PROMÉ DJADUMINGU ATVÈNT SIKLO B

Promé Lektura : Isaías 63, 16b-17. 19b; 64, 3b-8a
Salmo : Salmo 80, 2a-3b. 15-16. 18-19
Di dos Lektura : 1Korinto 1, 3-9
Evangelio : Marko 13, 33-37

Nos ta kuminsá e djadumingu aki di Atvènt ku ta nifiká “esun ku ta bini, òf esun ku mester bini”, i ku esaki Liturgia ke yuda nos pa prepará nos mes pa risibí esun ku “tin ku bini”, kier men Kristu Glorifiká. Ta p'esei durante e tempu aki nos ta reflekshoná promé riba e promesa di e di dos binida di Kristu, i den un di dos momentu nos ta meditá riba Enkarnashon di Dios ku a sosodé dos mil aña pasá. Pues laga nos mira kon e lekturanan di e djadumingu aki ta prepará nos.

Den e promé lektura nos ta skucha profeta Isaías sklama na Dios, pidiendo pa e bini bèk ; e profeta ta bisa: “Bolbe, pa amor di bo sirbidónan” i mas despues “Señor, Abo ta nos Tata; nos ta e klei i Abo ta modelá nos”. Ku e palabranan aki nos ta mira kon Isaías ta rekonosé Dios komo orígen di e hende i fuente di tur sentido, i ta sklama pa su regreso pasobra sin su presensia e Pueblo a pèrdè tur speransa pa alkansá felisidat.

Ku e idea aki laga nos analisá e Evangelio di e djadumingu aki. Den e Evangelio aki nos ta rekonosé dos personahe: e doño di kas i e pòrtir. E doño, ku ta representá Dios, a sali i lo regresá algun dia, ora ku ménos e pòrtir ta sper’é (nifikashon di anochi) i e tarea di e pòrtir ta pa kuida e kas p'asina su hefe lo hañ’é ta realisá e tarea ku el a enkarg’é kuné. Nos ta kere ku aki ta haña dos tema masha interesante pa meditá ariba. Di un banda e realidat ku nos tur ta poseé den nos interior, un deseo, un anhelo di Dios (nos Tata) ku ta laga nos sklama di hopi manera “bini Señor”; i di otro banda, e promesa di Dios ku sigur lo bini, pues e ta fiel na su Palabra i algun dia lo e bini bèk pa realisá e union definitivo aki entre Dios i hende. Ta p'esei Hesus ta pidi nos: “sea alerta”, pasobra boso no sa “kon” ni “ki ora” Señor lo bini pa yena boso ku su bida i amor.

Ta parse nos masha interesante meditá e siman aki riba e deseo aki di transendensia i di felisidat ku nos tur ta poseé i ku hopi biaha nos ta trata di sasia di forma masha alehá di esun di Dios. Kuantu biaha nos ta kana yen di trabou, yen di aktividatnan di dibertishon i estudio pero bashí i ku falta di pas interior! Ta di unda e bashí ei ta bini ku tur e aktividatnan ei no por yena? Dikon ta interesá nos mas pa yena nos ku rekonosementu di hende na lugá di yena nos di Esun ku por sasia nos set di amor? Nos ta mira tambe hopi persona buskando den naturalesa, den yoga, den suerte, i den hopi otro realidat e satisfakshon di transishon di e deseo interior aki , pero nos ta kere ku nan ta keda kòrtiku si nan limitá nan mes na esakinan. Tin den nos tur un anhelo ku ta sklama na nos kreadó, “Bolbe serka nos”; laga nos meditá bon riba esaki., pasobra di esaki atvènt ta trata, esta pa reflekshoná riba nos vokashon pa biba den union perfekto ku Dios. Únikamente den deskanso pleno nos bida, únikamente den dje nos lo haña sosiegu, únikamente den dje nos lo haña plenitut di pas, di amor i di goso.

Laga nos kòrda ku nos ta únikamente pòrtir di e kas, ku e doño lo bini bèk un dia p'asina nos dun'é kuenta di nos trabou. Kisas nos a hiba un bida desordená i ta p'esei nos ta deseá ku ta mihó e doño di kas no bini? Nos mester ta prepará, pasobra na kualkier momentu e lo bin.

Laga nos meditá e siman aki kon nos ta bibando e deseo aki di topa ku Señor; laga nos rebibá nos kompromiso ku “e doño di kas”; e ta biniendo, kiko nos a hasi ku loke el a konfia na nos kuné? Mas ainda, nos ta prepará pa risibié?
Laga nos kuminsá nos atvènt renobando nos deseo di risibí nos Señor, esaki ta e mensahe di Señor pa e promé siman.

Verplichte bezinning voor Utrechtse pastores

Hilversum (Van onze redactie) 26 november 2008 - Pastoraal werkenden in het aartsbisdom Utrecht dienen regelmatig in gesprek te gaan met een geestelijk begeleider. Verdieping en reflectie is niet facultatief. Ieder lid van een pastoraal team moet aantoonbaar tien dagdelen per jaar besteden aan bezinning. Dat staat in het nieuwe aartsdiocesane pastorale beleidsplan.

Wervende kracht
Medewerkers in het pastoraat kregen het nieuwe pastorale beleidsplan vandaag in de bus. Het bevat aanzetten om de parochies en het hele bisdom om te vormen tot gemeenschappen waar wervende kracht van uitgaat. Het beleidsplan Hoopvol op weg naar een missionaire toekomst is opgesteld door de nieuwe bisdomstaf onder leiding van aartsbisschop Wim Eijk.

Geestelijk begeleider
Alleen wie zelf geestelijk leiding kan en wil ontvangen, is volgens het beleidsplan in staat om geestelijke begeleiding te geven in de geloofsgemeenschap. Daarom dienen priesters, diakens en pastoraal werk(st)ers contact te onderhouden met een geestelijk begeleider. Het aartsbisdom stelt daarvoor een pool van geestelijke begeleiders samen.

Geschikte materialen
Het beleidsplan bevat een zestiental onderdelen waarop de evangelisatie kan worden aangescherpt. Zo gaat een diocesane werkgroep voor catechese ‘geschikte materialen’ maken voor parochiecatechese. Het belang dat de bisdomstaf daaraan hecht blijkt uit het feit dat een vicaris voorzitter wordt van de werkgroep.

