maandag 31 december 2007

E aña aki ta bai terminando

E aña aki ta bai terminando. Ta manera tur kos ta pasa...En realidat, no ta un aña ménos, sino un aña mas; un aña mas di kua nos tin ku duna kuenta; un aña mas ku nos mester añadí na nos responsabilidat. E aña aki no a pasa; ela keda den kada un dje akshonnan ku nos realisá den dje; bon òf malu, nan a laga den nos un marka ku bo no por kita. Kisas nos ta sinti e tentashon pa katalogá e aña aki komo bon òf malu pa nos, segun a bai ku negoshi; pero no ta esaki ta e balor supremo. Lo e tabata un bon aña si den dje nos a mehorá nos bida, si nos a perfekshoná, si nos a kultivá spiritualmente, si nos a biba ku amor i pa amor di Dios i di e rumannan. Lo no tabata malu si nos para un ratu ketu promé ku aña kaba pa hasi un balanse di nos konsiensia i dilanti di Dios.

2007: 21 priesters en religieuzen vermoord

ROME - In het bijna voorbije 2007 werden 21 geestelijken en religieuzen vermoord, drie minder dan in 2006 en vier minder dan in 2005. Onder hen zijn vijftien priesters, één mannelijke en één vrouwelijke religieuze, drie diakens en één seminarist. Zo meldt het missie-persbureau FIDES. Van de geestelijken werden er acht (vier priesters, drie diakens en één seminarist) in Azië omgebracht. In Irak werden er vier priesters gedood. Op het Amerikaanse continent werden zes priesters en één mannelijke religieuze vermoord: drie priesters overkwam dit in Mexico. In Afrika zijn drie priesters (Zuid‑Afrika, Kenia en Rwanda) en één vrouwelijke religieuze omgebracht. In Europa zijn twee priesters gedood.

aangeleverd door Toon van Dongen

Vaticaan gelooft in dialoog met Islam

PARIJS - De Franse kardinaal Jean‑Louis Tauran, voorzitter van de pauselijke Raad voor de Interreligieuze dialoog, heeft zijn vertrouwen uitgesproken in de dialoog met de Islam en zegt dat die het komende jaar op een nieuw, hoger niveau zal verlopen: ‘Er bestaat heel veel goede wil langs beide kanten’, zo verklaarde hij. Hij verwees daarbij naar de brief van 138 islamitische leiders, waarin werd opgeroepen tot dialoog en een betere verstandhouding en op de reactie van de paus, die daarop een delegatie naar Rome uitnodigde. De initiatiefnemer, prins Ghazi bin Muhammad bin Talal, liet weten dat men graag bereid is in februari naar Rome te komen.

aangeleverd door Toon van Dongen

zondag 30 december 2007

FIESTA DI SANTA FAMIA

Promé Lektura : Sirag 3:2-6, 12-14
Salmo : Salmo 128:1-5
Di dos Lektura : Kolosa 3:12-21
Evangelio : Mateo 2:13-15, 19-23



E Evangelio di Mateo ta konta nos di e eksperensha di Hesus uní na esun di e pueblo di Israel. Den e istoria aki nan ta hiba Hesus, huntu ku su famia na Egipto pa for di e pais aki kuminsá e Eksodo Nobo ku lo a guia Israel na e aliansa definitivo ku Dios atraves di Hesukristu. Manera Moises i e pueblo di Israel a kana pasa den desierto pa yega na e tera primintí, Hosé, Maria i Hesus lo hasi pa yega na realisashon total di e promesa aki di Dios.
E istoria aki di e famía di Nazaret ta laga nos mira e rèspèt ku Dios tin pa historia di hende. Den esaki nos por mira kon Dios no ta tuma distansha di situashonnan humano, sea malu òf bon, sino ku e ta duna nan balor, E ta konstruí su istoria i ta realisá su boluntat. Asina, a kousa di violensha i envidia di un gobernante, e famia di Nazaret ta hui bai Egipto i den foma simbóliko ta hasi e mesun rekorido ku e pueblo di Israel.
Kon un relato asina leu di nos por yuda nos? Mas ayá di e eksperensha di Hosé, Maria i Hesus, tin e mensahe ku Mateo ke transmití na nos: Dios ta hasi uso di istoria di hende pa realisá su boluntat. E idea aki por yuda nos komprondé e situashon i e mishon di nos famia awe ku nos ta selebrá fiesta di Santa Famia.
Promé ku tur kos, e Evangelio ta siña nos kon, maske ku e famia tabata ku Dios i tabata stimá p’e pwes Hesus, su Yu, tabata parti di dje, no ta tur kos den su bida tabata “koló di rosa”. Nan tambe a sufri i a topa ku kontratempu ku a hasi nan sinti nan mes inkómodo i hasi nan kaminda difísil. Hopi bia den nos famia nos ta topa ku opstákulo, pa egoismo di otro òf di algun miembro di famia; pa motibu di fèrmidat, aksidente, falta di trabou òf otro kosnan ku no ta den nos man. Ora esaki sosodé ku nos, na lugá di reklamá Dios i puntr’é pakiko esaki a sosodé ku nos, nos lo por a buska su Palabra den tur esaki haña su kaminda i realisá su boluntat. Awendia ta masha fásil renunsiá dilanti di difikultat, ta masha fásil buska “portanan falsu” manera divorsio, alkohòl, ekseso di trabou òf pió ainda indiferensha; pero awe Dios ta yama nos pa renobá nos esfuerso, pa rekonosé su presensia den nos istoria, su Palabra den nos situashonnan i korespondé ku firmesa, ku konvikshon di ku E ta kana ku nos. Pasobra E tambe ya a biba su problemanan, a enfrentá nan i a entregá asta su propio bida. Ta p'esei , no tin ningun hende manera E pa komprondé nos i kompañá nos pa sali dilanti manera kristian for di kada un di nos situashonnan.
Awe, por lo tantu ta un dia di goso i alegria, pasobra Dios ta anunsiá nos ku E ta kana huntu ku nos, ku E no ta bandoná nos sino ku E, pa medio di tur forma ta buska nos realisashon i nos felisidat. Únikamente falta pa nos lag’é drenta den nos famia, pa nos hasié un miembro mas, pa nos lag'é sinti su mes bon mei mei di nos.
E fin di aña aki, laga nos renobá nos kompromiso familiar. Nos so lo no yega na e felisidat na kua nos a ser yamá, ku konfiansa den presensia di Dios laga nos buska su Palabra i su boluntat den nos famia p'asina nos por risibié i stim’é manera E ke ser stimá: den komunidat.

Ku Dios duna boso su pas den e aña aki ku ta bai kuminsá.

Boodschap voor Taizé-Woodstock: Jeugd moet nieuwe wegen van hoop bewandelen

GENÈVE - Blijf de hoop te koesteren, die in staat stelt de wereld te veranderen. De jongeren worden allemaal ‘uitgenodigd om nieuwe wegen van hoop te bewandelen’ Zo luidde de boodschap van paus Benedictus XVI tot de duizenden jongeren die in Genève deelnamen aan wat ook wel genoemd wordt het Taizé-Woodstock. De vrede s het resultaat van rechtvaardigheid, ‘maar misschien nog meer van de vergevingsgezindheid.’, aldus de paus.

Ook Ban‑Ki‑Moon, de algemene secretaris van de Verenigde Naties, vele politici en verschillende andere kerkleiders, waaronder de Russisch‑orthodoxe patriarch Aleksej II, de oecumenische patriarch Bartholomeus en de anglicaanse aartsbisschop Rowan Williams schreven brieven aan de jongeren. Ban‑Ki‑Moon roept de jongeren ook op er voor te zorgen dat de gemeenschappelijke idealen van de verschillende wereldgodsdiensten gerealiseerd worden. De oecumenische patriarch schreef dat het jongeren die in onze samenleving het evangelie willen beleven niet gemakkelijk gemaakt wordt.

Etty Hillesum
Opvallend is de verwijzing van de anglicaanse aartsbisschop Rowan Williams naar de Nederlandse Etty Hillesum, een jonge joodse die op haar 27ste jaar in het concentratiekamp van Auschwitz vermoord werd. Zij schreef in een brief dat zij het als haar taak beschouwde van een levende God te getuigen. De anglicaanse aartsbisschop noemt die woorden des te opvallender omdat ze werden uitgesproken tegen de achtergrond van de nazigruwel. ‘Zij geeft hiermee een van de meest authentieke en veeleisende omschrijvingen van het geloof.’

aangeleverd door Toon van Dongen

zaterdag 29 december 2007

Orashon

Mi Dios, mi ta yama Bo danki pa e dia aki. Mi sa ku ainda mi no a logra tur loke bo ta spera di mi i si esaki ta e rason pa lokual bo ta baña mi ku e serena fresku di otro mainta; mi ta sinti mi mes masha gradisí. Mi ta prepará al fin, pa hasi pa Bo sinti Bo orguyoso di mi. Lo mi lubidá e dia di ayera, ku tur su prueba i tribulashonnan, ku tur su ofensa i su frustrashonnan. Pasado ya ta un soño di kua mi no por rekuperá ni un solo palabra, ni kita ningun akto imprudente. Sin embargo, lo mi tuma e desishon ku si den d e dia di ayera mi a lastimá un hende atraves di mi imprudensia òf mi irreflekshon, lo mi no laga ku riba e dia di awe solo ta baha sin mi rektifiká i nada loke mi hasi riba e dia aki lo tin mayor importansha.

Gezagsgetrouwe, maar dynamische kerk in Vietnam groeit snel

HANOI - Vietnam beleefde de voorbije jaren een ingrijpende verandering, waarbij ernstige inspanningen werden geleverd om een volwaardige plaats in te nemen in de internationale gemeenschap. Het Aziatische land biedt ook steeds meer ademruimte voor katholieke gelovigen.
Voor de kathedraal van Hanoi staat deze dagen bijvoorbeeld een kerststal opgesteld. In hotels in het centrum van de stad is kerstversiering te zien en wordt de passant in neonreclames een Zalig Kerstfeest toegewenst. De taferelen waren tot aan de hereniging van Vietnam in 1975ondenkbaar. De katholieke kerk werd toen als handlanger van het Westen beschouwd. Vandaag leven er in Hanoi alleen al driehonderdduizend katholieken, op een bevolking van drie miljoen. Aan het seminarie van Hanoi studeren momenteel 250 priesterstudenten. De plannen om een tweede seminarie te bouwen, om het grote aantal kandidaten op te vangen, zijn al ver gevorderd.
Elders in het land is de situatie niet anders. Vietnam telt 26 bisdommen en 39 bisschoppen, 2.200 priesters en meer dan 11.443 vrouwelijke religieuzen. Met Rome werd de voorbije jaren een stilzwijgend akkoord aangegaan inzake de benoeming van bisschoppen. Die overeenkomst kan volgens vele waarnemers model staan voor China. De verkondiging van het christendom in Vietnam gaat terug tot de zestiende eeuw en de inzet van de Franse jezuïet Alexandre de Rhodes (1591‑1660). Vandaag ontplooit de kerk er, ondanks de nog resterende beperkingen aan godsdienstvrijheid en vervolging van dissidenten, een opvallende dynamiek. Proportioneel telt geen enkel ander Aziatisch land meer katholieken.

aangeleverd door Toon van Dongen

vrijdag 28 december 2007

Promé ku bo bai drumi

Anochi, nèt ora di bai drumi, repasá e dia i bendishoná i gradisí kada eksperensia ku abo tabatin.
Pordoná bo mes si parse bo ku bo a kometé algun eror, dje klase ku sea, i pordoná tambe personanan ku di un modo òf otro a molestiá bo òf a hasi bo daño.
Nos tur ta hasi lo mihó ku nos por hasi ku entendimentu, konosementu i e nivel di konsiensia ku nos tin den kada momentu.
Gradisí i pordoná ta hasi nos kada biaha mas sabí.

Louise Hay

Voorbereiding op Kerstmis door radicale Hindoes beschouwd als bekeringsactie Christelijke politicus aangevallen in Orissa

NEW DELHI - De spanningen tussen christenen en aanhangers van de Hindoewereldraad in de Indiase deelstaat Orissa blijven aanhouden. Donderdag werd het huis van het christelijke parlementslid Radhakant Nayak, een van de woordvoerders van christenen in de regio, in brand gestoken. Woedende christenen staken eerder huizen van Hindoes in het plaatsje Brahmangaon in brand, als wraakneming op het feit dat acht kerken op initiatief van de Hindoewereldraad in brand waren gestoken of vernield.
Bewuste raad, die nauw aanleunt bij de BJP‑partij van gewezen premier Vajpayee, was er eerder al verantwoordelijk voor dat in Orissa de strengste antibekeringswet van India werd gestemd. Daardoor moeten mensen eerst bij de politie toestemming vragen vóór ze van godsdienst kunnen veranderen. De Hindoewereldraad wordt ervan verdacht de grote aanstoker te zijn van geweld tegen christenen op verschillende plaatsen in India.
Zo worden eerder Dara Singh en twaalf andere verdachten veroordeeld vanwege de moord op de Australische missionaris Graham Staines en zijn kinderen Philip (10) en Timothy (8), op 23 januari 1999. Zij werden levend verbrand. De veroordeelden werden in verband gebracht met de Hindoewereldraad.
Deze organisatie voert al jaren een kruistocht tegen het seculiere karakter van de Indiase staat en tracht in verschillende deelstaten, met de steun van de BJP, antibekeringswetten door te drukken. Volgens de raad braken de spanningen tussen christenen en Hindoes in Orissa uit nadat christenen de tachtigjarige voorman van de Hindoewereldraad Laxmanananda Saraswat aanvielen. De bisschoppenconferentie van India publiceerde daarop een verklaring die de aanval afdeed als puur verzinsel. Volgens de Indiase bisschoppen braken de incidenten uit, omdat de voorbereidingen van het kerstfeest ten onrechte werden beschouwd als aanzet van een grootschalig bekeringsfeest.


aangeleverd door Toon van Dongen

Paus prijst vervolgde christenen

ROME- Benedictus XVI herinnerde woensdag na het angelusgebed aan de talrijke christenen, priesters en leken, die wereldwijd voor hun geloof als martelaar worden vervolgd. ‘Niet zelden bereiken ons berichten uit alle delen van de wereld dat missionarissen, priesters, bisschoppen, mannelijke en vrouwelijke religieuzen en leken opgesloten, gemarteld, van hun vrijheid beroofd en godsdienstvrijheid ontzegd wordt wegens hun geloof,’ aldus de paus op de feestdag van Sint‑Stefanus, de eerste martelaar uit de christelijke geschiedenis.

aangeleverd door Toon van Dongen

donderdag 27 december 2007

Miedu

Miedu ta bo enemigu, e ta koloká alrededor di un kouchi di oro friu trahá ku duda, tristesa i resentimentu. No tene miedu di bida, pasobra for di ora bo a nase bo ta forma parti di dje. Sinti bo mes orguyoso di bo libertat, nunka tene miedu pa hasi bo soñonan bira realidat. Únikamente bo mester teme miedu, so bo permití’é p’e bira doño di bo bida i lo kondená bo pa kontemplá for di lehania "loke lo por tabata i nunka a bira".
Biba plenamente, no tene miedu dje alegria pa biba.

