Vaticaan niet blij met ‘Santo subito’ bij uitvaart JPII

Hilversum (Van onze redactie) 29 oktober 2008 - Tijdens de uitvaart van Johannes Paulus II op 8 april 2005 zou het verzamelde volk op het Sint-Pietersplein spontaan de directe heiligverklaring van de Poolse paus hebben geëist. In Vaticaanse kringen gaat men er echter vanuit dat deze uiting allesbehalve spontaan was. Sterker nog, zij was van tevoren georganiseerd, zegt pater Peter Gumpel van de Congregatie voor de Heiligverklaringen.

Conclaaf
“In het conclaaf hebben de kardinalen hun ongenoegen over deze actie uitgesproken”, aldus Gumpel tegenover katholieknederland.nl.

Vox populi
De ‘spontane’ uitroepen Santo, Santo (‘Heilig, heilig’) en Santo subito (‘Heilig nu’) vormden destijds wereldnieuws. De spreekkoren waarin om spoedige canonisatie werd geroepen, zwollen aan onder begeleiding van daverend applaus, met name na de preek van kardinaal Joseph Ratzinger. Het volk had gesproken, meldden de media. En het volk zou immers volgens een oudchristelijk principe bepalen wie als heilige vereerd moet worden, want: vox populi vox Dei (‘de stem des volks is de stem Gods’).

Onbehoorlijke manifestaties
Nu blijkt dat bepaalde groepen al voor de uitvaart gearrangeerd hadden dat ‘het volk’ van zich zou laten horen door middel van spreekkoren en spandoeken. De ‘volkse’ acclamaties hebben de kerkelijke autoriteiten behoorlijk in verlegenheid gebracht. Bij de kardinalen die voor het conclaaf naar Rome waren geroepen viel de actie niet in goede aarde. “Zij vonden het ongehoord”, zegt Gumpel. “Dit waren onbehoorlijke manifestaties die tegen de wet indruisten. Zoiets mag nooit meer gebeuren, zeiden de kardinalen.”

Van onderop
Nog steeds schrijft de kerkelijke wet voor dat een zaligverklaringsproces pas kan worden opgestart als het initiatief ‘van onderop’ genomen wordt. Dat betekent dat er al een verering van de gelovigen voor de kandidaat-zalige moet bestaan.

Proces“Ook al was Johannes Paulus II nog zo geliefd en werd hij bij leven al als heilige beschouwd, toch moet voor hem een gewoon zaligverklaringsproces gevoerd worden”, aldus Gumpel. Volgens hem is het niet meer mogelijk dat het volk ‘per acclamatie’ iemand kan heilig verklaren. “Theoretische gezien kan alleen een paus iemand ‘per acclamatie heilig verklaren.”

Historische feiten
Op dit moment wordt hard gewerkt aan de positio, zegt pater Gumpel die momenteel relator (rechter) is in het proces voor Pius XII. De positio is de verzameling boeken met daarin de historische feiten over het leven van Karol Wojtyla, die in 1978 paus Johannes Paulus II werd.

Heldhaftig deugdenbeoefenaar
Gumpel: “Als de positio gereed is, zullen historici op basis daarvan een uitgebreide evaluatie schrijven. Maar dan moeten ze wel eerst de duizenden pagina’s grondig hebben bestudeerd. En dat kost nu eenmaal veel tijd. Pas daarna zullen theologen zich er over buigen. Die kijken dan of Johannes Paulus de christelijke deugden op heroïsche wijze heeft beoefend. Mocht dat het geval zijn dan vergaderen de kardinalen en bisschoppen erover. De paus beslist dan of hij een decreet uitvaardigt waarin hij de kandidaat eerbiedwaardig verklaart. Daarna is het wachten op een wonder. Dat is vereist voor de zaligverklaring.”

Kardinaal Saraiva Martins
Voormalig prefect van de Congregatie voor de Heiligverklaringen, kardinaal José Saraiva Martins zei onlangs in een interview met het maandblad 30Giorni dat het verstandig zou zijn om een zaligverklaringsproces voor een overleden paus pas op te starten als deze meer dan vijf jaar dood is. Uitstel van de start van het beatificatieproces zou volgens de Portugese Curieprelaat voorkomen dat er op de paus ongezonde druk wordt uitgeoefend.

Bron: www.katholieknederland.nl