Huwelijk en gezin
Ook de bestaande diocesane werkgroep voor huwelijk en gezin krijgt een vicaris als voorzitter. Die werkgroep gaat vormingsmateriaal samenstellen en regionale of diocesane activiteiten organiseren “die bijdragen aan de opbouw van het rooms-katholieke huwelijks- en gezinsleven”.


Jongeren
Al bij zijn installatie in januari noemde Eijk ‘jongeren’ een speerpunt zijn van zijn beleid. Het beleidsplan herhaalt dat. De voor volgend jaar om financiële redenen geschrapte jaarlijkse jongerenmanifestatie gaat vanaf 2010 gewoon weer door. Het aartsbisdom benadrukt ook het belang van jongerenactiviteiten op bovenparochieel niveau.

Voedselbanken
De al onder aartsbisschop Simonis in gang gezette samenvoeging van parochies komt de vitaliteit van de geloofsgemeenschappen ten goede, zo verwacht de bisdomstaf. Na afronding van het fusieproces telt het bisdom nog slechts 48 van de huidige 316 parochies. De bundeling moet ook de slagkracht van de parochiële caritasinstellingen vergroten. Dankzij de schaalvergroting kunnen zij grotere projecten opzetten, zoals voedselbanken, maatjesprojecten en maaltijdprojecten.

Bron: www.katholieknederland.nl

Aartsbisdom wil buitenlandse priesters aantrekken

Hilversum (Van onze redactie) 26 november 2008 - Het aartsbisdom Utrecht wil op korte termijn buitenlandse priesters aantrekken. Dat staat in het nieuwe pastorale beleidsplan dat de medewerkers in het pastoraat vandaag hebben ontvangen.

Priesterarme bisdom
Ook priesterreligieuzen zijn ‘zeer welkom in het priesterarme aartsbisdom’, meldt het beleidsplan. Het diocees heeft dringend priesters nodig ‘om de voortgang van het parochiepastoraat te kunnen waarborgen’.

Religieuze gemeenschappen
Ook het aantrekken van nieuwe religieuze gemeenschappen wordt een ‘speerpunt’ genoemd. Dat kunnen communauteiten zijn van priesterreligieuzen, of actieve of contemplatieve broeders en zusters. Ongeveer 25 zusters Trappisten afkomstig uit het Brabantse Berkel Enschot, verhuizen naar het Gelderse Oosterbeek. Hun nieuwe klooster wordt op 6 oktober 2009 ingezegend.

Pastoraal werkers
Het aantal beschikbare plaatsen voor pastoraal werk(st)ers in het parochiepastoraat zal afnemen, kondigt het beleidsplan aan. Daaraan zouden ‘financiële redenen’ ten grondslag liggen. In het stuk noemt de bisdomstaf het niettemin ‘van belang ook in de toekomst deze waardevolle krachten te blijven werven’.

Bron: www.katholieknederland.nl

Brabanders lieten 'gezegende erfenis' op Curaçao na

Hilversum (ANP) 25 november 2008 - Zeer veel Brabantse religieuzen hebben missiewerk gedaan op Curaçao. In de jaren vijftig woonden er ruim vierhonderd zusters, broeders en paters op een bevolking van 100.000 mensen. Zij hebben veel sporen nagelaten, zoals monumenten, internaten, kerken en scholen.

Antilliaanse premier
Over het Brabantse rk-erfgoed gaat het boek De gezegende erfenis van de Brabantse journalist Ton de Jong en oud-hoofdredacteur Norbert Hendrikse van het Curaçaose dagblad Amigoe. Minister-president Emilie de Jong-Elhage van de Nederlandse Antillen neemt het boek zondag 30 november in ontvangst in de kapel van het voormalige kloosterinternaat Scherpenheuvel op Curaçao.

Ordes en congregaties
De ordes en congregaties die op Curaçao actief waren, zijn de Zusters van Liefde (Schijndel), de Zusters Franciscanessen van Breda, de Franciscanessen van Roosendaal, de Fraters van Tilburg, de Broeders van Onze Lieve Vrouw van Lourdes (Dongen), de Kruisvaarders van Sint. Jan en de Dominicanen. Zij stichtten niet alleen scholen en kerken, maar verrijkten ook de kennis van de volkskunde en stichtten sportverenigingen en muziekverenigingen.

Imposante aanvulling
Volgens De Jong en Hendrikse is het religieuze erfgoed op Curaçao een imposante aanvulling op het erfgoed in Nederland. De Brabanders kopieerden op het eiland het katholicisme in hun provincie.

Bron: www.katholieknederland.nl

Bo tin derechi di rabia, pero...

Bo tin derechi di rabia,
pero bo no mester trapa dignidat dje otro.

Bo tin derechi di sinti yalurs di triunfo di otro,
pero bo no mester deseá nan malu.

Bo tin derechi di kai,
pero bo no mester keda na suela.

Bo tin derechi di frakasá,
pero bo no mester sinti bo mes derotá.

Bo tin derechi di kibuká,
pero bo no mester sinti duele di bo mes.

Bo tin derechi di tin un mal dia,
pero bo no mester permití ku e ta bira kustumber.

Bo tin derechi di tuma desishon robes,
pero bo no mester keda pegá na tal momentu.

Bo tin derechi pa ta felis,
pero bo no mester lubidá di ta gradesido.

Bo tin derechi di pensa riba futuro,
pero bo no mester lubidá presente.

Bo tin derechi di buska bo superashon,
pero bo no mester lubidá bo balornan.

Bo tin derechi di triunfá,
pero no mester ta a kosta di otro.

Bo tin derechi di inbentá,
pero bo no mester lubidá Dios.

Bo tin derechi di biba na pas,
pero bo no mester konfundí e derechi aki
pa ta mediokre òf konformista.

Bo tin derechi pa biba den rikesa,
pero bo no mester lubidá kompartí ku esnan ménos fortuná.


Bo tin derechi pa desanimá,
pero bo no mester pèrdè speransa.

Bo tin derechi riba hustisia,
pero bo no mester konfundié ku vengansa.