Javi Herme Soleil

Purifiká Iglesia

Tin hende ku ta keha ku hendenan di Iglesia ta imperfekto;
nan ta lubidá ku si la Iglesia tabata asina perfekto, manera nan ta eksigí pa e ta, lo no tabatin espasio pa duna kontenido nan esnan ku tur nan falta i imperfekshon.
No sea abo un di esnan ku ta kritiká Iglesia; sea mas bien un di esnan ku ta purifiká Iglesia.

Kerkgebouwen aangevallen in oost India

NEW DELHI - Tijdens de Kerstdagen zijn twaalf kerken aangevallen in de staat Orissa, in Oost‑India. Er viel daarbij ook een dode. Volgens Radio Vaticaan werd daarbij bijzonder grote materiële schade aangericht. De directie aanleiding zou een aanval van twee dagen eerder tegen Hindoeleiders geweest zijn, maar christenen wordt vooral verweten dat ze Hindoes van de laagste kasten tot het christendom proberen bekeren. Christenen werden daarom al eerder doelwit van aanvallen in Orissa.

aangeleverd door Toon van Dongen

Islamitische Kerstwens als 'uitzonderlijk gebaar' door Vaticaan ervaren

ROME - In een nooit eerder gezien gebaar wensten 138 islamitische geestelijken een vredevol kerstfeest. Dat is op Kerstdag gemeld door Radio Vaticaan. In het Arabisch, Engels en het Latijn maakten zij kerstwensen over aan hun 'christelijke broeders ', niet lang nadat de paus de eerste brief van de geestelijken aan alle belangrijke christelijke leiders in de wereld uit oktober 2007 had geprezen. Een delegatie van de islamitische leiders is inmiddels voor een gesprek met katholieke theologen naar Rome uitgenodigd. De geestelijken herinneren er in hun kerstbrief aan dat het christelijke kerstfeest nauwelijks enkele dagen na het belangrijke islamitische Offerfeest valt. Tegelijk onderstrepen zij dat God door zijn weigering om de zoon Isaak van Abraham als offer te aanvaarden een goddelijke garantie gaf en uiterst krachtig teken stelde voor de drie Abrahamistische godsdiensten ‘om het leven van elk kind te bewaren en te koesteren.’

aangeleverd door Toon van Dongen

woensdag 26 december 2007

San Hosé i Pasku di Nasementu

Señor Hesus, Hosé, e hòmber hustu i noble, rekto i digno, sensibel i respetuoso, hòmber di kurason grandi, a akseptá ser bo protektor, bo guardian.
Ela kuida Maria, a proteh’é, a yud’é p’asina Abo por a nase sin problema; tabata E ku a sòru pa kosnan p'asina Abo lo a krese den barika di Bo Mama; E tabata esun ku a preokupá p’Abo i Maria, Bo Bírgen Mama.
E tabata esun ku su trabou di karpinté a haña loke Maria tabatin mester pa alimentá su mes, ya asina lo bo por a krese sano i fuerte.
Tabata Hosé kende a akseptá pa kambia su plannan pa biba ku bo Mama, i a akseptá ser Bo tata dunando Bo nòmber, hasi Bo su yu i asina desendiente di David.
Señor, mirando kon Hosé a sa di hasi Bo boluntat, nos ta pidi Bo, pa nos por tin e mesun aktitut i sentimentu di Hosé. Ku nos lo biba manera Abo pidi nos.
Señor yuda mayornan di famianan na ser kada biaha mas kariñoso i mas serka di nan yunan, na ser mihó esposo (a), mas atento kuidadoso ku nan esposa, pa nan ta no únikamente esnan ku ta trese pan na kas, sino pa nan ta hendenan di Dios, fiel i servisial, hendenan ku ta duna nan bida kuidando, protehiendo i yudando nan famia manera Hosé a hasié.

Laga den e Pasku aki famia ta mas uní, stima otro mas, manera Boso a biba na Nazaret.

Señor bendishoná kada famia dor di interseshon di Hosé i La Bírgen Maria.

Amèn.

Steeds vragen stellen over de planeet bedreigende spiraal van geweld

GENÈVE - ‘Wij stonden er in de schaduw van de muur die Palestina van Israël scheidt. Maar juist daar dacht ik aan de God van de Schepping die koos om onder ons te leven met een kwetsbaarheid, dat enkel bij een kind mogelijk is. De openbaring van Gods glorie spoort ons aan de vrede voor de wereld rondom ons na te streven. Door ons ten dienste te stellen van Christus verbinden wij ons tot geestelijke weerstand, waarbij wij ook steeds ons vragen stellen over de spiraal van geweld die ons planeet bedreigt.’ Zo schrijft de algemene secretaris van de Wereldraad van Kerken dr Samuel Kobia in zijn kerstboodschap. Daarin verwijst naar zijn recente bezoek aan Betlehem, waar engelen ooit de komst van de heiland aankondigden. Volgens Kobia zijn we allen uitgedaagd gemeenschappen van heelheid, rechtvaardigheid en vrede te stichten. ‘Mijn kerstwens is dat u deze hymne van de engelen met een nieuwe openheid beluistert en met nieuwe energie deze visie in uw hart sluit. Moge de zekerheid en hoop van deze tijd ons leven, onze huizen, onze samenlevingen en onze wereld omvormen. En moge deze zegen van de ware God met ons allen zijn, vandaag en alle dagen.’

aangeleverd door Toon van Dongen

God laat zich niet buitensluiten

ROME - In onze steeds meer geseculariseerde wereld leven velen alsof er in hun leven geen tijd meer is voor geestelijke zaken. Er rest geen tijd meer voor de naasten, voor de armen en voor God: Maken wij nog wel tijd voor onze naaste die een bemoedigend woordje van ons nodig heeft of die nood heeft aan onze affectie, voor de lijdende die mijn hulp nodig heeft, voor de vluchtelingen en daklozen die onderdak zoeken en is er nog tijd en ruimte voor God? In zekere zin wacht de mensheid nog steeds op God, totdat hij naderbij komt. Maar als hij komt, dan is er geen plaats voor Hem. Volgens de paus leert het kerstverhaal ons ook dat God zich niet laat buitensluiten: Hij vindt een plaats, ook al is dat een stal en er zijn steeds mensen die zijn licht zien en het doorgeven. Aldus de paus.

aangeleverd door Toon van Dongen

dinsdag 25 december 2007

Bon Pasku

Pasku ta e milager di e amor di un Dios ku ta infinito i ta bira mucha indefenso. Pasku ta e enkuentro entre lo inmenso i lo chikí, entre omnipotente i debilidat. Pasku ta kere den bida, pasobra Dios a pone su mes p’e. Pasku ta tuma e Dios ku ta nase i kuid’é den esnan mas pober. Pasku ta mira, skucha i mishi ke Dios eterno ku a bira karni, ku ke pa yam’é Emanuel (Dios ku nos).Pasku ta alegrá i asosiá bo mes ku e kantá aki:
"Gloria a Dios den altura i pas na mundu pa e hendenan ku ta agradá Dios.

Kardinaal Lorscheider overleden

BRASILIA - De bekende Braziliaanse kardinaal en aartsbisschop‑emeritus van Aparecida, Alfonso Lorscheider, is overleden. De aartsbisschop was begin december met hartproblemen opgenomen in het ziekenhuis.
Kardinaal Lorscheider was van 1971 tot 1979 voorzitter van de Braziliaanse bisschoppen-conferentie en van 1973 tot 1979 voorzitter van de Raad van Latijns‑Amerikaanse bisschoppen CELAM. In beide hoedanigheden was hij een pleitbezorger van de voorkeursoptie voor de armen.
Alfonso Lorscheider werd in 1923 in het Braziliaanse Picado Geraldo geboren. In 1946 trad hij toe tot de franciscanen en twee jaar later werd hij tot priester gewijd. Vanaf 1958 gaf hij les in Rome en in 1962 werd hij door paus Johannes XXIII tot bisschop van Santo Angelo benoemd. In 1973 werd hij aartsbisschop van Fortaleza en in 1995 werd hij benoemd tot aartsbisschop van Aperacida in Sao Paolo. Paus Paulus VI creëerde hem in 1976 kardinaal. De Braziliaanse kardinaal bouwde in de loop der jaren een grote faam op als verdediger van de mensenrechten.
Hij werd beschouwd als een voorvechter van de bevrijdingstheologie en een van de meest invloedrijke kardinalen. Hij behoorde tot de groep bisschoppen die koos voor de armen. Andere bekende bisschoppen uit die tijd zijn Dom Helder Camara en kardinaal Arns, ook een Franciscaan. Bisschop Pedro Casaldaliga, die nog in leven i, behoort daartoe. Van El Salvador is zeer bekend aartsbisschop Oscar Romero.


aangeleverd door Toon van Dongen

maandag 24 december 2007

Pasku ta nifiká

Pasku ta nifiká...
Yena e bashí inmenso ku tin den kurason di tur ser humano.
Afirmá ku ta bale la pena di a nase, pasobra e mesun Yu di Dios tabata ke nase komo hende.
Di ta kombensí ku nos Tata ta konsiderá nos kada un tan importante manera Hesus, su úniko yu.
Divinisá mundu pa por akseptá Dios.
Sera boka di e profetanan falsu ku ta anunsiá desgrasia, ya ku e Yu dor di nase a trese salbashon pa nos.
Invitá angelnan pa nan baha un biaha mas riba tera pa kanta "gloria na Dios i pas na tur hende".

Antimaffiaconcert in het hol van de leeuw

CORLEONE - In een bolwerk van de maffia, het dorp Corleone op Sicilië, is een antimaffia-concert gehouden. Op initiatief van onder meer het gemeentebestuur traden bekende artiesten op om te protesteren tegen de georganiseerde misdaad. Duizenden mensen waren op het concert afgekomen.

Het concert werd uitgezonden door de muziekzender MTV Italia. Tussen de optredens spraken nabestaanden van slachtoffers van het Siciliaanse misdaadsyndicaat Cosa Nostra. ‘Tien jaar geleden zou het ondenkbaar zijn geweest hier een dergelijk evenement te organiseren’, aldus burgemeester Antonio Iannazzo van Corleone. In de plaats werden enkelen van de machtigste maffiabazen geboren, zoals de in april 2006 gearresteerde Bernardo Provenzano. De auteur van The Godfather, Mario Puzo, noemde de maffiafamilie in zijn boek naar het Siciliaanse dorp.
Het concert vond plaats op de Piazza Falcone Borsellino, genoemd naar de rechters Giovanni Falcone en Paolo Borsellino, die in 1992 door de Cosa Nostra werden vermoord.

aangeleverd door Toon van Dongen

zondag 23 december 2007

DI KUATER DJADUMINGU ATVÈNT SIKLO A

Promé Lektura : Isaías 7:10-14
Salmo : Salmo 24:1-2, 3-4, 5-6
Di dos Lektura : Hakobo 1:1-7
Evangelio : Mateo 1:8-24


Mateo ta aksentuá figura di Hosé den nasementu di Hesus mas ku esun di Maria, manera Lukas a hasié. Esaki ta Sali na kla pa medio di esnan na kende e evangelio di Mateo ta dirigí, e komunidat hudiu-kristian. Sinembargo, bayendo den direkshon di Hosé ta permití nos reflekshoná riba importansha di Hosé den enkarnashon di e yu. Mayoria bia nos ta reflekshoná riba e disponibilidat di Maria pa risibí Hesus den su seno na ora di pronunsiá e palabranan asina profundo i: “laga sosodé den mi segun bo santa boluntat ”. Sin embargo, Hosé tambe tabatin ku duna su kontesta pa Hesus por a nase entre nos. Nos ta mira ku Dios no ke pa Hosé ta un simpel “padrasa” di Hesus, sino pa ela asept’é komo un berdadero Tata.

Enkarnashon no ta sin mas un akto dibino ku a imponé riba hende. Den Maria, Dios tin e delikadesa di warda riba akuerdo di pareha di Nazaret, Hosé y Maria. Di tal forma Hesus ta fruta di e “diálogo” mas perfekto entre Dios i hende, fruta di duna oidu na e Palabra di Dios i di obediensia di parti di e esposonan . Únikamente asina Dios lo por a enkarná su mes i salba nos siendo “Dios ku i entre nos”.

Por último, pa esnan ku no ta komprendé dikon skritura ta yama e salbador Emanuel i Hesus e Verbo Enkarná , mi ke splika lo siguiente. Hesus ta nifiká “Dios ta salba”; por sierto e mesun nòmber ku Josué, personahe ku a introdusí e pueblo di Israel na e tera primintí siendo susesor di Moises. Si Hesus tabata e Mesias, nos salbador, su nòmber ta deskribí esaki perfektamente, e ta “Dios den kende nos a salba”. E nòmber Emanuel ta deskribí mishon di Hesus, ke men, e forma pa medio di kua nos mester a ser salbá. Hesus a salba nos pasobra ela hasi presente “Dios entre nos”. E mes ta Dios ku nos; Hesus a hasi Dios presente den su mes persona i di e manera aki ela salba nos. Por lo tantu Hesus (Dios ta salba) i Emanuel (Dios ku nos) ta papia di e mesun persona.

