Si hende ta hiba Dios huntu kuné

Si hende ta hiba Dios huntu kuné, e no por hib’é tan skondí ku “bo no ta not’é”; e Dios íntimo aki, ku ta penetrá te na hasta na e skina di mas chikí di su ser, mester sali na su eksterior.
I asina e Dios aki lo hasi ora ku hende tuma konsiensia dje maravianan di su bida, lo E kombertié den un bida di maravianan.
Maravianan di grasia i di amor; maravianan di generosidat i di entrega; maravianan di donashon i di ofrenda; maravianan di konsagrashon i di komunion.
Komunion ku Dios i ku otro hende; komunion ku naturalesa i ku hinter kòsmòs. Ku e kòsmòs eksterior ku ta rondoná nos i ku e kósmos íntimo ku ta biba den su interior.
Asina hende, lo a kombertí den un ser di profundidat, di múltiple dimenshon; asina lo e yega na ser e konstruktor di su mes i e hasidó di un mundu nobo, di un estado nobo di kosnan den kua ta reina órden di balornan.

CELAM steunt bisschoppen Venezuela in kritiek op Chavez-plannen

BOGOTA(Kerknet) - De raad van Bisschoppenconferenties van Latijns‑Amerika CELAM heeft in een brief zijn steun betuigd aan de bisschoppen van Venezuela. Die krijgen zware kritiek van de Venezolaanse president Hugo Chavez wegens hun verzet tegen diens voorgenomen grondwetswijziging. De voorzitter en vice‑voorzitter van CELAM schrijven dat de raad de hervormingen in Venezuela met grote aandacht volgen en solidair is met de Venezolaanse bisschoppen. Er wordt ook uitdrukkelijk verwezen naar de brief van 20 oktober waarin de bisschoppen van Venezuela criteria noemen om de aangekondigde politieke hervormingen te beoordelen. CELAM spreekt de hoop uit dat leiders van Venezuela de weg van verdraagzaamheid en dialoog volgen en vooruitgang boeken op het vlak van ontwikkeling en sociale rechtvaardigheid.

aangeleverd door Toon van Dongen

E kosecha

Pa un bon kosecha mester di bon simia,
Bon mèst i mester plug regular i konstante.

Hopi ta esnan ku ta trata ha haña solushonnan rápido i triunfonan hopi purá, sin komprendé ku triunfo ta simplemente
resultado di nos kresementu interno i ku esaki ta rekirí tempu.
Si bo sa tokante di sembra, lo bo sa ku bo no pa pone e simia,
mèst e tera, dun'é awa i despues sinta ta spera pa rekohé e fruta,
tur riba mesun dia.
Esun ku ta kultivá e tera, tampoko ta para dilanti di simia i ta grita
ku tur su forsa: Ban KRESE! BAN KRESE! KRESE!!

Pa esnan ku no tin ningun idea tokante di kultivo
di tera laga mi bisa boso algu: gritamentu n’e simia ya ta
un poko efikas manera di kultivá e tera.

Tin ku MÈST e tera, sembra BON simia,
PLUG E TERA REGULARMENTE, maske hopi biaha
ta parse nos ku nada ta pasando; nos no por renunsiá.
Ta tristu mira kuantu persona ta renunsiá ora
ya nan tabata na punto di konkistá e meta.
Sinembargo, éksito únikamente ta yena na esnan
ku ta perseverá i sa na warda.
Kuantu di nos, tin biaha sin pasenshi
ta haña nos ta bisa:
KRESE, BAN! KRESE! den nos propio bida.
Hopi biaha sin ni sikiera a pone simia
den tera òf di a mèst òf plug. Ta nesesario komprendé ku apsolutamente NADA
ku ta bale la pena ta sosedé di nochi pa mainta.

SI... ÉKSITO TA REKIRÍ TEMPU!

Kardinaal-aartsbisschop van politieke inmenging beschuldigd. Kathedraal Mexico-stad dicht na bestorming

MEXICO-STAD - De kathedraal van de Mexicaanse hoofdstad is vandaag op last van het aartsbisdom voor onbepaalde tijd gesloten nadat tientallen betogers de kerk eerder hadden bestormd hadden. Het bisdom opent het gebouw pas als de gemeentelijke autoriteiten de veiligheid van de parochianen kunnen waarborgen.