Bo tin derechi di eksitá,
pero bo no mester keda sin ta kortes.

Bo tin derechi riba mihó mañan,
pero bo no mester origin’é den un awe froudulento.

Bo tin derechi pa ta positivo,
pero bo no tin nodi di ta arogante.

Djadumingu di Kristu Rei siklo A

Promé Lektura : Ezekiel 34, 11-12. 16-17
Salmo : Salmo 23, 1-6
Di dos Lektura : Korinto 15, 20-28
Evangelio : Mateo 25, 31-46


Ta notabel ku tur e figuranan ku Hesus ta trese dilanti den e pasashi aki: promé e ta presentá su mes manera e Yu di Hende ku lo bini na final di tempu yen di gloria, señalando ku esaki su karakter di Mesias; despues E ta kompará su mes ku e Wardador ku konosé i ta kuida su karnénan; despues komo rei i hues ku lo huzga ken lo drenta den su Reino i ken lo no por hasi esaki. Si nos buska un faktor komun entre tur e figuranan, nos lo a yega na konklushon di ku Hesus ta tur esaki komo ku el a sa di entregá su bida pa su pueblo. Laga nos splika, Hesus por proklamá su mes komo Mesias, Wardadó i Rei di e pueblo de Dios, pasobra E a entregá su bida asta te yega na morto p'asina pueblo aki tin bida. Esaki ta fundamentu di su reinado, su sirbishi , su entrega i su solidaridat hibá t’e den ekstremo. Asina nos lo por komprondé e palabranan ku El a bisa: “ E Yu di hende no a bini pa hende sirbié sino pa E sirbi nan i pa E entrega Su bida pa liberashon di tur hende”.

Otro elemento importante ta e kantidat di biaha ku Hesus ta identifiká su mes ku esnan ku tin semehansa ku e Reino; por ehèmpel ku mucha “Kualke di boso ku risibí un mucha manera esaki den Mi nòmber, ta risibí Mi mes”; òf esnan ku a mand’é: “Esun ku risibí boso, ta risibí AMI, esun ku risibí Ami ta risibí esun ku a manda Mi”; i den e pasashi aki, ku esun ku tin hamber, esun ku tin set, esun sunú, esun den prison, etc.

Ku e dos elementonan aki: sirbishi komo signo esensial di Kristu i su identifikashon ku e ruman, nos lo por komprondé e mensahe di e Evangelio mihó. Kristu lo bin pa pidi kuenta na kada ken di loke el a risibí, pasobra ta E komo Dios ta esun ku a “repartí” e talentonan den su Reino, pero e forma den kua nos tin ku kontest’é lo no ta ku nos palabra- sino ku nos obranan. Kier men, lo esensial den siguimentu di Kristu mester ta karidat pa próhimo, pa esun den nesesidat; i for di aki den tur sentido mester sali nos akshonnan komo kristian i yunan di e Reino di Dios.

E djadumingu aki, riba kua nos ta selebrá Solemnidat di Kristu Rei, mester sirbi nos pa pensa: riba kiko mi ta basa mi realisashon komo kristian ? riba mi asistensia na misa, den mi orashonnan di piedat, evitando di mata, forniká i hòrta? Nada di esaki tin sentido si e no bai kompañá di un bon “dosis” di akto di karidat konkreto. E nòmber kristian no por separá su mes di aktitut di sirbishi i di solidaridat ku esun den nesesidat. Mester rekordá ku nos tur, for di nos boutismo, nos ta rei huntu ku Kristu, pero ku e reinado aki ta ehersé den sirbishi i amor konkreto i berdadero pa e ruman. Si nos asistí na misa, ta presisamente pa alimentá nos mes i pa por stima esnan rondó di nos ku mayor plenitut; si nos resa un rosario ta pa rekordá e obra redentor di Kristu, i motivá pa medio di dje nos ta imitá su testimonio; si nos no ta mata, no ta basta; nos tin ku promové i defendé bida. I asina, kada un di nos aktividatnan nos mester realisá nan, tratando di duna bida na e siñansa aki di Hesus ku ta bisa nos: “ E Yu di hende no a bini pa hende sirbié ma pa E sirbi nan i p’E entrega Su bida pa liberashon di tur.”

Talbes e siman aki nos lo por hasi esfuerso pa duna sirbishi manera Kristu a sirbi; ku su sensibilidat pa rekonosé nesesidat di esnan ku tabata rondon’é, ku su afan pa hasi ku tur hende sinti nan mes akseptá pa e SER ku e ta i ku e solidaridat aki ku a hib’é pa duna su bida pa kada un di nos. E ora ei si nos lo por grita ku nos bida: “Biba Kristu Rei”.

DI TRINTITRES DJADUMINGU SIKLO A

Promé Lektura : Proverbionan 31, 10-13.; 19-20. 30-31
Salmo : Salmo 128, 1-6
Di dos Lektura : 1Tesalonika 5, 1-6
Evangelio : Mateo 25, 14-30

E parabel akí ta pertenesé na un grupo di parabelnan ku tin relashon ku e di dos binida di Kristu. Den dje tin un alushon kla di e promé primera komunidat ku tabata biba wardando e akontesimentu aki. Ta parse, na ora di rekordá e palabranan akí di Hesus, e evangelista tabata ke laga bon kla ku no tabata por a warda e di dos binida di Kristu ku man krusá; e wardamentu akí tabata un wardamentu aktivo, generoso i solidario ku e ruman. Laga nos analisá e personahenan.
E interpretashon di e parabel por ta mas o ménos esaki: E shon di e empleadonan ta Kristu Hesus; su ousensia, asenshon; i su di dos binida, e Parusia, ke men, su binimentu glorioso na fin di tempu.. E empleadonan ta e kristiannan na kua a enkargá e vigilansia aktivo i yen di fruta durante e tempu di espera, ke men, miéntras Señor “ta bini bèk”. E empleado negligente ta e kristian ku ta floho, ku no ta kumpli ku su mishon di “instalá e Reino de Dios” pa motibu di miedu i miedu di flohedat. E plaka ta e donnan di Dios ku Dios a entregá na nos tur pa ta na servisio di Reino di Dios.
E akshon, e dunamentu di kuenta ku e shon, ta representá e huisio definitivo, den kua nos lo tin ku duna kuenta di nos donnan. E sentensia ta partisipashon òf no partisipashon di e biennan selestial. I e frase ku e parabel ta kompartí ku nos komo konklushon: “Esun ku tin hopi, lo haña mas, i lo e tin asta na abundansia. Ma esun ku no tin nada, asta e tiki ku e tin, nan lo kit’é”. Esaki ke yuda nos komprondé ku na e momentu ku nos ta topa Hesus na un manera definitivo na final di nos bida, si nos tin un relashon profundo, komprometí i sinsero kunÉ, pues esaki lo oumentá i lo ser hibá na plenitut; pero si nos relashon ta débil, di negoshi, superfisial òf bashí, e relashon akí no ta sirbi di nada y nos lo pèrdè e salbashon ku Dios a ofresé nos.