Pasku di Nasementu ta serka, ta falta dos dia pa nos ta selebrando e nasementu ٌhistóriko di Hesus i presensia di Dios entre nos. Kon nos tin ku prepará nos mes p'esei ? Den e Evangelio nos ta mira ku Dios no por biba entre nos sin nos konsentimentu. Hesus mes no a enkarná sin aseptashon di Maria i Hosé. E dianan aki generalmente nos ta pasa ” ”asina okupá” ku nos ta lubidá por kompletu di sinta skucha Palabra di Dios, pa rekonosé su presensia den nos bida i por lo tantu permití nos mes , bisa ” sí ” na Dios den nos bida i den nos famia.
Enkarnashon di Dios entre nos tabata un echo históriko ku a sosodé mas di dos mil aña pasá. Sin embargo, ora ta Pasku, no únikamente nos ta selebrá esaki, sino tambe nos ta rekorda ku Hesus ta sigui biba entre nos i ku goso nos ta spera su próksimo i último binida. Asina ta, si E ta sigui biba entre nos, kon risibié den nos famia e Pasku aki? Solamente ku regalu i fiesta ? Dios tin mester di nos silensio, di nos oidu, di nos orashon. Tin hopi okashon ku ta yama nos na kombershon, e desòrdu ku nos tin den nos bida, famianan ku ta habri for di otro, parehanan separá òf pasifikamente nua ku otro “, yunan alehá òf lubidá di nan mayornan, enfin, hopi situashon kaminda nos a laga Kristu un banda i ku nos no a deseá pa e enkarná entre nos “pasobra e ta molostiá nos”.
Ku goso di e Pasku aki sea sinsero i profundo i no solamente basá riba algun regalu i kuminda. Ku e lo yena nos ku goso pa kontemplá Hesus presente den nos bida, den nos famia i ku e lo yuda pa no pèrdè speransa di por kontempl’é tambe den nos sosiedat.
Laga nos biba e dianan aki di Pasku “ku Hesus”. Ku E lo no ta un invitado straño den nos reunionnan ni den nos bida.

Chinese bisschop gewijd door Rome-getrouwe bisschoppen

PEKING - Mgr. Joseph Li Jong is in aanwezigheid van tweeduizend gelovigen in de kathedraal van Yinchuan tot bisschop coadjutor van Ningxia gewijd. In het bisdom leven tienduizend katholieke gelovigen, verspreid over veertien parochies. Mgr. Joseph Li Jong is zowel door Peking als door de Heilige Stoel erkend. De Romegetrouwe bisschop John Liu Jingshan overhandigde hem de mijter, de bisschopsring en de staf. Ook de twee assisterende bisschoppen, John Liu Shigong van Jining (Beneden Mongolië) en bisschop Joseph Li Mingshu (Qingdao) zijn beiden door Rome erkend. De plechtigheid moest in principe al twee weken eerder plaatsvinden, maar werd verdaagd onder druk van de regeringsgezinde Patriottische vereniging wegens de mogelijke aanwezigheid van ondergrondse, Romegetrouwe bisschoppen.
Ondergrondse bisschop overleden
OvHet Aziatische persagentschap UCAN meldt tegelijk het overlijden van mgr. John Liu Dinghan, de ondergrondse bisschop van Cangzhou. De bisschop verbleef ruim twintig jaar in de gevangenis wegens zijn onvoorwaardelijke trouw aan Rome.
Chinese huiskerkleider aangehouden
De China Aid Association maakt de arrestatie bekend van de Chinese ondergrondse protestantse huiskerkleider Liang Qi Zhen. Hij werd op 16 december aangehouden, volgens de vereniging een aanwijzing dat de Chinese overheid tijdens de kerstperiode streng zal optreden tegen ondergrondse kerken.
Op 4 december viel de politie in Henan ook al binnen tijdens een gebedsbijeenkomst van de ondergrondse kerk. Toen werden vijf gelovigen aangehouden, die na vijf dagen werden vrijgelaten. Ook in andere provincies, waaronder Jiangsu, wordt in het vooruitzicht van Kerstmis streng opgetreden.

aangeleverd door Toon van Dongen

Tony Blair katholiek

ROME - De Vaticaanse woordvoerder noemde het bericht over de overgang van Tony Blair van de Anglicanase naar d erooms katholieke kerk ‘goed nieuws. De katholieken zijn tevreden dat zij in hun rangen iemand mogen opnemen die een ernstige weg van reflectie naar het katholicisme heeft ondernomen’ verklaarde Frederico Lombardi. ‘Het is goed nieuws dat wij met respect ontvangen zoals elke persoonlijke beslissing’, voegde de woordvoerder er aan toe.
Er werd al lang over gespeculeerd maar nu is het officieel. De voormalige Britse premier Tony Blair is lid geworden van de katholieke kerk. Na een periode van voorbereiding maakte Blair, die afgelopen zomer aftrad als premier, tijdens een dienst in een kapel in de Londense Westminster officieel zijn overstap bekend. De diepgelovige Blair was lid van de Anglicaanse kerk, de officiële Britse staatskerk. Als premier was hij onder meer verantwoordelijk voor de benoeming van de Anglicaanse bisschoppen.

aangeleverd door Toon van Dongen

zaterdag 22 december 2007

Toleransia

E mayor forsa di humanidat no ta konsistí di armanan di kandela, puñá, ni den un poderío militar, sino den e kapasidat di toleransia.
Toleransia ta e kapasidat pa konsedé e mesun importansia na e forma di ser, di pensa i di biba di otronan ku na nos propio manera di ser, di pensa i di biba.
Si nos komprendé ku nos kreensia i kustumbernan no ta ni mihó ni pió ku di otro personanan, sino simplemente distinto, nos lo ta respetando otronan.
No ta nesesario kompartí un opinion pa ser kapas pa konsider’é tan bálido komo kualke otro.
Loke ta hasi falta a trata di pone bo mes den lugá di otronan.
For di kada perspektiva, nos ta mira kosnan di una manera distinto.
Ta p'esei , analisá un situashon den grupo, skuchando opinion di kada miembro, ta permití nos balor’é mihó. Práktika di diálogo i di komunikashon ta fasilitá aktitut tolerante, tas p'esei kompartí diferensianan ta enrikesé nos, komo sernan humano, ta enrikesé nos komo persona.

Braziliaanse bisschop staakt hongerstaking

BRASILIA -De Braziliaanse bisschop Dom Luiz Flavio Cappio heeft na 24 dagen zijn hongerstaking gestaakt tegen de plannen voor de omleiding van de rivier Sao Francisco, kort nadat hij in het ziekenhuis werd opgenomen. Tegelijk kondigt hij aan dat hij zijn acties voor de armen voortzet. Mgr. Cappio maakte het einde van zijn actie van ‘gebed en vasten’ bekend tijdens een eucharistieviering in Sobradinho in de deelstaat Bahia. ‘De strijd gaat voort en blijft verankerd in het uiteindelijke fundament: ons geloof in een God van het leven en de georganiseerde actie van de armen.’ Tegelijk roept de bisschop op tot een grootschalig protest, dat ervoor moet zorgen dat iedereen toegang blijft hebben tot het water van de Sao Franciscorivier. Dit grootschalige protest krijgt maandag vorm in een dag van vasten en gebed welke de bisschoppenconferentie van Brazilië heeft uitgeroepen ter ondersteuning van het protest van Dom Luiz Flavio Cappio, die lid is van de orde van de Minderbroeders Franciscanen. Eerder deze week had het Vaticaan aangedrongen bij de bisschop om zijn hongerstaking te beëindigen. Ook zijn collega-bisschoppen van Brazilië dhadden hem dit gevraagd.

aangeleverd door Toon van Dongen

vrijdag 21 december 2007

Hongerstakende bisschop in Brazilië in ziekenhuis opgenomen

BRASILIA - De Braziliaanse bisschop Luiz Flavio Cappio is na drie weken hongerstaking in het ziekenhuis opgenomen nadat hij bewusteloos raakte. Vrijwel gelijktijdig schorste het Braziliaanse Hooggerechtshof het verbod voor de bouwwerken voor de omleiding van de Sao‑Franciscorivier op. De bisschop was tegen dat project in hongerstaking gegaan wegens de milieuschade en de gevolgen voor de bevolking.

Volgens mgr. Cappio is het project, dat de nadrukkelijke steun heeft van de Braziliaanse president Lula Da Silva, ook veel te duur en komt het enkel ten goede aan de grote landeigenaars. Zowel de Braziliaanse bisschoppenconferentie als het Vaticaan riepen de bisschop deze week op zijn hongerstaking te stoppen. Ook in oktober 2005 had de bisschoppensynode in Rome mgr. Cappio al opgeroepen een hongerstaking te stoppen. Volgens de Braziliaanse bisschoppen heeft de bisschop zijn doel bereikt met de actie, omdat hij erin geslaagd is wereldwijd de aandacht te vestigen op het omstreden project: ‘Zijn vasten en gebed zijn ingegeven door de liefde van een herder die van zijn volk houdt’, schreef de pastorale raad van de bisschoppen in een boodschap, waarin gelovigen opgeroepen worden maandag de hele dag mee te vasten en solidair te zijn. Tegelijk sporen de Braziliaanse bisschoppen Luiz Flavio Cappio aan zijn hongerstaking nog vóór het einde van het jaar op te geven. Volgens hun voorzitter, bisschop Geraldo Lyrio Rocha, maakt de kerk zich ernstig zorgen om zijn gezondheid en zijn leven.

aangeleverd door Toon van Dongen

donderdag 20 december 2007

E bèrdat

Un hende sin idea kla ta un hende desorientá, un hende sin ruta; òf al ménos ta un hende ku ta sigui un ruta ku no ta terminá den meta, sino ku ta sigui kaminda i kamindanan ku ta pega i krusa, pero nunka lo kondusí na un fin. Idea ta mama di akshon; na ideanan kla lo sigui akshonnan definí i ku orientashon pa su ophetivo bon konosí i amorosamente buská.Idea mester di lus, e lus di bèrdat. Dios ta e bèrdat kuantu mas nos alehá nos di Dios, mas leu nos ta di e lus, mas nos sirkundá skuridat di horor; i pas esfuerso ku nos hasi, mas nos lo frakasá den skuridat di eror i den maldat. Ora ku hende ta kana den eror i maldat, pa mas e kere ku e ta den e bèrdat i den bon, e no ta laga di dirigí su mes na katástrofe, tantu mas doloroso i amargá kuantu ménos pensá i sperá dor di dje. Ta p'esei , pa yega na Dios, nada mihó ku bai p’E i busk’E ku kurason sinsero.

Kerst zonder Christus is zinloos

ROME - De viering van het kerstfeest wordt uitgehold als ze niet in het teken staat van de geboorte van Jezus Christus als Zoon van God. Dat zei paus Benedictus XVI tijdens zijn woensdagmiddag-catechese; de paus benut daartoe zijn algemene audiëntie. Hij wees op het belang werkelijk te geloven dat ons met Kerstmis een redder is geboren. ‘Als we niet erkennen dat God mens is geworden, wat heeft het dan voor zin Kerstmis te vieren? Dan wordt het vieren leeg’, hield hij de duizenden pelgrims voor in de Vaticaanse Nervi‑zaal. De paus wees op het belang van het feit dat alle christenen met diepe en doorvoelde overtuiging getuigen van deze geboorte van Christus. Dit is een onderdeel van de algemene plicht tot evangelisatie. De Heilige Vader verwees daarbij naar het recente document van de Congregatie van de Geloofsleer dat de katholieken op die verplichting wijst.

aangeleverd door Toon van Dongen

woensdag 19 december 2007

Pensando riba Pasku di Nasementu

Ya e dianan aki nos ta pensando riba e próksimo Pasku di Nasementu; nos ta pensando riba dje i nos ta sperando; manera e mucha chikí ku ta spera riba e dia di fiesta òf pa bai keiru; ku e ilushon di e novio ku ta soña riba e momentu di konsagrashon di su amor dilanti altar di Dios. Ya ku Fiesta di Pasku di Nasementu pa tur kristian ta esaki: e ta un fiesta, un paseo, un entrega di Dios na hende. Fiesta di Pasku di Nasementu ta yena ilushon di tur hende: mucha chikí i adulto. Nos tur ta spera e Mucha chikí ei ku siendo mucha ta atraé esnan adulto, i siendo adulto e ta rondoná di mucha chikí. Semper nos ta sintié di nos, masha i nos i masha serka di nos. Nos tur, sin eksepshon, riba dia di Pasku di Nasementu lo parse ku nos lo sinti nos mes mas bon, pasobra nos ta sinti ku nos ta mas mucha. I, ora nos sinti nos mes mas mucha, nos lo kòrda e palabranan ku Hesus ku a nase na Bètlehèm a bisa: "Reino di Shelu ta di esnan ku ta bira manera mucha chikí: simpel, humilde, inosente".

Brazilianen, Guatemalanen en Indonesiërs diepgelovig

BONN - In Guatemala, Brazilië en Indonesië wonen relatief de meeste diepgelovige mensen. Rusland, Frankijk en Thailand hebben de minste mensen die zeggen dat hun geloofsovertuiging hun leven bepaalt. Dat blijkt uit de religieuze monitor van de Bertelsmann Stiftung in Duitsland. De studie is gebaseerd op interviews met meer dan 21.000 mensen in 21 landen.
Nigeria, Brazilië, India en Marokko kennen bijna geen ongelovige mensen. Meer dan 96 procent van de inwoners noemt zich godsdienstig. In Europa hebben Zwitserland, Italië en Polen het hoogste percentage mensen dat zich gelovig noemt. Frankrijk en Groot‑Brittannië staan onderaan. Van de inwoners van de Verenigde Staten zegt 89 procent gelovig te zijn. Van die groep noemt bijna twee derde zich diepgelovig.

aangeleverd door Toon van Dongen

dinsdag 18 december 2007

Orashon pa Pasku di Nasementu

Tata selestial, di nobo ta yega e dia aki i ta koroná un aña mas ku pas i bon boluntat.
Yuda nos kòrda dor ta debí na nasementu di Hesus p'asina nos partisipá dje kanto di e angelnan, e alegria dje wardadónan i adorashon dje Magonan.
Sera portanan di odio i habri esnan di amor pa hinter mundu.
Manda bondat den kada regalu bon deseonan den saludonan di Pasku di Nasementu.
Libra nos di malu pa medio dje bendishon di Hesukristu i siña nos na ser alegre i limpi di kurason.
Ku den mainta di Pasku di Nasementu nos ta alegrá nos mes di ta Bo yunan i den anochi nos drumi yen di gratitut, pordonando i ser pordoná, dor di amor na Hesus.
Amèn.

