Pensamentu pa awe

"No menospresiá inteligensia di personanan. No kere ku abo ta doño di bèrdat i sabiduria. Únikamente Dios ta e doño. E a krea nos saliendo for di su inteligensia y amor, dunando tur su yunan e grasia pa pensa i stima. Ningun hende no ta mas ku otro. Por tantu, nunka kritiká kapasidat di e otro persona, pues e ta infinito manera esun di bo. Si bo tabata un sabio, hamas lo bo menospresiá inteligensia si otro personanan".

Irán Ibrahim Jacob

Grafstenen bewijs van bloeiend christendom in dertiende eeuw in China

PEKING - Grafstenen uit de dertiende eeuw bieden inzicht in een bijna verdwenen christelijke cultuur in Binnen‑Mongolië, een autonome regio in het noorden van China. Zij vormen de basis van het proefschrift van antropoloog Tjalling Halbertsma, die op 20 november hoopt te promoveren aan de Universiteit Leiden. Halbertsma stuitte acht jaar geleden in de ruïnesteden van Binnen‑Mongolië op de stenen, waarop behalve christelijke kruisen ook boeddhistische lotusbloemen en taoïstische draken staan.
De antropoloog was toen adviseur van de premier van de autonome regio en wilde ‘wat om handen hebben, want de avonden zijn daar heel lang’'. Zo stuitte hij op de graven die toebehoorden aan de Ongöt, christenen die waarschijnlijk van Turkse afkomst waren. De Öngöt scheidden zich in de vijfde eeuw van de kerk van Rome af en werden daarop naar het oosten verbannen. In de dertiende eeuw beleefden ze in China hun bloeiperiode. De vele ruïnesteden en hun graven die in het woestijnzand verscholen zijn, geven daar blijk van. Halbertsma vond op de grafstenen teksten in het Syrisch, Chinees en Uigur en symbolen uit het christendom, boeddhisme en taoïsme. Dat maakt volgens Halbertsma duidelijk dat de Öngöt op een kruispunt van noord en zuid en van oost en west leefden.
Het eerste deel van het onderzoek bestaat uit een beschrijving van de weinige bronnen over de Öngöt. Om de stenen te documenteren en te beschrijven maakte Halbertsma gebruik van wrijfprenten: de vroegste Chinese drukkunst, waarbij het papier op de stenen wordt gedrukt. Daardoor ontstaat een soort reliëf. Als er daarna een inktkussen overheen gaat, blijven de inscripties in het wit achter. Het Museum voor Volkenkunde in Leiden wijdde drie jaar geleden een expositie aan zulke prenten.

aangeleverd door Toon van Dongen

Bida ta yen di sekretu

Bida ta yen di sekretu. Awe algun hende ta nase y otronan ta despedí di bida; algun ta ser nan wowo i otronan ta habrié n’e lus. Awe hopi a hari i goso, miéntras ku otronan a sufri na gritu òf den silensio; tur kos ta mesklá riba e mundu aki; pena i gloria; guera i pas. Pero no tur kos ta pasa; no tur kos ta manera e para, ku no ta laga ni rastro di su alanan den aire. Tin algu ku no ta pasa bai; nan ta obranan di kada un di nos ta realisá; sea nan ta bon òf malu, nan ta keda den nos rekuerdo, den lo profundo di e konsiensia, den presensia di Dios. I di kada un di e kosnan aki nos mester duna kuenta n’e Kreador, pa nos bèrgwensa òf pa nos konsuelo. Nan ta bisa ku mortaha no tin saku; pero ta ku e obranan no ta sigui nos den e mortaha sino den nos konsiensia.