Imaginá nos mes ku nos tin un empresa, i den dje tin un direktor, vários gerente, hopi empleado, etc. Kada un na a duna algun fakultat p'asina ku e empresa por operá ku efisiensia. Kiko lo a pasa si kualkier di e empleadonan akí ta kuminsá di utilisá nan fakultatnan, òf e konosementunan ku nan puesto ta ofresé nan pa nan bienestar personal i no esun di e empresa?… Mes kos ta sosodé ku Reino di Dios: Señor a planeá instalashon di su Reino, i su Yu Hesu-Kristu a siña nos e “manual di operashon”, pero si nos no pone nos na servisio di otro e “fakultat òf donnan” ku Dios a otorgá na nos, kiko nos por spera di e Reino? Ku e ta krese? Ku e ta desaroyá? Mi no ta kere.
Ta p’esei, awe Señor ta rekordá nos ku a duna nos hopi don na kada un: bida, salú, libertat, fe, inteligensia, trabou, hustisia, pas, ets. Pero, kiko nos ta hasiendo ku nan? Ken nos ta sirbiendo ku nan? Nos mes interes, e sosiedat konsumidó, e kantante di moda, nos empresa, nos famia, su Pueblo? Laga nos meditá esaki bon, pues e donnan akí e donnan ku Dios a duna nos pa desaroyá nan i enrikesé e Pueblo di Dios, i talbes nos a falta konsiensia komunitario na momentu di tuma desishonnan. Lo yega un dia den kua ku nos tin ku duna kuenta di e donnan akí i si nos no tabata sa na desaroyá nan pa motibu di miedu, egoismo, pichiri, flohera, inkonsiensia, òf “seguedat”, ainda e poko aki lo ser kitá di nos i nos lo no por gosa eternamente di e salbashon ku Dios a ofresé nos.

Talbes e siman akí ta bon pa bo kumpli ku e propósitonan pa yuda otro i ku bo a laga pasa bai; òf tambe lo bo por a saminá bo konsenshi pa duna kuenta na bo mes si realmente bo ta hasiendo esfuerso pa desaroyá e donnan ku Dios a dunabo.

Minister Rouvoet: seksmoraal jeugd losgeslagen

Hilversum (ANP) 10 november 2008 - Minister Rouvoet (Jeugd en Gezin) wil een maatschappelijke discussie over de in zijn ogen ‘losgeslagen seksmoraal van de jeugd’. Dat zegt hij vandaag in een interview met het AD.

Liefde
“Een meisje wordt gezien als gebruiksartikel en seks als ruilmiddel. Het begrip liefde speelt bij deze jongeren geen rol meer.” Rouvoet benadrukte geen wettelijke maatregelen te eisen, maar een breed debat te willen. “Dit is meer dan een opvoedprobleem, het is een maatschappelijk probleem.”

Ruilmiddel
De bewindsman deed de uitspraken naar aanleiding van de documentaire Sex Sells, die vorige week op de televisie te zien was. Daarin vertellen jongeren onder meer seks te zien als ruilmiddel.

Scheef beeld
“Als de mentaliteit onder jongeren is dat je even naar een garagebox gaat en een meisje pakt als je zin hebt in seks, dan verdwijnt toch elk normaal zicht op relaties? Veel kinderen hebben een scheef beeld van seks, vriendschappen en relaties. En dat kán geen gezonde invloed hebben op de samenleving”, stelt de minister.

Gedragsproblemen
“Met 85 procent van de kinderen gaat het goed, maar als je kijkt naar de overige 15 procent, heb je het nog over heel veel kinderen met gedragsproblemen.”

Ouders
Volgens Rouvoet staat er ‘een generatie op het spel’. “Dit gaat niet om kleinigheden, het is echt een zeer ernstig probleem aan het worden. En echt niet alleen in de Bijlmer. Veel ouders weten vaak niet eens wat hun kinderen allemaal bezighoudt.”

Coalitie
Vanuit de coalitie klinkt moet Rouvoet meer doen om het probleem op te lossen. CDA-Kamerlid Mirjam Sterk stelt vorig jaar al tot een debat te hebben opgeroepen. Ze zou nu willen zien dat voor jeugdzorg, onderwijs en sportverenigingen duidelijker wordt hoe ze met jongeren om kunnen gaan als het gaat om seksuele moraal. Dat zou een gedragscode kunnen zijn. “Er bestaat nu nog een enorme verlegenheid tegenover dit onderwerp.”

Concrete aanpak
PvdA’er Lea Bouwmeester ziet niet veel in een debat, waar alleen mensen aan meedoen bij wie het probleem niet speelt. “Rouvoet is een beetje de minister van debat. Terwijl hij de regie zou moeten nemen en met een concrete aanpak zou moeten komen.” Volgens Bouwmeester zou met een snel onderzoek onder jeugdwerkers het probleem in kaart moeten worden gebracht.

Bron: www.katholieknederland.nl

DEDIKASHON DI BASÍLIKA LATERANENSE

Promé Lektura : Ezekiel 47, 1-2. 8-9. 12
Salmo : Salmo 46, 1-2. 4-5. 7-8
Di dos Lektura : 1Korinto 3, 9c11. 16-17
Evangelio : Huan 2, 13-22


Fiesta di katedral di Roma, ‘kabes i mama’ di tur misa rònt mundu.