Op de vuist
Tientallen aanhangers van de voormalige linkse presidentskandidaat Andres Manuel Lopez Obrador bestormden de kathedraal. Zij gingen op de vuist met kerkgangers en wierpen kerkbanken omver, zo meldde het bisdom op zijn website. Het aartsbisdom Mexico spreekt van een daad van geweld tegen de kerk. Een aantal kerkgangers vluchtte het gebouw uit. Priesters trokken zich terug in de sacristie. Een oudere parochiaan raakte licht gewond bij de schermutselingen, aldus plebaan Ruben Avila.
De kathedraal werd plotseling vervuld van geschreeuw en de betogers duwden de parochianen naar de deur van de sacristie, aldus Avila op de website van het aartsdiocees. De betogers riepen slogans tegen kardinaal Norberto Rivera die zich volgens hen teveel met de politiek zou bemoeien. Dat is clerici volgens Mexicaans recht verboden. Avila schatte het aantal betogers op 150.
Mexicaanse media melden dat de betogers hun beklag kwamen doen dat de kerkklokken ongebruikelijk lang luidden. Ze verstoorden daarmee een bijeenkomst van oppositiepoliticus Lopez Obrador op het plein voor de kerk.
De aanhangers van Lopez Obrador verstoorden meerdere vieringen in de kathedraal. Ze riepen slogans tegen verkiezingsfraude welke volgens hen hun kandidaat bij de presidentsverkiezingen van vorig jaar stemmen had gekost.

aangeleverd door Toon van Dongen

Pesimista vs optimista

"E pesimista ta debilitá su kapasidat i su boluntat dor di karga ku e peso inútil di mensahenan negativo ku e ta krea. Ku su ansiedat i negativismo e no ta solushoná ningun di e problemanan ku e mes a krea i ta sinti, tur ora, serká di menasa di frakaso.
E optimista, en kambio, ta tuma su asuntunan ku kalmu i sa ku e por hiba nan na un kabamentu felis. Ku sufisiente konfiansa den Dios i den su mes, e optimista ta haña orientashonnan i forsa pa logra tur loke e ta proponé".

Gerehabiliteerd door paus Johannes Paulus II Verketterde filosoof zalig verklaard

ROME- De Italiaanse priester, wijsgeer en godgeleerde Antonio Rosmini Serbati (1797‑1855) is zondag zalig verklaard. Dit is een opmerkelijk feit omdat paus Leo XIII in 1887 veertig van Rosmini's stellingen had veroordeeld, omdat ze niet in overeenstemming zouden zijn met de katholieke leer.

De zaligverklaring vond plaats in de noord‑Italiaanse stad Novara en werd in naam van de paus uitgesproken door kardinaal José Saraiva Martins, prefect van de Congregatie voor de Heiligverklaringen. In het bisdom Novara ligt Stresa, de plaats waar Rosmini in 1855 stierf.
Rosmini zette zich voortdurend in voor de verheffing van het volk. In 1828 stichtte hij daartoe het Istituto della Carità. Als politicus was hij in dienst van de Pauselijke Staten, eerst als diplomaat in Sardinië en later als minister van Onderwijs. In die functie viel hij na korte tijd in ongenade.
Rosmini heeft veel betekend voor de ontwikkeling van een katholieke filosofie die rekening houdt met de moderniteit. Zijn leer is schatplichtig aan Plato, Augustinus en Thomas van Aquino. Rosmini's systeem wordt vaak gerekend tot het ontologisme. Deze stroming ziet God als het absolute, oneindige zijn, waarvan de mens een directe zij het onvolmaakte kennis heeft.

Vijf wonden van de kerk
Het was Johannes Paulus II die Rosmini rehabiliteerde. Deze paus beschouwde hem als een van de grote denkers die op 'moedige' wijze het Woord van God wijsgerig hebben doordacht. Johannes Paulus noemt hem in zijn encycliek Fides et Ratio (1998) samen met John Henry Newman, Jacques Maritain, Étienne Gilson, Edith Stein, Vladimir S. Soloviev en Vladimir N. Lossky.
Eén van Rosmini's belangrijkste werken is 'Over de vijf wonden van de heilige Kerk', geschreven in 1842 en gepubliceerd in 1848. In dit boek pleit hij voor vergaande kerkhervormingen. Daarmee ondervond hij veel tegenstand, vooral van de kannt van de jezuïeten. De vijf wonden van de katholieke kerk van zijn tijd waren volgens hem:
Het strakke onderscheid tussen clerici en gelovigen in de publieke eredienst;

1. Het strakke onderscheid tussen clerici en gelovigen in de publieke eredienst;
2. De slechte opleiding van de clerus;
3. De onenigheid onder de bisschoppen;
4. De benoeming van bisschoppen door de staat;
5. De slavernij van het kerkelijk bezit.

aangeleverd door Toon van Dongen

DI TRINTITRES DJADUMINGU SIKLO C

Promé Lektura : Malakías 3, 19-20a
Salmo : Salmo 98, 5-9
Di dos Lektura : 2Tesalónika 3, 7-12
Evangelio : Lukas 21, 5-19