Henry Van Dyke

Meer dan twee miljoen pelgrims op bedevaart naar Mekka

MEKKA - Tussen de twee en drie miljoen pelgrims zijn in Saudi‑Arabië voor de hadj, de islamitische bedevaart waarmee de ‘afscheidsbedevaart’ van de profeet Mohammed in zijn laatste levensjaar wordt herdacht. De bedevaart naar Mekka is een van de vijf belangrijke verplichtingen in de islam. Iedere moslim, die daartoe de financiële middelen heeft, moet minstens één keer in zijn leven op bedevaart. Zoals de traditie dat wil, ging de hadj van start met een bezoek aan de grote moskee, waar ook de Kaäba is te vinden (de zogeheten zwarte steen). De pelgrims blijven dan de hele dag in Mina voor gebed en bezinning. De volgende dag brengt de tocht hen naar de Afatberg, waar ze om Allahs vergiffenis vragen.
Net zoals de vorige jaren werden extra veiligheidsmaatregelen genomen. Prominent daarin zijn de brandwerende tenten. In 1997 kostte een brand in Mina aan 340 mensen het leven. Daarbij raakten vijftienhonderd mensen gewond. Op 20 december komt met het Offerfeest, een einde van de hadj.

aangeleverd door Toon van Dongen

maandag 17 december 2007

Bèrdat i mentira

Bèrdat i mentira ta kontrario den tur nan aspekto. Mentira tin kustumber di ser mas bunita i ta zona mihó den nos orea, e ta mas atraktivo, mas komplasiente; si nan bisa bo ku bo ta sabí, ku bo ta bon, ku bo ta simpátiko i kosnan por estilo, indudablemente e ta komplasé bo, e ta zona bo bon, pero kisas e no ta tan sierto i den konsekuensia e lo no hasi bo bon, e lo no yuda bo na bo perfekshonamentu; al kontrario, lo e por ta un opstákulo pa bo mes, pues bo lo yega na kere loke na ta bisa ta bèrdat i den konsekuensia ya lo bo no pone mayor esfuerso pa mehorá bo mes. Pero ora nan ta bisa bo e bèrdat, ta bastante desagradabel, poko atraktivo, marga, humiante; di tur moda, unabes ku bo a pasa e promé momento di disgustu, si bo pone bo mes na pensa poko poko, lo bo mira ku ta mas produktivo pa laga bo kai na kuenta di tur loke bo falta pa yega na perfekshon, pues asina, konosiendo kon bo ta di bèrdat, lo bo por stimulá bo mes pa ta mihó.
No mira, pues, e bunita di mentira òf di lembelansa; fiha bo mes, mihó, den lo grave dje bèrdat.

Kindervredesprijs voor Zambiaanse tiener die houdt van doorzetten

DEN HAAG - Scholiere Thandiwe Chama uit Zambia is de winnaar van de Internationale Kindervredesprijs 2007. Het zestienjarige meisje kreeg vandaag uit handen van de Ierse zanger Bob Geldof, bekend van onder meer Live Aid, de prijs uitgereikt in de Ridderzaal in Den Haag.
Thandiwe Chama woont in een van de armste wijken van de Zambiaanse hoofdstad Lusaka. Toch is ze succesvol op school en zet ze zich in voor kwetsbare kinderen die hulp nodig hebben. Toen zij acht jaar was, werd haar school gesloten. Maar zij legde zich daar niet bij neer en ging lopend op zoek naar een andere school, met in haar kielzog alle zestig andere kinderen. Ook zet ze zich in voor zieke kinderen en zorgde ze er via de burgemeester voor dat een corrupte hoge ambtenaar werd ontslagen.
De Internationale Kindervredesprijs wordt sinds 2005 uitgereikt aan een kind dat zich op bijzondere wijze inzet voor de kinderrechten. De prijs bestaat uit een beeldje, de Nkosi, en een geldbedrag van honderduizend euro. Dat geld moet de winnaar besteden aan een eigen project.
De prijs is een initiatief van de Nederlandse Stichting KidsRight. Bij de prijsuitreiking in de Ridderzaal was behalve Geldof ook Betty Williams aanwezig. De Noord‑Ierse won in 1976 de Nobelprijs voor de Vrede. De prijs is vernoemd naar Nkosi Johnson uit Zuid‑Afrika. Hij zette zich in voor de rechten van kinderen met hiv/aids en stierf zelf aan deze ziekte in 2001. Postuum kreeg hij in 2005 de eerste Kindervredesprijs toegekend.

aangeleverd door Toon van Dongen

zondag 16 december 2007

DI TRES DJADUMINGU ATVÈNT SIKLO A

Promé Lektura : Isaías 35:1-6a, 10
Salmo : Salmo 146: 7-10
Di dos Lektura : Hakobo 5:7-10
Evangelio : Mateo 11:2-11



E situashon ku e teksto ta pone nos dilanti lo ta algu paresidu na lo siguiente: Hesus a kuminsá ta prediká pafó di e sírkulonan di Huan Boutista, kaminda ela kuminsá; su fama a krese di dia pa dia pa medio di su remarkabilidat i su sabiduria. Den mes tempu, Huan Boutista ku a kai será i no tabata mira su liberashon pronto. Pero problema tabata ku Huan, ku algun skema di Tèstamènt Bieu, a anunsiá un Mesias di violensha, ku lo a bini ku harka na man”, i Hesus no tabata aktua di tal manera, sino e tabata kura enfermonan i tabata proklamá hustisia i pas pa esnan oprimí. Ta p'esei Huan ta puntra: “ Ta Abo ta esun ku tin ku bini?” Huan no a komprendé bon dikon e kambio di modelo aki.
Hesus no tabata ke diskutí riba e figura di Mesias, pasobra esaki tabatin interpretashon múltiple inkluso kontradiktorio. Ta p'esei Hesus ta papia mas bien di e Reino di Dios, òf di e reinado di Dios entre hende. Pa atendé ku esaki e ta hasi uso di figuranan di Tèstamènt Bieu, konkretamente di Isaías. Papiando di ku siegunan tabata mira i esnan mankaron tabata kana i predikando e Bon Notisia na esnan pober, Hesus tabata pone su akshonnan den relashon ku loke e profeta Isaías a anunsiá (e promé lektura di awe). E práktika aki den Isaías lo tabata señal di e presensia di Dios entre su pueblo. Ta p'esei , interpretando e kontesta di Hesus, nos lo por bisa ku E ta buska pa hasi mas kla presensia di e reinado di Dios, mas ku proklamá su mes komo e Mesias.
E pregunta ku por surgi serka nos awe ta lo siguiente: únikamente hasiendo milager ta hasi Reino di Dios presente? Pasobra si tabata asina, nos lo por a afirmá ku nos ta leu di e Reino. Pero danki Dios no ta esaki ta e mensahe di Hesus. Pa E, e milagernan ku e tabata hasi tabata un forma di introdusí di nobo na sosiedat tur esnan ku tabata
ekskluí, lubidá, rechasá den su tempu. E tempu ei , un enfermo tabata un persona rechasá pa Dios i por lo tantu di sosiedat. Ta p'esei , ora E tabata kura nan, Hesus tabata purba laga nan mira ku Dios tabata ku nan, ku E no tabata rechasá nan, sino ku E tabata stima nan i tabata reintegrá nan den sosiedat. Asina ta ku lo por sigui hasi milager miéntras ku nos no ta laga nos ser hibá pa mekanismonan sosial ku ta ekskluí algun di sierto privilegio. Di tal manera e hende pober hopi bia ta privá di bon edukashon, òf ta konsiderá e pididó di limosna komo persona “no deseabel” ora mir’é riba kaya.; hende muhé no por okupá puesto di tuma desishon (hopi biaha) i esnan inkapasitá no tabatin moda di subi metro ni mayoria medio di transporte públiko pasobra esaki ta masha karu” si tene kuenta kuné.. Esaki tabata e hendenan ku Hesus a trata na reintegra den e bida sosial ku su milagernan.
Ta Parse ku loke Hesus ta buska ta “kaba ku strukturanan di violensia”den sosiedat, aplikando strukturanan di komprenshon, toleransia y rèspèt mas amplio na libertatnan i limitashon di otro kosnan. Pero ta kere ku hopi biaha nos ta komprondé poko malu, pues nos ta pensa ku tur hende ta kere, i ta aktua manera nos ta hasié. Esun ku no ta hasi di tal forma , nos lo“ekskluí” di nos horizonte di relashon. Nos a komprimí e mensahe di Hesus den algun práktika religioso, tin biaha asta ekskluyente, i nos a laga afó tur e forsa sosial ku ta impliká aseptá ku plenitut mensahe di e Reino.

Tin un frase dje profeta Isaías ku parsemi ta iluminá hopi e siñansa final di e evangelio aki: “Mi pensamentu no ta di kompará ku boso pensamentu, ni boso kaminda no ta esun di mi” (Is 55,8). Kua ta e imáhen di e Reino di Dios ku nos ta poseé? Si
nos kompar’é ku loke Hesus ta presentá na nos awe, nos ta haña semehansa? E salbador, a bini, i a keda ku nos, esaki ta loke nos ta selebrá dia di Pasku di Nasementu. Pero, nos lo ta kapas di rekonosé si nos lo topa kuné di frente? Laga nos buska pa konfrontá nos kriterionan ku e kriterionan di Hesukristu.
Laga nos buska pa kibra ku strukturanan di eksklushon, ku aktitut di rechaso ku nos ta biba komo sosiedat i den nos famia. Laga nos sigui prepará pa yegada di nos salbador transformando nos vishon di salbashon segun kriterionan ku Evangelio a presentá na nos awe.

Venezolaanse kardinaal gemolesteerd door Chavez-aanhang Paus betuigt medeleven

CARACAS - Paus Benedictus XVI heeft zijn ongerustheid uitgesproken over het geweld tegen kardinaal Jorge Urosa Savina van Caracas. De kardinaal werd eerder deze week verbaal bedreigd en hij en zijn chauffeur werden met geweld aangevallen door een gewelddadige mannen in Caracas. De paus schreef daarop een brief naar de kardinaal, waarin hij zijn ongerustheid uitspreekt over de ‘aanval door een gewelddadige groep’. Benedictus spreekt tevens zijn verbondenheid en solidariteit uit met de kardinaal-aartsbisschop. De brief van de paus werd onlangs gepubliceerd op de website van de bisschoppen van Venezuela.
De mannen die hem lastig vielen onder het toeziende oog van politie-agenten behoren volgens ingewijden tot een groep vechtlustige jongeren die op hun manier opkomen voor president Hugo Chavez. De kardinaal heeft in de aanloop naar het recente referendum zijn verzet tegen de voorgenomen grondwetswijziging niet onder stoelen of banken gestoken. Trouwens het hele episcopaat heeft toen van zich doen spreken door de gezamenlijk oproep nee te zeggen tegen het referendum omdat dit Chavez voor onbepaalde tijd aan de macht zou brengen.

aangeleverd door Toon van Dongen

zaterdag 15 december 2007

Twee miljoen pelgrims naar Guadeloupe

MEXICO-STAD (Kerknet) - Twee miljoen gelovigen namen dit jaar deel aan de jaarlijkse bedevaart naar het Mexicaanse Guadalupe. Begin december wordt traditioneel de feestdag gevierd in de basiliek van Onze‑Lieve‑Vrouw van Guadalupe, jaarlijks trekpleister voor achttien tot twintig miljoen miljoen bedevaardgangers. Volgens het rectoraat van het bedevaartsoord werd in 2007 een nieuw record gevestigd. De basiliek is gebouwd op de plaats waar Maria aan de Mexicaanse indianenheilige Juan Diego zou verschenen zijn in het begin van de zestiende eeuw, waarna Mexicanen zich massaal tot het christendom bekeerden. De verschijningen vormden ook de aanzet voor de bouw van de basiliek, die in de loop der jaren uitgroeide tot het drukst bezochte bedevaartsoordvan de wereld.

aangeleverd door Toon van Dongen

Vredesprijs voor Colombiaanse zuster

BOGOTA(Kerknet) - Aan zuster Reina Restrepo is de nationale vredesprijs van Colombia. Belangrijker nog is de reden van de onderscheiding. Zuster Reina begon tien jaar geleden met een leeskring voor kinderen. ‘Aanvankelijk beschikte ik over welgeteld 27 boekjes en moest ik met de kinderen samenkomen in garages’, weet de zuster nog. Haar initiatief sloeg echter aan en kent nu navolging in heel Colombia. ‘Vandaag beschikken we over honderdduizend boeken.’ Inmiddels begonnen honderden moeders, leerkrachten en studenten tot in de verste uithoeken van het land met eigen leeskringen.

aangeleverd door Toon van Dongen

vrijdag 14 december 2007

Selebrashon Fiesta Maria Imakulata di Konsepshon na Seru di Arrarat

Amor ta komunion berdadero

Ora un hende no pensa mas ku riba su mes, e no ta hasi otro kos ku lanta un barera invensibel kontra e berdadero amor. Amor ta "komunion", berdadero entrega mutuo; por tantu, bo mester ta dispuesto pa duna i risibí; pa duna, ta nesesario ser generoso; pa risibí ta nesesario ser humilde; solamente esnan generoso i humilde lo ta kapas pa stima berdaderamente. Ningun komunion ta mas profundo, mas íntimo i mas real ku e komunion ku Dios; Pasobra den dje Dios ta entregá su mes plenamente na nos i ta risibí nos ku plenitut; ta p'esei, komunion eukarístiko ta e mihó forma pa yega pa laga nos desaparesé, pa kombertí nos den Dios, ku nos a yega na poseé hasta lo mas íntimo di nos ser. Pa por risibí Dios, ta nesesario promé na risibí ku rumannan, ku tur hende; risibí komunion ku rumannan ta duna na nan i risibí di nan.

Project schadelijk voor kleine boeren en natuurlijk milieu Braziliaanse bisschop in hongerstaking tegen koppigheid van president Lula

BRASILIA - Mgr. Geraldo Rocha, de voorzitter van de Braziliaanse bisschoppenconferentie, heeft na een ontmoeting met president Luiz da Silva zijn bezorgdheid geuit over de gezondheid van de Braziliaanse bisschop Luis Flavio Cappio. Deze maakte bekend dat hij doorgaat met zijn op 27 november ingezette hongerstaking tegen de omleiding van een rivier, ook al beveelt een rechtbank in Brasilia de stopzetting van de werken.

