DI TRINTITRES DJADUMINGU SIKLO C

Promé Lektura : Malakías 3, 19-20a
Salmo : Salmo 98, 5-9
Di dos Lektura : 2Tesalónika 3, 7-12
Evangelio : Lukas 21, 5-19

Mira kon kada be di nobo tabata hasi uzo di e pasashi aki pa sembra temor, ora ku ta un bunita himno na konfiansa e ta! Laga nos analisá ku profundidat e kambio ku Hesus ta hasi ora e no ta duna kontesta riba e pregunta “ki ora” i sí kontestá riba e “kon”.
Laga nos analisá un poko konstrukshon di e teksto aki. Nos sa ku evangelionan ta “rekuerdo”, “memoria”, testimonio ku e komunidat tabatin di Hesus; i generalmente e rekuerdonan aki tabata laga nan pensa riba algu ku tabata sosodiendo den nan mes komunidat. Lagami splika: ora ku kristiannan a kuminsá ta mira nan mes menasá, pèrsiguí, traishoná pa nan mes famia komo ku nan ta kristian, tabatin algun di nan ku a rekordá ora Hesus a bisa: “no tene miedu… ni un drachi di boso kabei lo muri”. Asina antó, e evangelio a bira pa e kristiannan fuente di inspirashon pa superá loke nan tabata pasando aden. Ku esaki den mente laga nos analisá e teksto.
Hesus ta relativá bunitesa di e tèmpel ora e ta papia di su destrukshon. Pa e, no ta e tèmpel ta mas importante, pues Dios ta kaminda “dos òf mas ta reuní den su nòmber”. Esaki tabata importante pa e promé kristiannan, pasobra despues di algun aña, nan lo ser ekspulsá di e snoanan i di e Tèmpel di Herúsalèm. Pero e mensahe mas importante ainda tabata pa bini. Riba e pregunta kurioso ... “ki ora esaki lo sosodé”? Hesus ta kontesta ku algu mas importante pe: “kon” esnan ku ya no tin tèmpel mester enfrentá e tempunan aki ? Hesus ta hasi sinku atvertensha: “no laga ningun hende gaña boso”; “no laga nan hasi boso agitá dilanti di persekushon, “duna testimonio ”; “no preokupá pa boso defensa, pasobra ami lo ousiliá boso”; i por último, ¡PERSERVERÁ!
Sin duda tabata palabranan di aliento i di konfiansa pa hinter e komunidat primitivo, pasobra durante e promé desenionan nan no a pasa momentunan fásil. Pero, kon nos por hasi e palabranan aki di nos? Kua ta e mensahe ku nos ta haña den nan fondo ku por yuda nos den nos bida?

Laga nos pensa un poko, kon nos ta representá e Tèmpel den nos bida? Ke men; ... den kua asuntu, situashon òf akshon nos tin siguridat di ku Dios ta ku nos? Por ehèmpel, esun ku tin salú ta bisa ku Dios ta kuné, pero ora e bira malu e ta pensa ku Dios a bandon’é; meskos ku esun ku ta pasando den momentu di prosperidat ekonómiko òf emoshonal. Den e promé ehèmpel lo a parse ku kaminda Dios ta, “no tin problema”. Ta sufisiente mira Kristu na krus pa demaskará tal kreensha . Otro ehèmpel ta den nos práktikanan religioso: si nos kumpli ku e dies mandamentunan, esta si nos no hòrta, ni mata òf kometé adulterio i de bes en kuando nos bai Misa, nos ta pensa ku nos ta bon ku Dios. Sinembargo, nos ta lubidá nos próhimo kende nos a laga di stima ora nos ta asina prekupá pa no komportá nos mes malu. Asina nos por sigui ku práktikanan di piedat popular ku ta trankilisá nos konsenshi pero no ta yega ku nos na kaminda di buska hustisia i biba karidat. Tur e kosnan ku mi a menshoná ta bon: kumpli ku mandamentu, bai misa, práktikanan di piedat popular; pero nos no por pone nos konfiansa den nan, esaki lo nifiká hasi nan ídolo. Nos konfiansa ta den amor ku Dios a drama riba nos, den e testimonio ku el a laga pa nos riba su krus i resurekshon, den su promesa di keda ku nos te na final di mundu.
Por lo tantu, e siman aki, dilanti tantu difikultat ku nos ta bibando na nivel ekonómiko i laboral, banda di gueranan ku no ta para, “laga nos no tene miedu”. Nos konfiansa ta poné den Señor ku awe ta pidi nos pa nos perserverá den fe pa salba nos bida.

Laga nos habri nos kurason pa Kristu! Sin pone nos konfiansa den nos obranan sino den su mizèrikòrdia. Poniendo nos “tèmpelnan”, un banda, nos ta siña na rekonosé presensia di Señor na kas, skol, trabou i riba kaya. Ei ta kaminda Dios ke pa E ser rekonosé.