Toestand in Pakistan onaanvaardbaar

ISLAMABAD (Kerknet) – De toestand in Pakistan is onaanvaardbaar, zo stelt de Pakistaanse bisschoppelijke commissie Rechtvaardigheid en Vrede vast over de afkondiging van de noodtoestand in het land. In een boodschap aan het persagentschap Fides formuleert de commissie vier eisen: Er moet prompt een einde komen aan de noodtoestand en de rechtstaat dient hersteld. Advocaten, mensenrechtenactivisten en aangehouden politici moeten vrijgelaten worden. De verkiezingen moeten plaatsvinden op de afgesproken datum. En er moet een einde komen aan de censuur en de persvrijheid dient hersteld.

aangeleverd door Toon van Dongen

Oumentá mi fe

Hende no por biba sin fe; bo tin ku kere den algu i den un hende; di otro moda, bo ta hoga den bo mes.Pero, promé ku nada, bo mester kere den Dios. Mi ta ofresé bo e orashon konosí di Fe:"Mi ta kere, maske mi ta skonde tur kos na mi fe.
Mi ta kere, maske tur hende ta grita mi ku no. Pasobra mi a basa mi fe den un Dios inmutabel, den un Dios ku no ta kambia, den un Dios ku ta amor.
Mi ta kere, maske tur kos ta parse na muri.
Mi ta kere, maske ya mi no lo tabata ke biba, pasobra mi a funda mi bida den palabranan sinsero, den palabranan di amigu, den palabra di Dios.
Mi ta kere, maske tur kos ta indigná mi ser.
Mi ta kere, maske mi ta sinti doló masha so. Pasobra un kristian ku tin Señor komo amigu, no ta basilá den duda, e ta mantené su fe.
Mi ta kere, maske mi ta mira hende mata.
Mi ta kere, maske mi ta mira muchanan yora. Pasobra mi a siña ku sertesa ku E ta Sali n’e enkuentro, den oranan mas duru, ku su amor i su lus.
Mi ta kere, pero oumentá mi fe"

Paus bezorgd over dreigende presidentiële crisis in Libanon Verkiezing voor derde keer uitgesteld

BEIROET/ROME - Voor de derde keer zijn de verkiezingen voor een nieuwe president van Libanon uitgesteld. Dit uitstel was nodig om de rivaliserende partijen in het parlement meer tijd te geven om een compromis kandidaat te vinden. Paus Benedictus XVI heeft afgelopen zondag in zijn Angelustoespraak zijn bezorgdheid geuit over de situatie in Libanon.
Volgens de paus zijn deze verkiezingen 'cruciaal' voor 'het voortbestaan' van de Republiek Libanon en van zijn constitutionele instellingen. Benedictus XVI:‘Ik deel de onlangs geuite zorgen hieromtrent van kardinaal Nasrallah Sfeir, de maronitische patriarch van Antiochië. Ook deel ik zijn wens dat alle Libanezen zich in de nieuwe president zullen herkennen. Laten wij samen Onze‑Lieve‑Vrouw van de Libanon smeken dat alle betrokken partijen geïnspireerd raken om een noodzakelijk onderscheid te maken tussen hun persoonlijke belangen en een waarachtige passie voor het gemeenschappelijke goed’.

Door het Westen gesteunde partijen staan tot op dit ogenblik lijnrecht tegenover pro‑Syrische fracties. De nieuwe datum om met een compromis kandidaat te komen is vastgesteld op 21 november, twee dagen voor het verlopen van de ambtstermijn van de pro‑Syrische president Emile Lahoud.

aangeleverd door Toon van Dongen

Tur dia no ta igual

Tur dia no ta igual, bèrdat? Pues bon, abo ku ta kore, no hansha; abo ku ta biba, no angustiá; abo ku ta duda, no basilá. Si bo ta kore, no laga bo mei kai; si bo ta biba, no desorientá; si bo ta spantá, no oprimí bo mes.
Lo ta nesesario kore, biba i spanta bo mes; bida ta tur esaki; pero den tur momentu bo mester tin moderashon presente; pa tur kos e ta e regla di oro ku mester dominá nos aktonan.
Kristu a bisa ku ta E ta kaminda, bèrdat i bida.
Si bo ta bai p’e kaminda ei, no dual; si bo ta akseptá i ta biba e bèrdat ei, lo bo kai den eror; si bo penetrá den e bida ei, bo ta alehá bo mes for di morto.
Tambe E a bisa ku E ta lus di mundu; no alehá bo mes di djE i lo bo kana sigur, bañá dor di su lus.