Op 10 december namen zesduizend mensen deel aan een steunactie voor de bisschop. Mgr. Cappio protesteert tegen de plannen om de San Francisco om te leiden. Volgens actievoerders zal dat het milieu en de landbouw van de kleine boeren in de regio ernstige schade toebrengen. De kosten worden geraamd op 1,3 miljard euro. De bisschop is tevreden over de rechterlijke uitspraak, maar hij is er ook van overtuigd dat de overheid in beroep gaat. ‘Ik stop de hongerstaking pas als het project volledig is geschrapt.’ De bisschop vermagerde al 4,5 kilo, ‘maar desnoods ga ik door tot het einde’. Mgr. Cappio ging in oktober 2005 al eens in hongerstaking tegen de plannen, maar schortte zijn protest toen na tien dagen op, nadat de regering beloofd had dat er een publiek debat zou komen over deze zaak maar dat bleken loze beloften. Vandaar dat bisschop Cappio nu opnieuw in hongerstaking is gegaan. De Braziliaanse regering heeft inmiddels laten weten dat ze achter haar project blijft staan.

aangeleved door Toon van Dongen

donderdag 13 december 2007

Den silensio

Suavemente mi ta sera porta pa tur distraishon eksterior i mi ta topa ku Dios den silensio di mi ser. Den silensio ta renobá mi konsiensia di Dios i e donnan ku E a brinda na ami.
Den silensio mi ta risibí e don di pas i mi ta aksept’é awor den mi bida. Pas ta e kopa ku mi ta presentá p'asina e keda yená ku tur bendishon ku mi ta dispuesto pa risibí.
Den silensio mi ta risibí e don di guia. E ta yena mi, E ta rondoná mi i E ta iluminá mi kaminda. Mi ta avansá bibando i marchando bou dje maravioso lus reveladó di Dios.
Den silensio mi ta risibí e don di kurashon. Awor kurashon ta brota for di lo mas profundo di mi. Mi ta sano, bon i fuerte.
Den silensio mi reklamá donnan ku Dios a duna mi i mi ta bisa: "Mi ta gradisí Bo, Señor, p’e pas, guia i kurashon".

Vredesboodschap 2008: Gezinsleven bestrijdt individualisme

ROME - ‘Het menselijke gezin, een gemeenschap van vrede’. Zo luidt de titel van de boodschap van paus Benedictus XVI bij gelegenheid van de Wereldgebedsdag voor de Vrede 2008. Volgens de paus speelt het gezin een belangrijke rol als het gaat om de vrede. De wereldgemeenschap moet zich gedragen als een gezin, vindt hij. Het gezinsleven laat mensen immers kennismaken met alle fundamentele elementen van vrede, zoals rechtvaardigheid tussen broers en zussen, het belang van autoriteit en vergevingsgezindheid. Het gezinsleven bestrijdt individualisme en egoïsme. De paus schenkt ook aandacht aan factoren die het gezin ervan weerhouden die rol uit te oefenen.
In een toelichting benadrukt kardinaal Martino vooral de ecologische problematiek, die sterk verbonden is met die van de vrede. Hij is de voorzitter van de Vaticaanse raad voor Recht en Vrede en stelde als zodanig de pauselijke boodschap voor. ‘De mensheid heeft de aarde nodig als een gemeenschappelijk huis, dat in dialoog en niet door unilaterale beslissingen in ieders voordeel bestuurd wordt,’ aldus de kardinaal. De vredesboodschap heeft het daarnaast onder meer ook over de paradoxale relatie tussen antiterroristische maatregelen en het internationale veiligheidsbeleid dat vaak inhoudt dat staten zich meer gaan bewapenen.

aangeleverd door Toon van Dongen

Geestelijke moeders voor priesters gezicht

ROME - De Congregatie voor de Clerus is op zoek naar vrouwen die, naar het voorbeeld van Maria, bereid zijn om priesters bij te staan in de rol geestelijke moeders. De oproep werd gelanceerd in een brief ter gelegenheid van het feest van de Onze‑Lieve‑Vrouw Onbevlekt Ontvangen. Daarnaast zoekt de congregatie ook mensen om mee te werken aan een eeuwigdurende aanbidding. Het initiatief wil de priesters op een bijzondere manier toevertrouwen aan de Maagd Maria. De vrouwen adopteren hen geestelijk, en staan hen zo bij in zelfopoffering, gebed en boete.

aangeleverd door Toon van Dongen

woensdag 12 december 2007

Stima di berdat

Nos sa ku tur lei ta konsistí den di bèrdat stima Dios i hende; sobra ta medionan pa haña e amor ei.No tin kos tan difísil pa hasi i no tin kos ku tan fásilmente nos ta kombensí pa kumpli. Si nan puntra nos si nos stima Dios, nos lo kontestá "indudablemente". Si nan interogá nos si nos stima nos próhimo, igualmente sin duda nos lo bisa "klaru!". Sinembargo, nos mester kòrda ku amor no ta konsistí den bisa "mi stima bo" sino den hasi "obranan di amor". Amor hamas lo no ta un sentimentu, sino un gesto konkreto. En konsekuensia, pa sa si mi stima Dios i si mi stima hendenan, mester puntra mi si mi ta "hasi" algu pa Dios i pa hende. Únikamente e konkreshon aki di amor ta esun ku lo por kombensí di un modo sierto di ku mi amor ta outéntiko i no falsu.

Mgr. dr. W.J. Eeijk aartsbisschop van Utrecht

UTRECHT - Paus Benedictus XVI heeft mgr. W.J. Eijk, bisschop van het bisdom Groningen ‑ Leeuwarden benoemd tot aartsbisschop van het aartsbisdom Utrecht inNederland. Mgr. Eijk is zich, na zijn studie voor arts, gaan specialiseren in de medische ethiek. Naast een korte periode in het parochiepastoraat verdiende hij vooral zijn sporen in het onderwijs als docent en hoogleraar. In 1999 werd hij benoemd tot bisschop van het bisdom Groningen. De nieuwe aartsbisschop, die tevens metropoliet van de kerkprovincie Nederland is, volgt hiermee Adrianus kardinaal Simonis op, aan wie de paus op 14 april jl. ontslag heeft verleend en die sindsdien werkzaam is als apostolisch administrator. De nieuwe aartsbisschop is de zeventigste opvolger van de heilige Willibrord. Zijn directe voorgangers, de aartsbisschoppen Simonis en Alfrink hebben indertijd een bezoek gebracht aan het bisdom Willemstad- Oranjestad. Mgr. Alfrink, die toen nog geen kardinaal was kwam op uitnodiging bij de verheffing van Wilmemstad-Oranjeastad tot bisdom, nu bija vijftig jaar geleden.

aangeleverd door Toon van Dongen

dinsdag 11 december 2007

Atvènt

Atvènt ta generá den nos un sentimentu partikular di hogar, e ta duna nos konsuelo.
Pero e ta muchu mas ku "ta den kas" i selebrá Pasku di Nasementu ku felisidat. E ta selebrá apesar di skuridat, apesar di tur soledat, apesar di tur inkomprenshon, apesar di tur herida i ofensa.
Den e lugá kerí, mi ta familiarisá ku lo mas profundo di mi eksistensia; einan mi ta animá mi mes pa opservá mi bèrdat sunú, pasobra den mi doló mi ta sinti konsuelo; pasobra, atraves di mi doló, mi ta haña e konsuelo riba kua mi por para firmemente: "e konsuelo pa tur kos".

Wunibald Müller

Colombiaanse kerk geeft vredesgesprekken nieuwe impuls

BOGOTA - De Colombiaanse president Alvaro Uribe heeft ingestemd met het voorstel van de Colombiaanse katholieke kerk om een vredezone tot stand te brengen voor gesprekken en uitwisseling van gevangen met de linkse rebellen van het FARC.
Met dit vredezone van 150 vierkante kilometer, in nauwelijks bevolkt gebied, komt president Uribe tegemoet aan een van de belangrijkste eisen van de rebellen. ‘De zone komt exclusief onder toezicht van de kerk’, aldus de president. En hij voegde er aan toe: ‘Dit aanbod blijft een maand geldig.’ De Colombiaanse president gaat in principe akkoord met vredesgesprekken met ongewapende rebellen onder internationaal toezicht.
Bisschop Luis Carlos Restrepo is inmiddels aangezocht om te bemiddelen over de plaats van de onderhandelingen. De Colombiaanse regering vraagt tegelijkertijd dat het Rode Kruis toestemming krijgt om na te gaan in welke omstandigheden gijzelaars gevangen worden gehouden. De rebellen van het FARC vechten al sinds 1964 tegen de Colombiaanse regering, maar de voorbije jaren werd wel telkens een kerstbestand gerespecteerd.

aangeleverd door Toon van Dongen

maandag 10 december 2007

No huzga i lo bo no ser huzgá

"No huzga i lo bo no ser huzgá". E afirmashon aki ku nos ta lesa den Evangelio ta di suma importansia pa nos bida di relashon ku esnan ku ta rondó di nos. Nos mester respetá ku amor tur bida ku ta krusa dor di nos kaminda; nan tambe tin derecho di ta "nan" i no tin pakiko pa aspirá pa ta "nos"; asina manera nos mester mantené nos "nos", sin ansha pa yega na ta "nan". E muhé ansiano ku tur dia ta drenta den un tèmpel, molestiando tur hende ku su tosá inoportuno di pechu kansá, por ta tur un maravia di grasia den su interior. E pober muhé ei ku ta atendé bo tras di tonbank, bou di su manera brutu i tras di su mannan tur di sker por ta skonde un noblesa deskonosí pa hopi otro ku ta presentá e parti eksterior mas atraktivo. Si bo no konosé interior di hende, anto bo no por huzg’é; ningun hende tin derecho pa penetrá intimidat personal di ningun hende; e intimidat aki ta un tèmpel, reservá únikamente pa Dios.

Eerste episcopaals schisma een feit

FRESNO - Een bisdom in Californië heeft gisteren besloten zich af te splitsen van de Episcopale Kerk in de Verenigde Staten. De beslissing komt na jaren van onenigheid over de rol van vrouwen en homo's binnen de kerk. Het is de eerste van de in totaal 110 episcopaalse bisdommen die zich daadwerkelijk afsplitst.

Het bisdom van San Joaquin, gevestigd in Fresno, telt 8800 leden en 47 kerken in veertien counties (provincies). Op een conventie stemden 173 geestelijken en leken voor afsplitsing en waren er 22 tegenstemmers. Vorig jaar had het bisdom al gedreigd zich af te scheiden. De Episcopale kerk heeft in de VS 2,4 miljoen leden. Dat is minder dan 1 procent van de bevolking maar de kerk heeft in het maatschappelijk leven veel invloed. Onder meer de oud‑presidenten Franklin Roosevelt, Gerald Ford en George Bush senior behoorden ertoe.
De Episcopale kerk maakt deel uit van de Anglican Communion, de wereldwijde gemeenschap verbonden met de Church of England. Alle anglicaanse kerken erkennen de aartsbisschop van Canterbury als de primaat van de Anglican Communion. Diens positie is echter niet te vergelijken met de rooms‑katholieke paus, aangezien de anglicaanse wereldkerk geen centrale maar een episcopale (bisschoppelijke) gezagsstructuur kent.
De Church of England ('Kerk van Engeland') koppelde zich in 1534 los van de Katholieke Kerk toen koning Henry VIII zich uitriep tot Hoofd van de Engelse kerk.

aangeleverd door Toon van Dongen

zondag 9 december 2007

DI DOS DJADUMINGU ATVÈNT SIKLO A

Promé Lektura : Isaías 11, 1-10
Salmo : Salmo 72, 1-2. 7-8 12-13. 17
Di dos Lektura : Romanonan 15, 4-9
Evangelio : Mateo 3, 1-12


Ta parse ku Mateo ta presentá na nos tres pintura trosé den otro. Ke men tres figura di UN ku tres imágen ku ta papia ku nos di mesun tema: preparashon pa yegada di e salbador. E personahe prinsipal, no ta aparesé, únikamente e ta ser menshoná indirektamente komo “esun ku ta bini patras”; pero kiko lo ta di Huan Boutista sin Hesus?
E promé pregunta ku ta bin dilanti ta: di kon papia di Huan Boutista? Di ki importansha e tabata ku e kuater evangelistanan ta menshon’é (algu ku únikamente ta sosodé na ora di pashon i di resurekshon)? Ta parse ku tabata un figura ku a marka Hesus fuertemente (pues Hesus mes lo papia di dje komo un hende ku ta mas ku un profeta Mt 11,9), ke men su predikashi, su bida, su anunsio di kombershon, e aserkamentu menasante di e entrada di Dios den historia ku E tabata prediká, tabata resoná hopi den Hesus. Echo ta ku Hesus lo a kuminsá su predikashi ku e mesun palabranan: “reino di Dios ta yegando, kombèrtí boso mes!” (Mc 1,15). E ora ei nos lo por a bisa ku Huan Boutista “a prepará” òf “a duna impulso” na e mesun Hesus pa lansa su mes pa prediká e Reino de Dios ku e tabata yamá pa establesé. Pa medio di tur esaki nos por vislumbrá importansha di Huan Boutista.
Awor, kua ta su mensahe? Básikamente, nos lo por ekspres’é asin'aki: kombertí boso mes, kambia di bida, revisá boso eskala di balornan, analisá boso testimonio, prepará boso kurason i boso bida pa risibí esun ku tantu nos a spera! I dilanti e anunsio aki, ta parse ku e lektura ta presentá na nos tres kontesta:
E promé kontesta ta di esnan ku aseptando e anunsio aki, a rekonosé di ta den nesesidat di un kambio i a bai “batisá”, ke men purifiká nan mes di nan faltanan. Ta kon NOS mester hasi esaki ? For di mucha a siña nos den katisashi e dies mandamentunan (ku por ta ni sikiera nos ta kòrda) i si e a bai bon pa nos, algun biaha nos ta risibí charla riba balor. Pero, mi ta kere ku awe lo ta lugá pa puntra nos mes, ¿for di ki skala di balor mi ta buska forma di yega na kombershon ? Ke men, si mi basa mi mes den loke sosiedat ta pidi di mi, mi por bisa: “mi no ta mata, mi’n ta hòrta, mi no ta kometé adulterio, mi no ta gaña ‘hopi’ ets. Pero, lo ta esaki ta e skala di balornan ku e Evangelio ta presentá na mi?
E di dos kontesta ta esun di e fariseo- i saduseonan: “Nos tin Abraham komo Tata ”. Esaki tradusí den nos tempu lo zona un poko manera asin'aki: “ mi ta batisá, mi ta bai misa tur djadumingu, mi ta duna limosna i mi ta konfesá den bes en kuando”. Ta riba esaki nos ta basa nos saminashon di konsenshi? Nos mester tene kuidou pa no buska den rito i aktonan di piedat algu pa trankilisá nos konsenshi ” òf un “aspirin”, pues nos lo tabata dunando sentido kontrali na e aktonan aki. Ku soberbia i seguridat “falsu” lo úniko ku nos ta hasi ta sera nos kurason pa eksperensha semper bai nobo di Dios, i ku ta liberá.. Nos mester riska liberá nos mes .... laga lòs pa por ta kolaborador, konstruktornan bèrdadero di Reino di Dios. E no mester di hende ku, buskando pa salba nan mes, ta kumpli ku lo mínimo. E Reino mester di hende ku sa ku nan ta stimá pa Dios i di nan mes ta sali i ta aportá ku tur kreatividat, tur nobedat, ku tur bida ku nan relashon kuné ta duna.. Reino ta di esnan ku ta disididu pa topa ku un Dios semper nobo, i no di esnan ku hañando un “fórmula” pa trankilisá nan konsenshi ta disidí pa keda stanká einan. Enfin esaki ta un kaminda ku mi ta kere ku hopi di nos falta pa ke akseptá, nos ta preferá siguridat di haf riba e aventura di laman ganchu.
E di tres kontesta, esun di Huan Boutista mes: “mi no ta digno pa kita su sandalianan”. Den e tempu ei tabata katibunan ku mester a kita sandalia i laba pia di nan shonnan; Huan ta pone su mes na posishon mas abou. Ken por pone su mes na mesun altura ku Hesukristu? Esaki no ta nifiká ku nos mester baha nos balor, pues Dios ke eksaktamente lo kontrali, ku nos ta balorá nos mes. Pero ta presisamente ora ku nos rekonosé loke nos tin i loke nos TA nos lo por aseptá e otro i respet’e, ku nos por stima i respetá, ku nos por habri nos mes pa Dios i pa su gratitut. Asina ta ku, Huan Boutista ta siña nos e di tres forma aki pa prepará nos mes: rekonosiendo e tesoro ku nos ta tin ku humildat i gratitut.