Terugdringen informatie armoede nieuwe uitdaging

ROME - Vandaag stelt zich een nieuwe uitdaging voor de sociale rechtvaardigheid: de marginalisering van personen die geen toegang hebben tot nieuwe technologieën . Analfabetisme is op zich al een tragedie, het resultaat van sociale en economische armoede. Daar komt nu nog de informatie‑armoede bovenop. Onze raad kan dat niet oplossen, maar kan wel, in samenwerking met bijvoorbeeld de Latijns‑Amerikaanse kerk, drempels overwinnen.
Dat zegt mgr. Claudio Maria Celli, sinds juni aan het hoofd van de Pauselijke raad voor de Sociale communicatie. Tegen Pasen willen wij een wereldcongres samenroepen van de faculteiten sociale wetenschappen van alle katholieke universiteiten. Er moet ook een grondige bezinning komen over de theologie van de communicatie. Daarnaast streven wij naar een ontmoeting van alle katholieke radiostations uit de hele wereld, aldus mgr. Celli.


aangeleverd door Toon van Dongen

Súplika

I na Kreador di naturalesa i di hende, di e bèrdat i di e beyesa, mi ta supliká:
Skucha mi bos, pues e ta e bos di víktimanan di tur guera i di violensia entre individuo i nashonnan.
Skucha mi bos, pues e ta e bos di tur mucha ku ta sufri i lo sufri ora hendenan ta pone nan fe den arma i den guera.
Skucha mi bos ora mi ta pidi bo pa Bo infundá den kurason di tur hende e sabiduria di pas, e forsa di hustisia i e alegria di fraternidat.
Skucha mi bos, pues mi ta papia pa e multitutnan di tur pais i tur periodo di historia ku no ke guera i ta prepará pa kana dor di kamindanan di pas.
Skucha mi bos i konsedé nos idea i fortalesa p’asina ku nos por respondé semper na odio ku amor, na inhustisia ku e dedikashon total na hustisia, na nesesidat kompartiendo di lo propio, na guera ku pas.
O Dios! Skucha mi bos i konsedé den hinter mundu bo pas eterno.
Amèn.

Vaticaan voldaan: VN resolutie voor moratorium van doodstraf

NEW YORK - De mensenrechtencommissie van de Algemene vergadering van de Verenigde Naties heeft zijn goedkeuring gehecht aan moratorium op executies . Een grote meerderheid van de commissie sprak zich daarvoor uit. Volgens de resolutie ondermijnt de doodstraf de menselijke waardigheid. Behalve tot een moratorium op executies wordt opgeroepen tot een beperking van het aantal vergrijpen waarvoor de doodstraf kan worden opgelegd. Het uiteindelijke doel van de resolutie is om de doodstraf stapsgewijs helemaal af te schaffen. De goedkeuring van de niet‑bindende resolutie door de plenaire VN-vergadering in december geldt als een formaliteit.
Het Vaticaan heeft meteen instemmend gereageerd op de goedkeuring door. Volgens persdienst-directeur pater Federico Lombardi nam men met ‘voldoening en sympathie’ kennis van de resolutie. Aan deze resolutie hebben katholieke organisaties als de Egidius-beweging een bijdrage geleverd . Lombardi noemt het een eerste stap in de richting van de algehele afschaffing van de doodstraf. De doodstraf als zodanig is namelijk achterhaald, hoewel de Catechismus van de katholieke kerk de doodstraf niet in alle gevallen afwijst. In geval van uiterst zware misdaden zou men de doodstraf niet uitsluiten.

aangeleverd door Toon van Dongen

Orashon di Mainta

Ta resultá mi fásil kòrda ku mi mester resa pa hende ku ta bibando un reto; i mi ta resa. Pero talbes mi no ta kòrda resa pa esnan pa kua tur kos ta kana bon.
Ta p'esei awe i tur dia lo mi kòrda yama danki pa tur e personanan ku tin den mi bida.
Mi a ser bendishoná ku hopi relashon speshal: famia, amigu, kompañero di trabou i hasta personanan ku kua mi tin únikamente un vínkulo pasahero.
Kada biaha ku mi topa ku e personanan speshal aki mi tin un flamante oportunidat pa bendishoná nan i risibí un bendishon di nan.
Ora mi resa pa otronan, mi ta ekspandé mi vishon pa inkluí hende di hinter mundu, esnan ku ta serka i esnan ku ta leu, pues nan ta parti di mi famia mundial.

Oneens over invulling: Orthodoxen en katholieken voor het eerst eens over pausschap

RAVENNA - Voor het eerst sinds het schisma van 1054 zijn katholieken en orthodoxen het eens over een gemeenschappelijke omschrijving van het pausschap. Toch blijven de meningsverschillen bestaan over de concrete invulling ervan. Het Vaticaan en de orthodoxe kerken hebben het slotdocument gepubliceerd van de recente bilaterale gesprekken in Ravenna, waar de Russisch‑orthodoxe delegatie al van bij aanvang opstapte wegens de aanwezigheid van de delegatie van de Estse orthodoxe kerk. Het patriarchaat van Moskou is goed voor de helft van de 250 miljoen orthodoxen wereldwijd.
Centraal tijdens de bilaterale dialoog stond de eenheid van de kerk en de manier waarop het kerkelijke gezag wordt gedeeld en uitgeoefend. Het document erkent het universele karakter van het pausschap, maar erkent ook de verschillen tussen Oost en West over de concrete invulling daarvan. Orthodoxen kunnen zich niet vinden in de idee van onfeilbaarheid van de paus en de manier waarop het primaatschap momenteel door de katholieke kerk wordt ingevuld. Kardinaal Walter Kasper, voorzitter van de Pauselijke raad voor de Eenheid van de Christenen, noemde het document in een gesprek met Radio Vaticaan ‘een doorbraak’. Tegelijk onderstreept hij dat het pad naar de hereniging met de orthodoxe kerken nog lang is.

aangeleverd door Toon van Dongen

Pensamentu pa awe

"No menospresiá inteligensia di personanan. No kere ku abo ta doño di bèrdat i sabiduria. Únikamente Dios ta e doño. E a krea nos saliendo for di su inteligensia y amor, dunando tur su yunan e grasia pa pensa i stima. Ningun hende no ta mas ku otro. Por tantu, nunka kritiká kapasidat di e otro persona, pues e ta infinito manera esun di bo. Si bo tabata un sabio, hamas lo bo menospresiá inteligensia si otro personanan".

Irán Ibrahim Jacob