Awe nos ta selebrá un fiesta poko konosí: Dedikashon di e basílika di Letrán. Kiko e fiesta akí ta nifiká? Dikon nos ta selebr’é? Basílika di Letrán ta e katedral di Roma. Di Roma, nos tur konosé basta bon e basílika di San Pedro di Vatikano, edifiká riba e graf di e promé di e Apòstelnan, i ku e ta manera un símbolo di Iglesia universal, ku su kupel, su plasa, e dos brasanan ku ta sali for di basílika i ta parse ku nan ke brasa hinter mundu, lugá di tantu peregrinashon. El bira asina importante despues ku Roma a kai den man di Rei di Italia na aña 1870 i Papa a keda será, manera prezu na Vatikano.
Na Roma tambe tin un otro misa, no tan konosí pero tambe mashá importante, e mas importante, pasobra e ta e katedral di siudat di Roma i ‘kabes i mama’ di tur misa rònt mundu, e katedral propio di Iglesia di Roma, e símbolo i lugá di enkuentro di kristiannan di e siudat akí ku tabata, for di prinsipio, e lugá di referensia i sentro di unidat di hinter iglesia.

E katedral aki, manera nos a kaba di bisa, ta e basílika di Santísimo Salbador, yamá popularmente, Basílika san Huan de Letrán. I awe, ku ta selebrá aniversario di su konsagrashon -di su "dedikashon" eksklusivo na Dios-, hinter Iglesia universal tambe ta selebr’é, pa rekordá ku tur Iglesia, den tur lugá nos ta uní rondó di e misa mas importante na Roma. Den dje, nos ta haña e “kátedra”, esta e stul kaminda Papa ta kabes visibel di hinter Iglesia i for di dje e ta proklamá e dògmanan, esta e bèrdatnan di fe ku tur katóliko ta profesá. Konsilio Vatikano I a proklamá ku “ora Papa ta papia tokante fe i moral “ex cathedra” (for di su kátedra, esun ku ta na San Huan di Letran) e ta infalibel, e no por faya. Spiritu Santu ta gui’é”. P’esei Basílika di Santísimo Salbador òf Basílika di San Huan ta ‘kabes i mama’ di tur misa katóliko. E fiesta di awe ta reflehá e realidat akí. P’esei nos ta selebr’é ku solemnidat i ta hasi su selebrashon mas importante ku esun di djadumingu.

Durante e Aña litúrgiko, Iglesia diosesano ta selebrá tur aña e konsagrashon di katedral di kada Diósesis, meskos ku di e misanan parokial. Katedral ta e misa di Obispu, kabes visibel di Iglesia lokal. Tambe e misa parokial, pasobra e ta nifiká e asamblea kristian ku ta reuní den un lugá pa selebrá S.S. di Misa, otro Sakramentonan i bida kristian komunitario ta haña e sentro. Si nos no sa ki dia Obispu a konsagrá e misa parokial, nos Diósesis a establesé ku e dia ei ta riba 25 di òktober. Mara nos por kuminsá selebrá e fiesta importante akí den kada parokia!

Awe, ku ta e konsagrashon di katedral di Roma, e lekturanan ta invitá nos pa reflekshoná riba loke nan ta nifiká, i e balor ku nan tin, e edifisionan akí kaminda nos ku ta kristian ta reuní i ku nos ta denominá ‘misa'. I e reflekshon akí tin komo dos aspekto, dos kara: promé, e lekturanan ta invitá nos pa duna kuenta di ku e edifisio ta importante, ounke no ta esun di mas importante, pero e tin referensia ku e “edifisio spiritual, ku ta Iglesia Katóliko; despues, tambe nan ta invitá nos pa mira ku e edifisionan di Iglesia ta –lo mester tabata - un bon signo pa nos tur.

-Loke ta aserká Dios ta Hesu-Kristu i e komunidat bibu.

E promé aspekto nos ta mir’é mashá kla den e evangelio. Hesus, dilanti di e desaster ku tèmpel di Herusalèm tabata presentá, no ta limitá su mes únikamente na ekspulsá e bendedornan. Muchu mas: El a bisa nan ku, si nan ke, ya nan por basha hinter e edifisio ei abou, pasobra loke ta realmente importante, loke ta aserká realmente na Dios, no ta e piedranan magnífiko, sino Hesus mes. E, ku su fidelidat te na morto, ku e bida nobo ku el a brota for di su krus, ta e úniko ku ta uni nos ku Dios definitivamente, e úniko ku ta aserká humanidat na e bida dibino. No ta e piedranan, no ta e sakrifisionan material, no ta e ritonan: ta únikamente Hesus, ta únikamente e bon notisia di Hesus, pero nos ta hende i nos tin mester komo kreyentenan, komo komunidat bibu di edifisionan, di sakrifisionan, di ritonan pa por hasi di e kas di Dios un kas di orashon, di amor, di rèspèt kaminda pueblo ta reuní pa sinti ku nos ta komunidat di fe.

I San Pablo, den e di dos lektura, ta kompletá e reflekshon di e evangelio bisando nos: boso ta tèmpel di Dios.

Hesu-Kristu ta e fundeshi di e edifisio, e úniko fundeshi posibel. Pero, kada un di nos, kada kreyente ku ta siguiÉ, bibando den komunion kunÉ, ta konstruí e edifisio akí ku ta Iglesia. Kada un di nos ta e piedra bibu ku nos ta hasi presente meimei di mundu e forsa salbador di Dios, i nos ta e señal di e amor di Dios ku ta salba hinter humanidat.

Ta p'esei e edifisionan material no ta lo mas importante, ni nos mester mira nan manera nan tin un balor dibino, manera un lugá ku tin forsa spesial. Nò, e balor no ta bini di nan mes, ma pasobra nan ta e lugá kaminda komunidat kristian ta reuní, e lugá kaminda nan ta topa ku otro, konvoká pa medio di Hesu-Kristu. Kreyentenan ta e piedranan bibu ku ta forma e tèmpel di Dios.

- E kasnan di Iglesia ta señal di presensia di e Spiritu di Hesu-Kristu.