Den di dos siman di atvènt, nos lo por pensa den un di dos birtut pa desaroyá, distinto di esun di e promé siman. Talbes lo ta bon pa hasi un saminashon di konsenshi mas profundo, mas trankil, saliendo for di e lektura di e kapítulonan 5 pa 7 di Mateo. Kon nos lo ta preparando pa risibí nos salbador? Nos lo rekonos’é pa medio di skala di balornan ku nos ta bibando ?… E lo rekonosé nos komo su disipel? Atvènt ta espera gososo, pero pa e goso TA profundo, mester nase di nobo i SA ku nos ta stimá pa DIOS i ta fiel na su boluntat.

Oecumene-prelaat Kirill van Russische orthodoxe kerk ontmoet Benedictus XVI

ROME - Paus Benedictus XVI heeft zaterdag de Russisch‑Orthodoxe metropoliet Kirill in audiëntie ontvangen. Kirill is namens het patriarchaat van Moskou verantwoordelijk voor de contacten met andere kerken.

De ontmoeting is bijzonder vanwege de stroeve verhouding die de twee kerken met elkaar onderhouden. Het Vaticaan heeft geen bijzonderheden over de ontmoeting naar buiten gebracht. Kirill zei onlangs in de Vaticaanse krant L'Osservatore Romano dat de grootste kou uit de lucht is en het ‘tijd is voor dooi’. De twee kerken delen volgens hem dezelfde geestelijke en morele problemen en zouden meer moeten samenwerken.
Metropoliet Kirill van Smolensk and Kaliningrad wees in de krant ook op geschilpunten tussen de kerken. Zo drong hij er bij het Vaticaan op aan om een besluit uit 2002 in te trekken om een nieuw bisdom te openen in Rusland. De Russisch‑orthodoxe kerk heeft de RK‑kerk herhaaldelijk beticht van zieltjeswinnerij.

aangeleverd door Toon van Dongen

zaterdag 8 december 2007

Immaculata Mama di Dios


Immaculata Mama di Dios, Reina di shelunan, Mama di mizèrikòrdia, abogado i refugio di pekadornan: at’ami aki, iluminá i mov’é dor di grasianan ku bo maternal benevolensha abundantemente mi a optené dje Tesoro Divino, mi ta proponé pa pone mi kurason awor i semper den bo mannan p'asina nan sea konsagrá na Hesus.
Na Abo, o Bírgen Santísima, mi ta entreg’é, den presensia di e nuebe kornan di angelnan i di tur santu; Abo, den mi nòmber, konsagr’e na Hesus; i dor di filial konfiansa ku mi tin, mi ta sigur ku lo hasi awor i semper ku mi kurason sea enteramente di Hesus, imitando perfektamente e santunan, spesialmente San Hosé, Bo purismo esposo. Amèn.

San Vicente Pallotti

Colombiaanse bisschoppen roepen op tot vrede Vrijwilligers bieden zich aan als plaatsvervangers van gegijzelden

BOGOTA - De Colombiaanse bisschoppen hebben hun gelovigen opgeroepen het belang van het land voorrang te verlenen op de eigen opinies en gevoelens. Tegelijk sporen zij hen aan zich in te zetten voor vrede, ‘die enkel door verzoening tot stand kan komen’. Achtergrond is de aanhoudende burgeroorlog en de spanningen tussen de Colombiaanse president Alvaro Uribe en president Hugo Chavez van Venezuela.
Deze week boden 120 leden van de Kolbestichting aan de plaats in te nemen van de gijzelaars die door de linkse rebellen ontvoerd zijn en van wie sommigen al jaren gegijzeld worden. De Colombiaanse bisschoppen roepen op tot het einde van dergelijke ‘onmenselijke praktijken’ en herhalen hun aanbod om te bemiddelen voor de vrijlating van gijzelaars en bij het vredesproces.

Kolbe als voorbeeld
De beweging noemt zich naar de Poolse priester Maximiliaan Kolbe (1894-1941). Omdat hij onderdak bood aan onder meer tweeduizend joodse onderduikers kwam de Franciscaanse monnik in Warschau terecht. Op een gegeven ogenblik toen een der mede-gedetineerden ontbrak op het appèl werden tien andere gevangenen aangewezen voor de doodstraf; een der geselecteerden smeekte om genade omdat hij een gezin had: de Franciscaan Kolbe bood zich toen als diens plaatsvervanger aan en vond uiteindelijk de dood. Hij werd heilig verklaard door zijn landgenoot Johannes Paulus II en wel als ‘martelaar van de liefde’. Daarbij was de man aanwezig voor wie hij zich in de plaats stelde. Die vermiste bleek verdronken te zijn in de buurt van de latrines.

aangeleverd door Toon van Dongen

vrijdag 7 december 2007

Eksistensia di Dios

Tin hende ku ta duda den eksistensia di Dios, òf simplemente ta neng’é; nos kisas ta hasi esfuerso pa konvensé nan di ku Dios ta eksistí; kisas nos no lo logra.Dikon nos lo no logra? Pasobra Dios no ta eksistí òf pasobra nos no sa na demonstrá su eksistensia?Tin ku bisa mundu ku Dios ta eksistí, no tantu ku argumentu, ku obra; nos tin ku presentá un Dios bibu; porfin, manera E ta.Den tur loke nos ta mishi kuné, nos ta pone e marka di Dios; den tur loke nos ta bisa, nos ta mustra algu di Dios; den tur loke nos ta hasi, nos ta biba Dios... i pronto otronan ta mira e markanan aki di Dios, nan lo skucha e sonidonan di Dios, nan lo sinti e presensia aki di Dios.I lo sobra argumentunan; manera e mucha ku mester di argumentu pa stima su mama, hende ku no mester di nan pa kere den Dios ni pa stim’é.

Bijbel en Koran op één internetsite

HILVERSUM - De volledige tekst van de Bijbel en de Koran staat sinds vandaag in het Nederlands, Engels en Arabisch op één website: www.bijbelenkoran.nl. Een zoekfunctie maakt het mogelijk aan de hand van een zoekwoord de teksten uit beide heilige boeken met elkaar te vergelijken.

De site bijbelenkoran.nl is een initiatief van de interkerkelijke omroep IKON en Radio Nederland Wereldomroep. Zij spreken van een wereldprimeur. De twee omroepen willen een brug slaan tussen moslims en christenen en de dialoog tussen de aanhangers van beide wereldgodsdiensten bevorderen. Zo zal het vele Nederlanders verrassen dat het woord 'slaan' in de Bijbel zestig keer vaker voorkomt (69 maal) dan in de Koran (negen maal).

Nieuwe Bijbelvertaling
De site maakt gebruik van De Nieuwe Bijbelvertaling, die ruim drie jaar geleden verscheen. De vertaling van de Koran in het Nederlands is van Fred Leemhuis. Zijn boek verscheen in 1989. Het Amerikaanse en het Egyptische Bijbelgenootschap leverden de vertaling van het heilige boek van de christenen in respectievelijk het Engels en het Arabisch. De islamitische uitgeverij Tahrike Tarsile Our'an in New York stelde de door haar uitgegeven vertaling van de Koran in het Engels voor de website beschikbaar.

Jezus/Isa
Om de lezer op weg te helpen in zijn speurtocht door de twee boeken hebben de initiatiefnemers achttien verhalen op de site gezet die in zowel de Koran als de Bijbel voorkomen. Ook dat levert verrassingen op: figuren als Jezus/Isa, Noach/Noeh, Maria/Marjam komen in beide boeken voor. De verhalen zijn ontleend aan het boek 'Koran en Bijbel in verhalen', dat Marlies ter Borg en Karima Bisschop dit najaar publiceerden.

aangeleverd door Toon van Dongen

donderdag 6 december 2007

Ordenashon di José Guillermo Ortega Fernández komo diakono


Djasabra awor 8 di desèmber 2007 dia di Solemnidat di La Bírgen Maria Immaculata Konsepshon Mgr. Luis Secco, Obispu di Willemstad lo ordená José Guillermo Ortega Fernández komo diakono. Esaki lo tuma lugá pa 10’or di mainta na Misa Mama di Bon Konseho na Jandoret.
Jose Guillermo a nase dia 12 di yanüari 1972 na Maracaibo, Venezuela i aktualmente e tin komo funshon profesor di historia di Iglesia Antiguo, den e programa di Teologia di e Universidad Católica Cecilio Acosta di Maracaibo.
Ela studia teologia i filosofia na Santo Domingo, Colombia i Venezuela.
Jose Guillermo ta na Kòrsou pa basta tempu i ta yudando den Parokia di Jandoret ita un persona masha humilde mes.
Obispado ta invitá tur fiel pa asistí na e ordenashon aki djasabra mainta awor i pa kòrda Jose Guillermo den nan orashon

Dios no por ta mas bondadoso

Dios no por ta mas bondadoso ku hende: e ta dun'é tantu benefisio, e ta konsed’é tantu grasia; realmente, Dios ya no por hasi mas pa hende.En kambio, hende, ki desagradesidu e ta ku Dios! No solamente e no ta gradisié loke e ta risibí di djE, sino ku inkluso e ta usa e mesun donnan di Dios pa revelá su mes kontra di djE.Dios no por a hasi mas; hende no por a hasi ménos.Dios no por a duna mas; hende no por a respondé ménos.Dios no por a ofresé mas; hende no por a rebahá su mes ménos.Pero Dios ta empeñando den saka lus di skuridat, bida di morto, generosidat di negosiashon; mare awor Dios sali ku esun di djE i nos no sali ku esun di nos.

woensdag 5 december 2007

Stima

Nos tur ta deseá di ser stimá. Un karakterístika komun di sernan humano ta e nesesidat di ser importante den bida di un hende mas. "Al ménos un persona mester di mi", nos ta bisa ora nos sinti nos mes ménos apto pa akseptá eksigensianan di bida. E paradòks ta ku nos propio nesesidat di amor ta redusí ora ku nos ta stima otronan. Ofresé bo amor i esaki ta bin bèk serka bo. Esaki ta un promesa den kua nos por konfia.
Generalmente, e realidat aserka di amor i su ruta dje emisor n’e reseptor i visevèrsa ta leu di nos mente. Ku mayor frekuensia nos ta desesperá i nos ta opseshoná dor di falta di prueba di amor den nos bida. Dikon e no ta hari? Dikon e mucha muhé ei no ta import’é? Un hende mas importante a tuma mi lugá? E hecho di ofresé nos amor na lugá di busk'é, lo drenta den tur nos eksperensianan. Bida lo ta mas trankil i e rekompensanan lo ta hopi i di gran alkanse.
Stima otro lo garantisá mi e amor ku mi ta deseá. Pero mi no por spera nada si ami no duna promé.

Chinese bisschoppen gewijd met Vaticaanse goedkeuring

PEKING - Het Katholiek patriottisch genootschap van China heeft dinsdag een door het Vaticaan goedgekeurde bisschop geïnstalleerd. Het gaat om bisschop Gan Junqiu in Guangzhou in de centrale provincie van Hebei. De media werden bij de installatieplechtigheid niet toegelaten. Enkele honderden gelovigen woonden de dienst wel bij. Lu Guocun, vice‑voorzitter van het de Patriottische kerkbeweging verklaarde dat hij blij was dat de Heilige Stoel de nieuwe bisschop erkent. Hij voegde eraan toe dat Gan Junqiu de keuze van de Chinese regering was en niet die van het Vaticaan. Er wonen naar schatting acht tot twaalf miljoen katholieken in de Volksrepubliek China. Er zijn twee kerkgenootschappen: het onder staatstoezicht staande Patriottisch genootschap en de ondergrondse, pausgetrouwe kerk.

aangeleverd door Toon van Dongen

dinsdag 4 december 2007

Humor

Desaroyá e sentido di humor. Mas, no tur kos ta konta un chiste i provoká harimentu.
Étika di bon humor ta eksigí pa bo evitá na deskualifiká i menospresiá hende.
Ningun hende tin derecho pa redikulisá òf mortifiká su semehante.
Kada persona ta suheto di dignidat humano, kualkier ku sea su posishon sosial, su situashon ekonómiko òf su aspekto físiko.
Ta kumbiní bo hari ku otronan; pero ta inhumano si hari nan.
Yora, i lo bo yora bo so.
Hari anto hopi lo hari huntu ku bo!

