Burgeroorlog in Kenia treft ook kerken

BRUSSEL - De katholieke kerk in Kenia gaat steeds meer gebukt onder de gevolgen van de burgeroorlog. Het bisdom Nakuru moest deze week verschillende medewerkers evacueren uit de gebieden die getroffen zijn door het politiek‑etnische geweld.
De voorbije dagen lanceerde de trappistenabdij van Onze‑Lieve‑Vrouw van de Overwinning in Oost‑Afrika een oproep tot gebed. De abdij wordt sinds zaterdag belegerd door bendes: ‘Zeshonderd vluchtelingen, onder wie 125 gezinnen, zochten bescherming in onze abdij. Deze mensen behoren tot de volksgroepen van de Kikuyu’s en Kissi’s,’ zo liet men weten
Wereldwijd groeit de solidariteit met de kerken in Kenia. Dat uit zich niet alleen in financiële steun voor hulpprojecten van organisaties zoals Caritas. Inmiddels is een delegatie van de Wereldraad van Kerken afgereisd voor een solidariteitsbezoek aan de kerken in Kenia. Dr Samuel Kobia, algemeen secretaris van de Wereldraad en zelf afkomstig uit de Oost‑Afrikaanse staat verklaarde bij die gelegenheid dat Kenia nauwelijks nog te herkennen is in de talrijke gevallen van geweld en vernieling. Ik hoop dat het land de huidige crisis te boven komt en dat de kerken daartoe een belangrijke bijdrage kunnen leveren.

aangeleverd door Toon van Dongen

Zuid Afrikaanse kerkleiders geloven niet in eerlijke verkiezingen in Zimbabwe

KAAPSTAD - Zuid‑Afrikaanse kerkleiders geloven niet dat de komende presidentsverkiezingen in Zimbabwe eerlijk zullen verlopen. Mgr. Kevin Dowling, katholieke bisschop van Rustenburg: De Zimbabwaanse president weet dat hij zijn zin kan doen. Hij heeft de veiligheidstroepen aan zijn zijde en de oppositie geniet onder de huidige wetten geen enkele bescherming. Mugabe hoeft geen enkele toegeving te doen. Onlangs vroeg de democratische oppositie in Zimbabwe dat de voor maart geplande verkiezingen worden uitgesteld tot juni. Zij dringt erop aan dat een nieuwe grondwet, die de mensenrechten beschermt, nog vóór die verkiezingen van kracht wordt. De Zuid‑Afrikaanse president Mbeki gaf intussen zijn bemiddelingspogingen tussen de Zimbabwaanse regering en oppositie op. Volgens mgr. Dowling is president Mugabe volstrekt ongeloofwaardig geworden voor de internationale gemeenschap: ‘Hij lijkt niet van plan betekenisvolle veranderingen door te voeren, die meer stabiliteit kunnen brengen in het land.

aangeleverd door Toon van Dongen

Dios ta Esun ku tin e último palabra

Semper ora nos tin un problema nos ta pasa dor di tempunan di insertidumbre, i maske ora nos a buta tur kos den man di Dios, nos tin e sentimentu ei di no a terminá e prueba ainda.
Talbes awe bo ta pasando un momentu difísil, un problema ekonómiko òf un familiar i bo ta sinti un gran peso riba bo skoudernan maske bo sa ku bo a but’é den man di Dios.
No ta importá kon kansá bo ta, sigui padilanti i no lebumai. Lanta i konfia ku no ta importá kon tan difísil e situashon ta...ta Dios ta Esun ku tin e último palabra.

Ordena bo dia

Hopi ta e preokupashonnan ku nos tin a lo largu di dia; si no sa na ordená nos obligashonnan, nos ta yega na mira nos tapá dor di nan. Nos no ta pensa den tur kos ku loke nos ta hasi a lo largu di dia , pasobra nos lo no mester a hasi tur kos den un solo momentu sino poko poko, un kos tras di otro. Den kada momentu bo mester konsentrá bo mes únikamente den loke bo mester hasi e ora ei. Ta spera nos otro kosnan: hasi bishita, kontesta karta....; pero tur por warda; en kambio, bo no por alargá loke bo mester hasi e momentu ei. Mas nos preokupá nos pa hasi hopi kos, mas nos mester responsabilisá nos pa hasi mihó i biba mihó e momento presente.No tantu mas, sino mihó.

Bisschoppen van Colombia en Venezuela willen bemiddelen tussen Chavez en Uribe

BOGOTA/CARACAS - De Venezolaanse en Colombiaanse bisschoppen hebben hun bemiddeling aangeboden in het conflict tussen de Venezolaanse president Hugo Chavez en de Colombiaanse president Alvaro Uribe.
De bisschoppen van beide landen hebben binnen afzienbare tijd een gemeenschappelijke bijeenkomst. Daar zal veel aandacht uitgaan naar hun bijdrage tot het wegnemen van de gespannen relaties tussen beide landen. De spanningen namen de voorbije week nog verder toe, na de berichten dat sommige gijzelaars in Venezuela worden gevangen gehouden.
Na de recente vrijlating van enkele gijzelaars vroeg president Chavez ook dat de twee linkse rebellenbewegingen uit Colombia, waaronder het FARC, van de internationale lijst van terreurbewegingen geschrapt worden.
Daarmee schopte hij bewust tegen het zere been van de Colombiaanse president. Overigens werd het voorstel onmiddellijk onder meer door de Europese Unie van de hand gewezen. De Colombiaanse regering verwijt president Chavez inmenging in Colombiaanse politiek.

aangeleverd door Toon van Dongen

DI TRES DJADUMINGU SIKLO A

Promé Lektura : Isaías 8, 23b-9,3
Salmo : Salmo 27, 1. 4. 13-14
Di dos Lektura : 1Korintio 10. 13-17
Evangelio : Mateo 4, 12-23