Nos por bisa ku esaki ku nos ta drenta den e di dos aspekto ku nos a papia: nos misanan, e edifisionan kaminda e Iglesia ta konvoká pa medio di Hesu-Kristu ta reuní, tin un balor importante komo signo di fe, komo señal di e komunidat ku nos tur huntu ta forma, edifiká riba e piedra prinsipal ku ta Hesu-Kristu.

Den e kas akí kaminda nos ta reuní aworakí pa selebrá Eukaristia, kuantu kos importante a pasa! Hopi di esnan ku ta aki sigur sigur a haña Boutismo den e kas aki, i a kuminsá nan kaminda kristian. Hopi tambe lo a risibí aki Eukaristia pa promé biaha, i for di promé biaha ei a kontinuá partisipando kada djadumingu -o kisas kada dia - na mesa di Señor, den komunidat di e rumannan. Kisas tambe nan a risibí Konfirmashon aki, òf a selebrá nan Matrimonio. I mas di un biaha bo a bini pa bisa e último ayó, i pa resa, pa algun parientek òf amigu defunto. Òf bo a drenta aki pa bo djis drenta den silensio dilanti e tabernakel.

E kas akí, e konstrukshon kaminda nos komunidat kristian ta reuní, ta un señal visibel di tur esaki. I nos tur, ora nos ta pasa den kayanan di nos bario (pueblo òf siudat) pa bai traha, òf pa bai kumpra kos, òf simplemente pa keiru, i nos pasa dilanti di misa, sigur nos lo por rekordá e bunita imágennan di kua Ezekiel tabata papia ku nos den e promé lektura i ku despues a ripití den e salmo: e misa aki, i tur misa, ta hasi visibel e santuario ku ta Hesu-Kristu mes, e santuario ku ta presensia di Dios meimei di hende; fo’i e tèmpel akí ta kore un riu di awa di bida i di salbashon, awa kapas pa saneá awanan salu i morto, kapas di duna bida, kapas di laga krese tur alimento, tur speransa; awa, den poko palabra, ku ta fe i komunidat di kreyentenan i Spiritu di Hesu-Kristu presente den nos.

Mare Santa Eukaristia ku nos ta selebrá awe por yuda nos biba ku mas fervor e fundeshinan di nos fe.
Mare ku semper ora nos drenta den e misa aki, òf den kualkier otro misa, òf ku semper ora nos ta pasa dilanti di e mes, nos por renobá nos fundeshinan, rekonosé e piedra prinsipal ku ta Kristu Hesus, e diesdos pilá ku ta Hesus su Apòstelnan, esta Iglesia i ku e murayanan por ta nos relashon ku tur otro hende pa nan tur haña un dak ku ta protehá nan.

“Wat belangrijk is moet wachten”

De man die vele jaren woordvoerder was van paus Johannes Paulus II en Benedictus XVI, Joaquin Navarro-Valls, sprak voor de voorlichters van Nederlandse bisdommen georganiseerd door het Informatiebureau van het Opus Dei.


Je zult maar paus zijn, een tv-station maakt een programma over je en wil je ook even zelf een vraag stellen. 'Waarvoor is de Katholieke Kerk er?' In 35 seconden graag. “Theologen zouden er boeken vol over schrijven”, zegt Joaquin Navarro-Valls. “Maar paus Johannes Paulus II had een heel kort antwoord: het gaat in de kerk om redding.”

Het was les een in kerkelijke communicatie, van de man die van 1984 tot 2006 woordvoerder van het Vaticaan was: je moet voor jezelf duidelijk hebben wat je precies wilt zeggen. “Als dat voor onszelf niet helder is, kunnen we het ook niet uitdragen.”

Navarro-Valls was gisteren in Nederland om zijn ervaring te delen met de woordvoerders van de Nederlandse bisdommen. Vóór 1984 was hij Italiëcorrespondent voor diverse Spaanse media. Bij de persdienst van het Vaticaan kwam hij nooit. “Journalisten willen nieuws en dat kreeg je daar niet.” Als woordvoerder pakte hij dat anders aan. “Belangstelling voor de kerk was er genoeg bij journalisten. Mijn probleem was hoe ik ze voldoende informatie kon geven.”

Hij vertelde over de Poolse paus als de man van het mediagenieke gebaar. Biddend aan de Klaagmuur of op gevangenisbezoek bij de man die hem had willen vermoorden – het waren beelden die de wereld over gingen en boekdelen spraken.

Maar als je in Nederland werkt en jouw bisschop, of jouw kerk, is niet zo mediageniek? “Ook dan zijn er genoeg onderwerpen waarover je iets te zeggen hebt. Probeer de agenda te maken. De publieke opinie is als een lege container; de vraag is wie er iets in gooit.”

Menselijke contacten

Sluit bij het uitdragen van je boodschap aan bij de taal van het medium – tv, radio, krant, sms hebben allemaal hun eigen mogelijkheden en beperkingen. Dat was les twee van Navarro-Valls.

En als mensen het niet willen horen, getuig dan met je levensstijl. Dan kun je vooroordelen wegnemen, zonder nare discussies, zei hij. “Bijna twintig eeuwen heeft de kerk haar boodschap verkondigd zonder de moderne communicatiemiddelen: via het gezin, de liturgie, catechese, onderwijs, maatschappelijke zorg en gewone menselijke contacten. Zo zal het ook blijven gaan.”

“Maar ook in de moderne communicatiesamenleving voelt de kerk zich thuis: in christelijke landen is de meeste persvrijheid'', aldus de voormalige pauselijke woordvoerder.

Aan de bisdomwoordvoerders hield hij onder meer voor: “Maak onderscheid tussen wat dringend en wat belangrijk is. Alles is altijd dringend. Maar als het óók belangrijk is, moet het wachten. Want dan moet je het extra zorgvuldig doen.”

Twintig jaar trok Navarro-Valls dagelijks met Johannes Paulus II op. Hij schrijft nog eens een boek over de Poolse paus, “want in de boeken die er zijn, ontbreekt wie hij echt was als persoon”. Zelf heeft hij de vorige paus drie keer geadviseerd af te treden. “Ja, daar zeg je iets heel belangrijks. Herinner me er over vijf jaar nog eens aan”, zei die dan.

