus Benedictus XVI schrijft over waarheid, liefde, gerechtigheid, globalisering, het bedrijfsleven, economische ethiek, anticonceptie en abortus, milieu, toerisme, technologie en andere onderwerpen. Hieronder een lijst van vijfentwintig opmerkelijke zinnen uit de encycliek.

“Zonder waarheid glijdt de liefde af naar sentimentaliteit.” (Inleiding, nr. 4)

“Liefde is de ander schenken wat het mijne is; maar ze is nooit zonder gerechtigheid, die mij ertoe beweegt de ander te geven wat het zijne is.” (Inl., 6)

“Zodra winst het uitsluitende doel wordt, verkregen door ondeugdelijke middelen en zonder oog hebbend voor het algemeen welzijn, dan kan winstbejag de welvaart vernietigen en armoede veroorzaken.” (Hoofdstuk II, 21)

“Cultuurrelativisme heeft tot gevolg dat cultuurgroepen naast elkaar bestaan terwijl ze van elkaar gescheiden blijven en daarom niet werkelijk geïntegreerd raken.” (II, 26)

“Openheid voor het leven staat in het centrum van werkelijke ontwikkeling.” (II, 28)

“Liefde is rijk aan intelligentie en intelligentie is vol van liefde.” (II, 30)

“Zonder innerlijke solidariteit en wederzijds vertrouwen kan de markt zijn economische functie niet vervullen.” (III, 35)

“Iedere economische beslissing heeft morele gevolgen.” (III, 37)

“Zonder gratuïteit geen gerechtigheid.” (III, 38)

“De huidige economische crisis met zijn ernstige afwijkingen en misstanden vereist een geheel nieuw begrip van zakendoen.” (III, 40)

“Het is zeker een van de grootste gevaren dat bedrijven bijna uitsluitend verantwoording schuldig zijn aan investeerders.” (III, 40)

“We moeten geen slachtoffers, maar protagonisten van de globalisering worden.” (III, 42)

“De natuur is de uitdrukking van een plan van liefde en waarheid.” (IV, 48)

“Er is een wereldwijde herverdeling van de energiereserves nodig, zodat ook de landen zonder bronnen toegang tot energie krijgen.” (IV, 49)

“De manier waarop de mens het milieu behandelt beïnvloedt de manier waarop hij zichzelf behandelt en vice versa.” (IV, 50)

“De Kerk moet vooral de mens beschermen tegen zijn zelfvernietiging.” (IV, 51)

“Bij het zoeken naar oplossingen in de huidige economische crisis moet de ontwikkelingshulp aan de arme landen beschouwd worden als een middel tot het scheppen van welvaart voor allen.” (V, 60)

“Het is pijnlijk vast te stellen dat het [sekstoerisme] vaak met toestemming van de lokale autoriteiten bedreven wordt (…).” (V, 61)

“De ervaring van het microkrediet (…) moet versterkt en uitgewerkt worden.” (V, 67)

“(…) er bestaat een sterke behoefte aan een reorganisatie van de VN, (…) zodat het idee van een familie van naties tanden kan krijgen.” (V, 67)

“De ontwikkeling van de mens wordt geremd als hij zich aanmatigt zijn eigen en enige schepper te zijn.” (V, 68)

“De technologische ontwikkeling kan tot het idee verleiden dat techniek op zich staat als de mens alleen hoe-vragen stelt en de vele waarom-vragen verwaarloost.” (VI, 70)

“De rede die alleen op de technologie vertrouwt is zonder het geloof ertoe veroordeeld zich te verliezen in de illusie van haar eigen almacht.” (IV, 74)

“Zonder God weet de mens niet waar hij naartoe gaat en kan hij niet begrijpen wie hijzelf is.” (Conclusie, 78)

“Het humanisme dat God uitsluit is een onmenselijk humanisme.” (Conclusie, 78)

Amerikaanse zusters verontrust door Vaticaanse onderzoeken

Onder Amerikaanse vrouwelijke religieuzen is onrust ontstaan doordat het Vaticaan momenteel twee grote onderzoeken laat uitvoeren binnen hun congregaties, zo berichten verschillende Amerikaanse media. Een groot aantal religieuzen vreest het slachtoffer te worden van een vorm van doctrinaire inquisitie.

Apostolische Visitatie
In opdracht van kardinaal Franc Rodé, de prefect van de Congregatie voor de Instituten van het Gewijde Leven, is al begin dit jaar een zogenoemde Apostolische Visitatie van start gegaan. Deze visitatie, zo luidt het in een aankondigende brief die de congregaties ontvingen, heeft als doel ‘de kwaliteit van de leefwijze van apostolische congregaties van vrouwelijke religieuzen in de Verenigde Staten te onderzoeken’. De visitatie wordt geleid door moeder Mary Clare Millea, moeder-overste van de Apostelen van het Heilig Hart.