Mira kon kada be di nobo tabata hasi uzo di e pasashi aki pa sembra temor, ora ku ta un bunita himno na konfiansa e ta! Laga nos analisá ku profundidat e kambio ku Hesus ta hasi ora e no ta duna kontesta riba e pregunta “ki ora” i sí kontestá riba e “kon”.
Laga nos analisá un poko konstrukshon di e teksto aki. Nos sa ku evangelionan ta “rekuerdo”, “memoria”, testimonio ku e komunidat tabatin di Hesus; i generalmente e rekuerdonan aki tabata laga nan pensa riba algu ku tabata sosodiendo den nan mes komunidat. Lagami splika: ora ku kristiannan a kuminsá ta mira nan mes menasá, pèrsiguí, traishoná pa nan mes famia komo ku nan ta kristian, tabatin algun di nan ku a rekordá ora Hesus a bisa: “no tene miedu… ni un drachi di boso kabei lo muri”. Asina antó, e evangelio a bira pa e kristiannan fuente di inspirashon pa superá loke nan tabata pasando aden. Ku esaki den mente laga nos analisá e teksto.
Hesus ta relativá bunitesa di e tèmpel ora e ta papia di su destrukshon. Pa e, no ta e tèmpel ta mas importante, pues Dios ta kaminda “dos òf mas ta reuní den su nòmber”. Esaki tabata importante pa e promé kristiannan, pasobra despues di algun aña, nan lo ser ekspulsá di e snoanan i di e Tèmpel di Herúsalèm. Pero e mensahe mas importante ainda tabata pa bini. Riba e pregunta kurioso ... “ki ora esaki lo sosodé”? Hesus ta kontesta ku algu mas importante pe: “kon” esnan ku ya no tin tèmpel mester enfrentá e tempunan aki ? Hesus ta hasi sinku atvertensha: “no laga ningun hende gaña boso”; “no laga nan hasi boso agitá dilanti di persekushon, “duna testimonio ”; “no preokupá pa boso defensa, pasobra ami lo ousiliá boso”; i por último, ¡PERSERVERÁ!
Sin duda tabata palabranan di aliento i di konfiansa pa hinter e komunidat primitivo, pasobra durante e promé desenionan nan no a pasa momentunan fásil. Pero, kon nos por hasi e palabranan aki di nos? Kua ta e mensahe ku nos ta haña den nan fondo ku por yuda nos den nos bida?

Laga nos pensa un poko, kon nos ta representá e Tèmpel den nos bida? Ke men; ... den kua asuntu, situashon òf akshon nos tin siguridat di ku Dios ta ku nos? Por ehèmpel, esun ku tin salú ta bisa ku Dios ta kuné, pero ora e bira malu e ta pensa ku Dios a bandon’é; meskos ku esun ku ta pasando den momentu di prosperidat ekonómiko òf emoshonal. Den e promé ehèmpel lo a parse ku kaminda Dios ta, “no tin problema”. Ta sufisiente mira Kristu na krus pa demaskará tal kreensha . Otro ehèmpel ta den nos práktikanan religioso: si nos kumpli ku e dies mandamentunan, esta si nos no hòrta, ni mata òf kometé adulterio i de bes en kuando nos bai Misa, nos ta pensa ku nos ta bon ku Dios. Sinembargo, nos ta lubidá nos próhimo kende nos a laga di stima ora nos ta asina prekupá pa no komportá nos mes malu. Asina nos por sigui ku práktikanan di piedat popular ku ta trankilisá nos konsenshi pero no ta yega ku nos na kaminda di buska hustisia i biba karidat. Tur e kosnan ku mi a menshoná ta bon: kumpli ku mandamentu, bai misa, práktikanan di piedat popular; pero nos no por pone nos konfiansa den nan, esaki lo nifiká hasi nan ídolo. Nos konfiansa ta den amor ku Dios a drama riba nos, den e testimonio ku el a laga pa nos riba su krus i resurekshon, den su promesa di keda ku nos te na final di mundu.
Por lo tantu, e siman aki, dilanti tantu difikultat ku nos ta bibando na nivel ekonómiko i laboral, banda di gueranan ku no ta para, “laga nos no tene miedu”. Nos konfiansa ta poné den Señor ku awe ta pidi nos pa nos perserverá den fe pa salba nos bida.

Laga nos habri nos kurason pa Kristu! Sin pone nos konfiansa den nos obranan sino den su mizèrikòrdia. Poniendo nos “tèmpelnan”, un banda, nos ta siña na rekonosé presensia di Señor na kas, skol, trabou i riba kaya. Ei ta kaminda Dios ke pa E ser rekonosé.