Het is niet goed voor een kerk als mensen te lang op dezelfde post zitten, aldus Navarro-Valls. Daarom vertrok hij zelf als Vaticaanwoordvoerder in 2006, toen Benedictus XVI twee jaar paus was.

Bron: Wim Houtman // Nederlands Dagblad.

'Homohuwelijk haalt het niet in VS'

Hilversum (ANP) 5 november 2008 - Na het tellen van 86 procent van de stemmen heeft een krappe meerderheid van de Californiërs vooralsnog tegen het homohuwelijk gestemd. Dat meldden Amerikaanse media vandaag. Ook Florida en Arizona stemden tegen het homohuwelijk.

Man en vrouw
De inwoners van Californië, Arizona en Florida mochten tegelijk met de presidentsverkiezingen voor of tegen een voorstel stemmen om in de grondwet vast te laten leggen dat het huwelijk exclusief tussen man en vrouw is.

Burgerrechten
De initiatiefnemers van het voorstel vinden dat de toekomst van het traditionele gezin op het spel staat. Tegenstanders zeggen te vechten voor de burgerrechten van homoseksuelen en dus voor gelijke behandeling in de grondwet.

Tegen
De initiatiefnemers van het voorstel voerden flink campagne met het feit dat kinderen op school les zouden krijgen over het homohuwelijk, als deze verbintenis in de grondwet zou worden vastgelegd. Dat is was volgens veel kiezers het beslissende argument voor hen om tegen het homohuwelijk te stemmen.

Katholieke allochtonen
In Californië werd vooral steun gezocht voor het voorstel bij de enorm gegroeide groep immigranten van Latijns-Amerikaanse afkomst. Deze veelal zeer katholieke allochtonen vormen inmiddels 30 procent van de 37 miljoen Californiërs. De latino's stemden bij een referendum in 2000 met overweldigende meerderheid tegen de invoering van het homohuwelijk.

Discriminatie
Het Californische hooggerechtshof maakte in mei dit jaar een einde aan de discriminatie. Sindsdien lieten zich ongeveer 18.000 Amerikaanse homoparen trouwen, ook van buiten Californië.

Bron: www.katholieknederland.nl

Katholieken kiezen voor Obama

Hilversum (Van onze redactie) 5 november 2008 - Amerikaanse katholieken hebben in meerderheid hun stem uitgebracht op Barack Obama. Dat blijkt uit diverse exit-polls. Daarmee legden zij de waarschuwing van een aantal bisschoppen naast zich neer dat het een zonde is te stemmen op een kandidaat die tegen strafbaarstelling van abortus is.


Meer dan de helft
Uit onderzoek van CNN blijkt dat van de burgers die hun stem uitbrachten, 26 procent katholiek was. Van hen heeft volgens de nieuwszender 53 procent op Obama gestemd en 45 procent op McCain. Ook nieuwszender MSNBC registreerde een katholieke voorkeur voor Obama: 54 procent tegen 45 voor McCain.

Stemadvies
Een aantal vooraanstaande Amerikaanse bisschoppen betoogden de afgelopen weken dat abortus het belangrijkste issue was van de verkiezingen. Ze wezen erop dat katholieken een zonde begingen als ze hun stem uitbrachten op een kandidaat die het recht op abortus erkent. Daarmee gaven zij een impliciet stemadvies voor McCain en tegen Obama. Een meerderheid van de katholieken blijkt zich daar niet veel van te hebben aangetrokken.

Abortus niet het belangrijkste
Katholieke kiezers verschillen niet veel van overige Amerikanen. De economie was ook voor hen het belangrijkste verkiezingsthema. Maar weinig katholieken gaven in de exit-polls aan dat abortus voor hen het belangrijkste item was.

Media-aandacht
De bisschoppen die abortus tot hoofdonderwerp van de verkiezingen verhieven, vertegenwoordigden een minderheid van het Amerikaanse episcopaat, stelt de jezuïet Thomas J. Reese vandaag in de Washington Post. Maar door de media-aandacht die zij genereerden wekten zij de indruk ook namens hun zwijgende collega’s te spreken, constateert de vooraanstaande kenner van de Amerikaanse catholica.

Partij van de dood
De aartsbisschoppen Charles Chaput en Raymond Burke gingen voorop in de strijd tegen Obama. Burke - die in 2004 als aartsbisschop van Saint Louis al opriep de toenmalige presidentskandidaat John Kerry de communie te weigeren - ging het verst. De prelaat, die als prefect van de Apostolische Signatuur tegenwoordig een hoge positie inneemt in het Vaticaan, sprak over de Democratische Partij als de ‘partij van de dood’.

Instructie
De Amerikaanse bisschoppen die zich uitspraken tegen Obama hielden zich niet aan de instructie die ze vorig jaar zelf publiceerden: Forming Consciences for Faithful Citizenship (‘Gewetens vormen voor gewetensvol burgerschap’). Daarin stelde de bisschoppenconferentie dat “kerkleiders het moeten vermijden om kandidaten af te vallen of te steunen of mensen te vertellen hoe te stemmen”.

Bron: www.katholieknederland.nl

Werknemers Vaticaan moeten weer uren klokken

Hilversum (Van onze redactie) 3 oktober 2008 - De werknemers van het Vaticaan moeten weer in- en uitklokken. Alle medewerkers, van tuinman tot curiekardinaal, hebben een elektronische toegangskaart ontvangen waarmee hun gemaakte werkuren worden geregistreerd.

Uren klokken
Paus Johannes XXIII schafte de werkurenregistratie in het Vaticaan in 1960 af. Volgens de toenmalige bisschop van Rome moest het Vaticaan als werkgever vertrouwen hebben in zijn werknemers. Nauwlettende controle op de gemaakte uren paste daar niet bij.

Beoordelingsformulier
Het Vaticaan probeert nu om meer prestatiegerichte beloning in te voeren. Daarbij hoort vanaf januari ook een beoordelingsformulier voor netheid, toewijding en professionaliteit. Die kwaliteiten kunnen worden gekwalificeerd als uitstekend, goed, voldoende of onvoldoende. Mocht de werknemer een onvoldoende scoren dan kunnen disciplinaire maatregelen volgen. Goede prestaties daarentegen moeten een vlotter carrièreverloop of een verhoging van het salaris mogelijk maken.