Paus: wetenschap kan de mens niet verlossen

ROME - De mensheid zonder geloof in God blijft verstoken van echte hoop. De wetenschap heeft veel gedaan voor de mensheid maar kan haar onmogelijk verlossen, dat kan alleen God, aldus de paus in een toelichting op zijn nieuwe encycliek over de hoop. Spes salvi..
De ontwikkeling van de moderne wetenschap heeft steeds meer het geloof en de hoop naar de private en individuele sfeer verbannen, zodat vandaag de dag op evidente en soms dramatische wijze blijkt dat de mens en de wereld God nodig hebben, de ware God, zonder wie zij zonder hoop blijven, zei de paus.
Benedictus: De wetenschap draagt zonder twijfel veel bij aan het goed van de mensheid, maar ze kan haar niet verlossen. De mens wordt verlost door de liefde, die het persoonlijk en sociale leven goed en mooi maakt. Daardoor is de grootse hoop, die compleet en definitief is, gegarandeerd door God, de God die liefde is, die in Jezus ons heeft bezocht en ons het leven heeft gegeven en in Hem zal terugkeren aan het eind der tijden."

aangeleverd door Toon van Dongen

Celstraffen voor dodelijk religieus geweld in Sulawesi

JAKARTA(kathnieuws) - Zes Indonesische militante moslims hebben celstraffen tot negentien jaar opgelegd gekregen wegens aanvallen op christenen op het eiland Sulawesi.
De mannen werden onder meer schuldig bevonden aan moord op een dominee, de onthoofding van drie christelijke schoolmeisjes en een bomaanslag op een markt waarbij 22 mensen omkwamen. De aanvallen hadden plaats in de regio Poso in centraal‑Sulawesi tussen 1999 en 2001.

aangeleverd door Toon van Dongen

maandag 3 december 2007

Bisschoppen VS: deelname aan politiek essentiële plicht

WASHINGTON (RKn.net) ‑ Met het oog op de komende verkiezingen in de Verenigde Staten hebben de Amerikaanse bisschoppen hun landgenoten opgeroepen tot een ’gelovig burgerschap’.
De gelovigen moeten zich naar de mening van het episcopaat politiek te engageren en hun politieke keuzes baseren op geloofswaarden. Wij willen de gelovigen niet zeggen voor of wie ze moeten stemmen, zeggen de bisschoppen. Het is ons doel de katholieke gelovigen te helpen hun geweten te vormen in overeenstemming met Gods waarheid. We erkennen dat de verantwoordelijkheid om keuze te maken in het politieke leven bij ieder gewetensvol individu berust. We weten ook dat deelname aan het maatschappelijke gebeuren veel meer inhoudt dan het uitbrengen van een stem bij de verkiezingen, aldus de bisschoppen.
Volgens de Amerikaanse bisschoppen moet iedere katholiek zich keren tegen daden die intrinsiek slecht zijn zoals abortus en euthanasie omdat die expliciet zijn bedoeld om een onschuldig mensenleven te beëindigen. Deelname aan het politieke leven in het licht van de fundamentele morele principes is een essentiële plicht voor iedere katholiek en alle mensen van goede wil, aldus de oproep.

aangeleverd door Toon van Dongen

zondag 2 december 2007

Karta di Atvènt 2007

"Lo yega un tempu”, Señor ta bisa, “ku Mi ta laga sosodé loke mi a primintí pueblo di Israel i di Huda” ( Jer 33:14).

Rumannan,

Riba Fiesta di Kristu Rei, 25 di novèmber 2007, nos a inisiá e Aña di Hubileo di Oro di nos Diósesis di Willemstad. Un Aña di Hubileo ku tin ku bira “un aña di grasia di Señor, un aña di pordon di pikánan i un aña di rekonsiliashon” (Tertio Millennio Adveniente, 14). Pasobra esensia di e aña spesial aki ta ankrá den historia di pueblo di Israel, un aña den kua tur debe tabata ser kanselá i tur hende por a kuminsá di nobo.

Pa prepará nos mes mas mihó posibel pa nos hubileo, den un enkuentro ku tur saserdote di nos Diósesis den siman di 22 di òktober último, nos a deliberá riba un programa prepará dor di un komishon spesial. Un enkuentro for di kua nos a sali ku un konsenso grandi i determinashon pa nos traha huntu pa hasi nos Aña di Hubileo di Oro un aña di grasia i bendishon di Dios riba tur isla di nos Diósesis.
Un aña di selebrashon di Dios su presensia den nos historia ku tin tres parti esensial, esta, pa rekordá e pasado ku gratitut, pa biba i partisipá den e aña aki di Hubileo ku entusiasmo i pa wak futuro ku hopi konfiansa.

Nos tin motibu grandi pa gradisí.
Komo katóliko nos a risibí un herensia di fe, speransa i amor, pasá pa nos dor di nos mayornan, nos saserdotenan, nos religiosonan, nos skolnan, nos gruponan religioso. Un tesoro ku nos na nos turno mester pasa pa futuro generashonnan.
E herensia ku nos a risibí tin su fundeshi den amor i bondat di Dios ku ta surpasá tur límite. Esaki ta hasi ku tur dia nos tin motibu pa gradisí i selebrá. Tur nos pensamentu i orashonnan di gratitut ta honra Dios i ta hasi nos digno di risibí mas bondat. Salmo 95 ta invitá nos: “Ban presentá su dilanti ku alabansa, kanta su gloria ku salmo i músika” (Sal 95, 2).

Den e Aña di Hubileo, nos ke reflekshoná riba pasado ku gratitut i yama Dios danki pa su grasia, su inspirashon, su bendishon ku El a yena nos kuné. Yamando danki nos ta rekonosé tambe e faltanan personal i komunitario ku a daña santidat di su Iglesia. Nos ta pidi humildemente pordon, pa nos risibí e grasia di rekonsiliashon ku Hubileo ta ofresé. Ya nos por drenta nos próksimo 50 aña spiritualmente mas determiná pa bira realmente disipel i misioneronan di Hesukristu, pa nos sigui den su pasonan. E ta urgí nos pa hasi esei ku su palabranan: “Ami ta Kaminda, Bèrdat i Bida” (Huan 14,6).
E reflekshon aki nos por hasié komo komunidat, bario, parokia, skol i individualmente.

Ma e lugá mas apropiá pa yama Dios danki i reflekshoná ta den nos famia, nos hogar.

Den Katisashi di Iglesia Katóliko nos por lesa ku “E famia kristian ta e lugá kaminda e yunan ta risibí e promé anunsio di fe. Pa e motibu aki kas di famia ku rason ta ser yamá: “Iglesia doméstiko”, un komunidat di grasia i di orashon, skol di birtutnan humano i di karidat kristian” (Katisashi di Iglesia Katóliko, 1666).

Famia ta e sentro kaminda, dor di amor, komprenshon i atenshon pa otro, e kuater tareanan importante ta haña nan realisashon:

  1. den famia tin formashon di un komunidat di hende;
  2. nos ta siña defendé i sirbi bida;
  3. nos ta siña partisipá den desaroyo di sosiedat, i
  4. famia ta siña nos partisipá den bida i mishon di Iglesia (Familiaris Consortio 17).

Papa Huan Pablo II a enfatisá, ku “tur miembro di famia, segun nan donnan, tin e grasia i responsabilidat di konstruí, dia pa dia, e komunion di hende, hasiendo di nan famia ‘un skol di humanidat’ mas profundo. Esaki ta sosodé ora tin kuido i amor pa esnan chikí, pa esnan malu, pa esnan mas grandi, i kaminda nos ta sirbi otro tur dia, nos ta kompartí biennan, alegria i tristesa” (FC 21).
Den e Dokumento final di Aparecida, Papa Benedicto XVI ta bisa ku famia ta ‘patrimonio di humanidat’, tesoro presioso di pueblonan di Amérika Latino i Karibe. Famia ta skol di fe, tereno ideal pa transmití e balornan humano i sivil, hogar kaminda bida humano ta nase i ta keda aseptá generosamente i responsablemente. Ningun otro instansia por sustituí famia den su kapasidat di krea serenidat personal i edukashon pa e yunan (Benedicto XVI, Diskurso di Apertura). “Famia kristian ta fundá riba sakramentu di matrimonio entre un hende hòmber i un hende muhé, signo di amor di Dios pa humanidat i di e entrega di Kristu pa Iglesia, su esposa” (Dokumentu di Aparecida 433). Sinembargo, aktualmente famianan ta sufri di situashonnan negativo debí na e sekularismo, relativismo étiko, migrashon i leinan sivil kontrali na matrimonio i ku ta menasá futuro di pueblonan di mundu.
.
Rumannan, kon nos por krea un komunidat salú, ora ku fundeshi di e komunidat aki no ta funshonando asina aki? Pa e motibu ei tambe, nos mester para kla pa yuda otro, yuda famianan den nesesidat pa nan por kumpli ku e eksigensianan fundamental di un famia. Esta un entrada pa por kubri gastunan primordial, un bibienda desente, un ambiente den bario ku ta salú, liber di droga, di mal influensia, liber di abuso di tur forma.
Un aspekto sigur pa reflekshoná riba dje den nos Aña di Hubileo ta: kon nos por yuda nos famianan kumpli mas i mas ku nan mishon di ‘iglesia doméstiko’, i ‘skol di humanidat’?.
[Kada parokia lo pone atenshon riba esaki, ora nos ta prepará pa Pasku di Nasementu i selebrá e fiesta di Santa Famia, djadumingu 30 di Dezèmber: e famia den kua Hesus a nase i krese bou di guia di Maria i Hosé].


Rumannan, laga nos drenta temporada di Atvènt ku un siguransa grandi: Dios nunka no ta kibra su promesa. Hesus a bini na mundu pa konfirmá e promesa aki: “Lo mi ta ku boso te na fin di tempu” (Mt 28, 20).
Ku e konfiansa grandi aki, mi ke gradisí Dios, nos Bon Tata un biaha mas, pa tur bondat ku El a yena nos Diósesis den e 50 aña ku nos tin tras di lomba. Nos ta gradisiÉ spesialmente pa e trabou inkansabel di mi antesesornan, mgr. Holterman i mgr. Ellis, pa tur saserdote, religioso i laikonan ku a sirbi nos Diósesis den e último 50 añanan.
Alabes, nos ta pidiÉ un bendishon spesial den e Aña di Hubileo aki, pa kada un di boso personalmente i pa boso famia. Ku Bon Dios por drama su grasia riba boso i laga Pasku di Nasementu lo ta en bèrdat un Fiesta di Lus pa nos tur.
Esaki nos ta pidiÉ bou di protekshon spesial di Mama Maria, Immaculata i Auksiliadora, Patrono di nos Diósesis.

Mi ta deseá boso un temporada di Atvènt yen di fervor i na final un bon Pasku di Nasementu!.

Boso sirbidó, den Hesus i Maria,

Mgr. Luis A Secco, SDB
Obispu di Willemstad

Benedictus XVI in Hoop-encycliek: Laatste oordeel op eerste plaats beeld van Hoop en beroep op ieders verantwoordelijkheid

ROME(KN) - In de Hemel zullen de boosdoeners niet zonder onderscheid naast hun slachtoffers zitten alsof er niets gebeurd is. Dat schrijft paus Benedictus XVI in zijn nieuwe encycliek Spe salvi. Hij ontleent dit beeld aan de roman De Gebroeders Karamazov van de Russische schrijver Fjodor Dostojevski (1821 1881). Hiermee keert de paus zich tegen een bepaalde opvatting over de goddelijke barmhartigheid. ‘Genade is geen spons die alles wegpoetst’, schrijft hij in een passage over het Laatste Oordeel.

Protest tegen God
De idee van het Laatste Oordeel werd in de moderne tijd weliswaar naar de achtergrond verschoven, toch is het verlangen naar de ultieme gerechtigheid nooit echt verdwenen, zegt de paus. Atheïstische ideologieën van de 19e en 20ste eeuw hebben getracht die gerechtigheid op louter menselijke kracht te bewerkstellingen. Voor de aanhangers van deze ideologieën was de bestrijding van het geloof in een goede God een kwestie van ethiek. Zij verwierpen God omdat de grote hoeveelheid menselijk leed zijn bestaan niet kon rechtvaardigen.
‘Als het protest tegen God gezien het leed van de wereld begrijpelijk is, dan is de aanspraak dat de mensheid kan en moet doen wat geen God in feite doet of kan doen, zowel aanmatigend als intrinsiek onjuist. Het is dan ook geen toeval dat deze idee geleid heeft tot de ergste vormen van wreedheid en schendingen tegen de gerechtigheid (..) Een wereld die haar eigen gerechtigheid moet scheppen is een wereld zonder hoop’, aldus Benedictus.

Volgens de paus kan niemand en niets antwoord bieden op zoveel eeuwen van menselijk leed. Hij voegt daaraan toe: ‘Niets of niemand kan garanderen dat het cynisme van de macht welk verleidelijk ideologisch masker ze ook draagt zal ophouden de wereld te domineren.’ Uiteindelijk kan alleen God het definitieve antwoord geven op alle leed en ongerechtigheid, aldus de paus.
Het vooruitzicht op het Laatste Oordeel heeft christenen eeuwenlang een criterium verschaft om het leven in het hier en nu vorm te geven. De paus wijst erop dat dit geloof in Christus' optreden als de Hoogste Rechter, in de christelijke iconografie vaak werd afgebeeld als een verschrikkelijke gebeurtenis.
Benedictus: ‘Het beeld van het Laatste Oordeel is niet op de eerste plaats een beeld van verschrikking, maar een beeld van hoop; voor ons kan het zelfs het doorslaggevende beeld van hoop zijn. Maar is het niet ook een angstaanjagend beeld? Ik zou zeggen: het is een beeld dat verantwoordelijkheid oproept ..’.

Gezegende pijn
Iedere individuele persoon zal aan het eind der tijden voor de rechterstoel van Christus komen te staan, zo leert de Kerk. In zijn uitleg van dit geloofspunt verwijst de paus naar Sint Paulus die in de Eerste Korinthiërsbrief schrijft: 'De grote dag zal het aantonen, want deze verschijnt met vuur, en het vuur zal uitwijzen wat ieders werk waard is' (3:13). Benedictus: ‘In de pijn van deze ontmoeting worden de onzuiverheden en de ziektes van ons leven voor ons zichtbaar. En juist daarin bestaat de verlossing. Zijn strakke blik, de aanraking van zijn hart, geneest ons door de onmiskenbaar pijnlijke transformatie 'als door vuur'. Maar het is deze gezegende pijn, waarin de heilige kracht van zijn liefde als een vlam door ons heen schroeit. Daardoor worden wij in staat gesteld geheel onszelf te zijn en dus ook geheel van God.’

aangeleverd door Toon van Dongen

zaterdag 1 december 2007

Felisidat

Felisidat no ta eksistí pafó di nos. E no ta den ningun parti visibel na unda nos por bai busk'é...Tampoko no lo por bisa kiko e parse i, sin embargo... nos tur sa loke ta sinti bo mes felis!Anto biba ta buska felisidat, pasobra al fin di tur kos... sabiendo si òf no... kada kos ku nos hasi ta pa ta semper un poko mas kontentu.Tin un frase ku ta bisa: "Felisidat ta komponé di dos sensashon tristu: e rekuerdo di privashon den pasado i e temor di pèrd’é den e porvenir".Akaso e ora ei, si felisidat ta únikamente momentunan, ora esaki sosodé ku nos… ta bale la pena probechá di dje hasta e último gota...!!!