Vier fases
De eerste fase van de Apostolische Visitatie, die bestaat uit persoonlijke gesprekken met de hoofden van ordes en congregaties, wordt eind deze maand afgerond. Fase twee behelst een schriftelijke enquête, in te vullen door de belangrijkste moeder-oversten. In fase drie, die in 2010 plaatsvindt, vinden bezoeken plaats aan de belangrijkste instituten van religieuzen in de VS. De afsluitende fase bestaat uit de overhandiging van een uitvoerig rapport aan de Congregatie voor de Instituten van het Gewijde Leven in Rome.

Doctrinair onderzoek
Het tweede onderzoek betreft de Conferentie van Leidinggevenden van Vrouwelijke Religieuzen, waarbij vrijwel alle Amerikaanse ordes en congregaties zijn aangesloten. Dit onderzoek is ingesteld door de prefect van de Congregatie voor de Geloofsleer, kardinaal William Levada. In een brief aan de Conferentie schrijft Levada dat een onderzoek op zijn plaats is omdat de organisatie weinig heeft veranderd sinds zij acht jaar geleden de opdracht kreeg om de leer van de Kerk uit te dragen inzake het exclusief mannelijke priesterschap, homoseksualiteit en het belang van de RK-Kerk voor het eeuwig heil van gelovigen.

Beroering
De twee onderzoeken hebben tot veel beroering geleid bij religieuzen. Hoewel sommigen het positief vinden dat er weer eens aandacht is voor hun zieltogende gemeenschappen, vrezen velen dat het Vaticaan paal en perk wil stellen aan de invulling die de zusters sinds Vaticanum II aan hun roeping hebben gegeven.

Andere professies
In de afgelopen 40 jaar stopten veel Amerikaanse zusters met het dragen van het habijt, gingen zelfstandig wonen en kozen voor nieuwe professionele bezigheden. Zij geven bijvoorbeeld onderwijs aan universiteiten, zijn actief binnen de sociale advocatuur en werken voor organisaties die armoede bestrijden en spiritualiteit bevorderen.

Werkvolk
Zuster Sandra M. Schneiders, emerita-professor Nieuwe Testament en Spiritualiteit aan de Theologieschool van de Jezuïeten in Berkeley, California, zei vorige week tegenover The New York Times dat de Kerk de neiging heeft zusters vooral als handig werkvolk te zien. Zij heeft haar collega-religieuzen opgeroepen niet mee te werken aan de visitatie.

Bron: www.katholieknederland.nl

Oudste bijbeltekst nu online


De oudste bekende bijbeltekst, de Codex Sinaiticus, is sinds vandaag op internet te raadplegen. De online-editie is een product van de samenwerking tussen vier internationale instituten: de Universitaire bibliotheek van Leipzig, de Nationale Bibliotheek van Sint-Petersburg, het Sint-Catherinaklooster in Egypte en de British Library.

Overlevering
De 1600 jaar oude codex is een belangrijke schakel in de overlevering van de bijbelhandschriften. Het geeft een beeld van de ontwikkeling van het vroege christendom. Ook laat het zien op welke manier de bijbel van generatie op generatie werd overgeleverd.

Herontdekking
Tot 1844 lag het kostbare handschrift opgeborgen in de bibliotheek van het Sint-Catherinaklooster in de Sinaï. Daar werd het vijftien jaar later herontdekt door Konstantin von Tischendorf, een wetenschapper verbonden aan de Universiteit van Leipzig met een passie voor oude handschriften. Hij meende dat de studie van de vroege handschriften hem in staat stelde de authenticiteit van de bijbel te bewijzen.

Verspreiding van de codex
Na de herontdekking raakte het kostbare handschrift echter verdeeld. Daardoor kwamen fragmenten van het Oude en het Nieuwe Testament zowel in de Universiteit van Leipzig, de Nationale Bibliotheek van Sint-Petersburg en de British Library terecht. Het Sint-Catherinaklooster wist zelf ook een deel van de codex te behouden.

Oudste bijbeltekst
De Codex Sinaiticus die halverwege de vierde eeuw vanuit het Grieks is vertaald, wordt beschouwd als de oudste bekende bijbeltekst. Alleen de Codex Vaticanus, die wordt bewaard in de bibliotheek van het Vaticaan, stamt uit ongeveer dezelfde periode.

Bron: www.katholieknederland.nl