Pastorale taken in het gedrang
Volgens het Italiaanse persbureau ANSA hebben de medewerkers overwegend positief gereageerd op de beoordelingsformulieren, maar bestaat er nog bezorgdheid over de klokkaart. Vooral in het Vaticaan werkzame priesters zouden klagen dat het urenregistratiesysteem geen rekening houdt met hun pastorale taken buiten de muren van de stadstaat.

Salarissen
Op dit moment is het basisinkomen van de Vaticaanse werknemer 1.300-2.300 euro, met een extra toeslag voor leeftijd. Dat lijkt misschien wat karig, maar werknemers van de stadstaat betalen weinig belasting en kunnen bij de Vaticaanse benzinepomp goedkoop benzine tanken en voordelig boodschappen doen in de supermarkt.

Bron: www.katholieknederland.nl

DIA DI TUR DIFUNTO

Promé Lektura : Yob 19, 1 23-27
Salmo : Salmo 27, 7-8b. 13-14
Di dos Lektura : 1Korintonan 15, 51-57
Evangelio : Huan 5, 25-29

Di e solemnidat di Tur Santu nos ta pasa rápidamente na Konmemorashon di Fielnan Difunto. Nan ta dos fiesta serka di otro pero diferente. Tur Santu ta keda un tiki leu di nos. Santunan ta siertamente esnan ku a bai nos dilanti riba e kaminda di fe, hòmber i muhénan ku a duna tur kos den nan kompromiso ku Evangelio. Pero nos ta demasiado kustumbrá di mira na pia di altarnan i na murayanan di nos iglesianan. E fiesta di awe, sinembargo, ta hiba nos na terenonan mas familiar. E difuntonan ta nos difuntonan, nan ta nos famianan, nos amigunan. Nan tin kara i bos i nos tin rekuerdonan di nan. Na hopi lugá meskos ku aki tin e tradishon riba e dia aki di bishita santananan, drecha grafnan di nos famianan i hasi un ratu di orashon...

Di loke ta leu nos ta pensa riba loke ta serka. E difuntonan ta figuranan leu. Den algun sentido ni sikiera nan ta santu. Na promé lugá, pasobra nan no ta kanonisá. I, na di dos lugá, pasobra nos konosé nan lo sufisiente pa sa di nan kosnan bon i di nan kosnan malu. Pero, lo mas importante ta ku nos ta uni nos na nan lasonan afektivo, lasonan di kariño òf lasonan familiar. Ku nan nos a krese, nos a siña na biba, a kompartí kas, preokupashon i alegria. I awe nos ta sinti nan ousensia. Na prinsipio, ora nan a bai, e bashí tabata ku nos no por a wanta. Awe el a bira mas grandi –tempu ta kura tur kos–. Pero e ta sigui einan, manera un lei ineksorabel. Nos tur tin ku bai. Morto ta yega na nos tur. Pero ora e yega na esnan di nos , nos ta keda manera gòlpiá dor di un orkan inesperá. E lasonan ku tabata uni nos ta kibra direpente i e doló ta kibra e kurason.
Awe ta un dia pa tur doló, skondí den fondo di nos baul dor di paso di tempu òf dor di trabou i otro okupashonnan ku kua nos ta distraí, ta sali na superfisie. No tin ku nenga e doló. Morto, den kualkier di su manifestashonnan semper ta laga nos den estado di shòk..

E fe ku ta brota di e doló
Pero nos kreyente ta biba bida for di e perspektiva di fe. I ta p’esei tambe nos ke biba morto for di fe. E último añanan aki nos a bai diferente entiero, sivil i religioso, den kua e orador di turno a papia hopi di ku e difunto tabata sigui biba i lo a sigui biba pa semper “den nos memoria”. No ta esaki den kua esnan ku ta sigui Hesus ta kere. Pa kuminsá, pasobra nos ta konsiente di kon delegá nos memoria ta. I, mas importante, pasobra nos ta kere ku Hesus a resusitá entre mortonan. Esaki ta e piesa klave di nos fe. Hesus ta biba i nos ta biba kunE. E “lo transformá nos kurpa humilde” (promé lektura). “Nos lo mira Dios, mi mes lo mir'é”, Yob ta bisa den e promé lektura. Esaki ta nos fe. No ta kumbiní lubid’é ni aseler’é di loke ta fundamental. Nos difuntonan ta biba. Nos ta spera di e mizèrikòrdia di Dios ku nan ta bibu i den su presensia, ku Dios lo a tuma nan den su reino di bida den plenitut.
Esaki no ta kita e doló. Fe no ta transformá morto den un momento sin doló pa esun ku ta muri òf pa esnan ku ta rondoná nos. E separashon ta sigui siendo brutal. E temor na lo deskonosí, e miedu pa laga esnan ku stima nos i nos ku stima nan, tur esaki ta hasi nos daño, e ta kibra nos paden, e ta laga nos yora. Pero laga nos hisa nos wowonan na Dios i, mei mei di nos doló, nos afirmá nos fe, laga nos bisa ku bida tin sentido mas ayá di e morto aki, ku Dios no por laga nos bandoná su kreashon pa desaparishon.
Awe nos ta hasi memoria di nos kerido difuntonan. Esnan mas serka, esnan ku kua nos ta kompartí bida, esnan ku nos tabata stima ku amor sinsero, esnan ku tabata nos amigunan, ta bini na nos memoria. Den fe, nos ta kere ku nan ta bibu, ku nan a nase na un realidat nobo, na un bida mas pleno i felis. Nos no sa masha bon kon e bida aki ta. Pero di nos Dios Tata nos sa ku nos no por spera nada malu. Nos tin ku pasa dor di morto, dor di un pashon-pasku semper kompliká i difísil. Nos tin ku nase na e bida nobo i ta p'esei nos mester muri na esaki. Nos ta drenta den lo deskonosí pero, manera semper, di e Dios di Hesus, Dios di mizèrikòrdia i di tur konsuelo, Dios di Bida i no di morto. E Dios den kua nos a pone nos konfiansa i nos speransa.