Nieuwe encycliek van Benedictus over Hoop Paus roemt slavin uit Darfur in nieuwe encycliek

ROME (KN) - In de vrijdag verschenen encycliek Spe salvi legt van Benedictus XVI legt de paus uit dat hoop op God verlossende kracht heeft. Benedictus XVI doet dat onder meer aan de hand van het levensverhaal van Sint Josephina Bakhita (ca. 1869‑1947). Deze in Darfur geboren slavin leerde Christus kennen en werd letterlijk en figuurlijk bevrijd uit de slavernij.

Benedictus: ‘Op negenjarige leeftijd werd ze ontvoerd door slavenhandelaren, tot bloedens tot geslagen en vijf keer op de slavenmarkten van Soedan verkocht. Uiteindelijk werd ze de slavin van de moeder en de vrouw van een generaal. Daar werd ze iedere dag tot bloedens toe afgeranseld. Ten gevolge daarvan droeg ze haar hele leven 144 littekens. In 1882 werd ze aangekocht door een Italiaanse koopman ten behoeve van de Italiaanse consul Callisto Legnani, die terugging naar Italië toen de Mahdisten [Soedanese moslimlegers, red.] oprukten.

De ultieme meester
De paus vervolgt zijn verhaal met Bakhita's ontdekking van het bestaan van Christus, de ultieme meester, die zij in Venetiaans dialect aanduidde met paron. Tot dan toe hadden al haar meesters haar misbruikt en uitgebuit. Met deze paron was het anders: ‘Ze kwam te weten dat deze Heer haar zelfs kende, dat Hij haar had geschapen en haar liefhad’, vertelt Benedictus. Toen de slavin erachter kwam dat deze 'Heer der heren' ook was afgeranseld, als een slaaf was geëxecuteerd, maar bevrijd werd en nu ergens op haar wachtte, kreeg zij voor het eerst hoop. ‘Door deze kennis van de hoop raakte ze verlost; ze was daardoor geen slaaf meer, maar een vrij kind van God.’

Het besef dat ze als vrij mens geschapen was, gaf Bakhita de kracht zich te verzetten tegen het plan haar weer naar Soedan te verschepen. Ze bleef in Italië, werd gedoopt en gevormd door de Patriarch van Venetië, trad in bij de religieuze congregatie van de Canossiaanse Zusters en werd een heilige.

Spartacus
Benedictus schrijft in Spe salvi dat de ervaring van Josephina Bakhita lijkt op die van veel slaven in de eerste eeuwen van het christendom. ‘Het christelijk geloof bracht toen geen sociale revolutie zoals de noodlottige Spartacus, wiens strijd leidde tot zoveel bloedvergieten. Jezus was geen Spartacus; hij was niet betrokken bij de strijd om politieke bevrijding zoals Barabbas en Bar Kochba [Joodse vrijheidstrijders uit de eerste en tweede eeuw, KN-red.]. Jezus, die zelf op het kruis stierf, bracht iets totaal anders: een ontmoeting met de Heer aller heren, een ontmoeting met de levende God en dus een ontmoeting met een hoop die sterker is dan het lijden van het slavenbestaan, een hoop die zowel het leven transformeert als de wereld van binnenuit.’

aangeleverd door Toon van Dongen

vrijdag 30 november 2007

Dominá bo pashonnan

Algu mester manda den bo bida; sea ta abo ta manda òf ta bo pashonnan. Si bo no ta dominá nan, si bo laga nan sin kòntròl, si bo no limitá nan tereno di akshon òf di reakshon, anto e ora ei bo pashonnan lo ta doño di bo, di bo bida; nan lo ta esnan ku manda anto abo mester obedesé i lo bo haña bo fòrsá ta hasi kosnan ku kisas bo no tabata ke. Bo pashonnan lo ta bo doño: abo lo ta e katibu. Pero si bo dominá e pashonnan, si tene nan prezu, si bo enkaminá bo instintonan i orientá su forsanan, anto abo lo ta doño di bo propio bida. Bo tin ku ser un hende di karakter; si bo ke, bo por, semper lo bin tin e rekurso di pidi forsa ku bo mester. Ta ken bo ta bai pidi? E úniko ku lo por duna bo, abo sa ku esaki ta Dios. Esun ku ta drecha su karakter ta un gran artista, pero esun ku ta laga su mes ser lastrá dor di dje, ta un hende derotá i derota semper tin un smak marga i semper ta laga un estado anémiko di depreshon.

Paus in antwoord op brief Islamitische denkers: Graag een ontmoeting

ROME - Paus Benedictus XVI heeft in zijn antwoord op de brief van 138 islamitische leiders een ontmoeting voorgesteld met een delegatie van betrokken leiders. De brief werd verstuurd naar prins Ghazi bin Muhammed bin Talal, voorzitter van het Aal al‑Bayatinstituut voor Islamitisch denken.
De brief is een antwoord van de paus op het Islamitische schrijven dat verscheen aan de vooravond van de Ramadan, de Islamitische vastenmaand. De brief was gericht aan een aantal kerkelijke leiders zoals de secretaris- generaal van de Wereldraad van Kerken en aan de Anglicaanse primaat en de paus. Het Islamitische schrijven werd algemeen zeer positief ontvangen. Alleen het antwoord van Benedictus XVI liet erg lang op zich wachten.
Staatssecretaris Tarcisio Bertone maakte donderdag bekend dat de paus graag bereid is prins Ghazi en een delegatie van de ondertekenaars van de brief te ontvangen. Ook de Pauselijke Raad voor de Interreligieuze dialoog drong aan op een werkontmoeting, in samenwerking met de gespecialiseerde pauselijke instellingen.
De paus zelf spreekt in zijn antwoord waardering uit voor het initiatief van de Islamitische leiders en onderstreept het belang van de dialoog, gebaseerd op de waardigheid van iedere mens. ‘Ik wil onze verschillen als christen en moslim, of het belang daarvan, zeker niet ontkennen. Maar wij moeten vooral aandacht hebben voor datgene wat ons verbindt, met name het geloof in een Schepper en universele rechter die iedere persoon op het einde der tijden op basis van zijn handelen zal beoordelen’, zo schrijft de paus.

aangeleverd door Toon van Dongen

donderdag 29 november 2007

Sigui

Ora kosnan ta empeorá i e momento ta di krísis, no pensa ku bo esfuersonan tabata en bano... SIGUI!
Talbes tur kos tabata pa ta mihó... HARI i eksperimentá un biaha mas!
Por ta ku bo aparente frakaso sea e porta mágiko ku lo kondusí bo na un felisidat nobo ku ainda bo no konosé.
Bo bor ta débil dor di lucha pero... NO KONSIDERÁ BO MES VENSÍ! Esaki no kier men derota.
No bale la pena gasta bo presioso tempu den lágrima i desesperashon... LANTA i sigui padilanti!
I si bo warda e ophetivo di bo aspirashonnan den mente... BO SOÑONAN LO REALISÁ!
Siña di erornan.
Kosechá eksperensia di bo dolónan.
I e dia lo yega den kua lo bo bisa: Danki, Dios!

Boeddhistische monniken werden woordvoerders van de bevolking. Bisschoppen Myanmar hoog tijd voor verandering

NEW DELHI - De katholieke bisschoppen uit Myanmar (Birma) hebben uiting gegeven aan hun gevoelens van ‘nabijheid’ met de boeddhistische monniken, die in september uit protest tegen de militaire junta de straat op gingen in naam van de noodlijdende bevolking.

Mgr. Raymond Po Ray en mgr. Charles Maung Bo waarschuwen de internationale gemeenschap dat het tijd is voor verandering in Myanmar. Wordt deze kans niet benut, zo menen de bisschoppen, dan kan het bijzonder lang duren alvorens zich opnieuw een kans op verandering aandient. ‘In september gebeurde iets uitzonderlijks. Monniken trokken de straat op om de regering hun ontevredenheid duidelijk te maken. Zij werden woordvoerder van de bevolking. De regering reageerde door hen neer te knuppelen. Wij riepen priesters en religieuzen op niet de straat op te gaan, omdat wij een minderheid zijn. Daarom moeten wij voorzichtig zijn. Gelovigen waren vrij zich bij de protesten aan te sluiten en in ons hart waren wij de monniken zeer nabij.’
Volgens beide bisschoppen is de situatie in Myanmar als gevolg van de aanhoudende internationale druk licht verbeterd, maar terzelfder tijd beseft de bevolking dat de militairen de macht proberen te behouden. De internationale sancties treffen hen nauwelijks, maar zij treffen vooral de bevolking die bijzonder arm is.’

aangeleverd door Toon van Dongen

woensdag 28 november 2007

Felisidat

Nos ta haña felisidat serka nos amigunan si nos ta spera di hañ'é einan. Nos lugá di trabou tambe lo duna nos, si nos busk'é. Felisidat ta bishitá nos ora nos ta nos so i tambe den nos relashon ku otronan. Unda ku nos ta, einan felisidat ta, a ménos ku nos dediká na manten’é alehá di nos. Nos aktitut ta poderoso i lo prevalesé den tur asuntu i ku tur hende.Felisidat ta kontagioso. Si bo kompartié libremente, e ta plama ku rapides. Ora e yega na nos, trabounan di dia ta iluminá mesora. Nos tin lèsnan ku nos tin ku siña den e bida aki i nos mester hasi kontribushonnan esensial ku ta aliviá otronan di nan karga i ta fomentá felisidat den kurason di un hende mas. Di mesun forma, e lèsnan di otronan tambe por fortalesé nos propio felisidat.

Anglicaanse kerkleider haalt fors uit naar VS

LONDEN - De aartsbisschop van Canterbury Rowan Williams heeft voor opschudding gezorgd met zijn kritiek op de buitenlandse politiek van de Verenigde Staten. De anglicaanse kerkleider stelt in het Brits‑islamitische blad 'Emel' dat de VS hun morele superioriteit verspeeld hebben en tegenwoordig zoveel mogelijk controle en invloed nastreven. Het is één zaak om een territorium over te nemen en er energie en middelen in te stoppen om het te beheren. Dat deed het Britse imperium ‑ terecht of onterecht ‑ in India. Het is echter nog iets helemaal anders met geweld de macht over te nemen en vervolgens alles aan anderen toe te vertrouwen, liet de aartsbisschop van Canterbury in 'Emel' optekenen. Hij spoort de VS aan tot intelligente hulpprogramma's en een demilitarisering van de Amerikaanse aanwezigheid.
Aartsbisschop Rowan Williams, de geestelijke leider van 77 miljoen anglicanen wereldwijd, is al sinds het begin een fel tegenstander van de invasie in Irak.

aangeleverd door Toon van Dongen

dinsdag 27 november 2007

Soportá

Soportá ku ánimo sereno e situashon desfavorabel.
Loke ta determiná e grado di bo angustia ta bo reakshon di amargura dilanti sirkunstansianan atverso.
Abo por soportá un tragedia i superá kualkier desgrasia.
Si bo rasoná, lo bo mira e banda positivo di e pió situashon.
No permití bo mes hasi di bo desesperashon e antesala di fièrnu.
Akseptá e eksperensia doloroso.
No semper bo ta bai gana; pero, di bo derota aktual bo por hasié e punto di partida p’e viktoria final.

Gebed gevraagd voor Midden Oosten-top vandaag in Annapolis

ANNAPOLIS ‑ Paus Benedictus XVI was een der kerkelijke leiders die heeft opgeroepen tot gebed in verband met de Midden Oosten-topconferentie in het Amerikaanse Annapolis. De paus vroeg bij het Angelus-gebed alle christenen te bidden voor het succes van de internationale ontmoeting over het Midden‑Oosten die vandaag (dinsdag) in Annapolis wordt gehouden.
Benedictus herinnerde eraan dat Israëli en Palestijnen met de hulp van de internationale gemeenschap zullen proberen de onderhandelingen opnieuw op gang te brengen die moeten leiden tot een rechtvaardige en definitieve oplossing voor het al zestig jaar aanslepende conflict dat zoveel lijden heeft veroorzaakt voor beide volkeren. Aldus de paus.
Maar deze vrede is niet alleen belangrijk voor beide volkeren. De orde en de rust in het gehele Midden Oosten hangen er nauw mee samen en in feite het welzijn van de hele wereld.

aangeleverd door Toon van Dongen

Wereldraad-secretaris voorziet 'revolutie' in wereldkerk

GENÈVE (KerkNet) ‑ Samuel Kobia, de algemene secretaris van de Wereldraad van Kerken, sluit niet uit dat het zwaartepunt van het christendom zich tijdens de 21ste eeuw verplaatst naar Azië en Afrika. Hij zei dat tijdens zijn bezoek aan de Filippijnen. ‘Het christendom is op de terugweg in Europa, maar groeit in Afrika en Azië. Dat plaatst ons voor de vraag welk christendom wij in de toekomst mogen verwachten en de vraag of de kerken van Azië en Afrika gaan Europa herevangeliseren.’ Hij ziet dit als een ‘Copernicaanse revolutie’.

aangeleverd door Toon van Dongen

maandag 26 november 2007

Minütnan di bo bida

Nunka bo a saka e kuenta di e minütnan ku bo a biba? E ta kurioso; sake anto lo bo konstatá ku nan ta miónes.
I nunka bo no a pensa ku di tur e miónes di minütnan aki bo tin ku duna kuenta n’e Kreador, ku a duna bo bida p'abo por lag'é duna fruta?
Kada un di e minütnan aki ya a ser balorá i huzgá dor di Dios segun peso di amor den kua bo a pone, i e rektitut di e intenshon ku bo tabatin.
Tremendo problema di bo si e minütnan aki a pasa bai sin ku bo por a pone e marka i distintivo di amor den nan. Pa eternidat únikamente e minütnan ku tin marka di Dios tin balor p’abo; e otronan lo a hundi den bashí i den un bashí no ta posibel fundamentá ningun porvenir.
Matemátika no ta sirbi ora ta trata dje intensidat ku nos mester pone den nos aktonan: intensidat di amor; pero sí nan ta útil ora ta kuestion di numerá aktonan ku nos mester hasi produktivo den nos bida.