E evangelista ta konta nos di kuminsamentu di bida di Hesus. Den dje ta resaltá e komienso ku Hesus ta hasi for di Galilea i no for di Herusalèm. Galilea tabata un region aksentuá pa komersio mas ku pa e fervor religioso. Ta p'esei e evangelio ta papia di e pueblo ku tabata kana den skuridat i di teranan di sombra. Den e promé parti nos ta rekonosé ku Hesus a disidí di kuminsá leu di Herusalèm; mei mei di skuridat, kaminda mas tabatin mester pa lus ku e lo mester a hasi presente entre su pueblo lo a bria.
E di dos momentu ku e evangelio aki ta presentá na nos ta e mensahe di Hesus: kombertí !!!. Despues e forma pa kombertí ta: ...pa. siguié.
Ta p'esei diferente bia nos ta skucha den evangelionan ku un multitut grandi tabata siguié di un lugá pa otro. Kombèrtí tabata nifiká, laga e bida di pasado atras i di siguié den su peregrinashon di e enkuentro ku su Tata. Esnan promé yamá pa Hesus: .... Pedro, Andrés, Hakobo i Huan, ta asina un muestra signo pa e promé kristiannan. No tantu pa laga nan trabou òf famia, sino pa nan a laga nan bida di skuridat i di sombra pa sigui e lus ku lo a bria entre nan.

Kiko ta nifiká pa nos sigui Hesus ? Hopi hende a liga siguimentu di Kristu na esnan ku ta laga nan kas i konsagrá nan bida pa medio di bida religioso òf di saserdosio. Sinembargo, siguimentu di Kristu ta loke mester karakterisá tur kristian. Kristu no ta pidi nos pa djis sigui algun idea (esaki ta un ideologia e kristianismo), sino pa nos sigui’E.
E diferensha ta sinta den ku nos ta sigui’E pasobra E a stima nos i no pasobra Ela kombensé nos di algun bèrdat. Ta p'esei Hesus ta pidi nos pa laga tras tur loke ta alehá nos for di su amor òf ta stroba nos di sa ku E ta stima nos. Esaki ta e kombershon ku Kristu ta pidi ora e pidi pa nos sigui’E.
Legumai trampa ta nifiká bira lomba pa tur loke ta alehá nos di Dios: mentira, bisio, mará na sierto idea òf kos. Laga nos pensa den e “amor” ei ku ta stroba nos di kumpli ku nos responsabilidat komo esposo òf esposa; den nos preokupashon eksagerá pa bisti òf di TIN; trabou eksagerá ku no ta permití nos biba òf e sosiegu tambe eksagerá ku no ta laga nos ser solidario ku otro.
Awe Hesus ta yama nos pa kombertí i siguié. Kada ken sa KI nòmber e ta duna e trampanan ku e mester legumai pa por sigui esun ku a pidi nos nos kurason mas ku nos rason.

Nos no por sigui Hesus si nos no konosé, ni atendé kuné. E siman aki nos lo por a buska e persona di Hesus, den Beibel, den un amigu ku ta papia ku nos di djE, riba Internet. Unda ku ta, laga nos buska Hesus pa komprendé ta ken ta esun nos tin ku sigui.

Grote oecumenische delegatie bij slotviering van Gebedsweek in Rome met als voorganger Benedictus XVI

ROME - De slotviering van de Gebedsweek voor de Christelijke Eenheid in Rome, waarin paus Benedictus XVI voorging werd ook bijgewoond door dr. Samuel Kobia, de algemene secretaris van de Wereldraad van Kerken. Ook waren er aanwezig leden van de gemengde werkgroep van de Wereldraad en de Pauselijke Raad voor de Eenheid van de Christenen. De gemengde werkgroep hield van 21 tot 26 januari overleg in Rome. Vrijdagmorgen ontving de paus de deelnemers voor een audiëntie
Deze honderdste verjaardag van de Gebedsweek voor de Eenheid biedt ons de kans de Almachtige te danken voor de vruchten van de oecumenische beweging, waarin wij de aanwezigheid van de Heilige Geest herkennen. Die spoort de volgelingen van Christus aan tot geloof, hoop en liefde. Bidden voor de eenheid is op zich al een efficiënt middel om de genade van de eenheid te ontvangen. Zo stelde de paus vast. Hij sprak zijn waardering uit voor de inzet van velen, die in de loop der jaren bijdroegen tot het uitdragen van de spirituele oecumene via gebed, de bekering van het hart en het groeien in gemeenschap.
De aanwezigheid van zo’n grote delegatie oecumenische kopstukken in Rome is volgens waarnemers uitzonderlijk. Eerder deze week werd ook bekend dat de kans bijzonder groot is dat de oecumenische patriarch op 28 juni in Rome de opening van het Paulusjaar bijwoont. Ook de Russisch‑orthodoxe patriarch Alexei II is voor deze gelegenheid uitgenodigd. De Russisch‑orthodoxe metropoliet Kyrill sloot vorige week voor het eerst niet langer uit dat er een ontmoeting tussen de paus en de Russisch‑orthodoxe patriarch kan plaatsvinden, maar hij sloot uit dat dit in Moskou zou gebeuren. De christelijke Kerken zijn er steeds nadrukkelijker van overtuigd dat een gemeenschappelijk getuigenis bijdraagt tot de geloofwaardigheid van hun getuigenis.
Ook in Curaçao vormde een oecumenische dienst in de oudste katholieke kerk, de Santa Ana basiliek, de afsluiting van de Gebedsweek. Het was een sobere maar inspirerende dienst.

aangeleverd door Toon van Dongen

Katholieke Charismatische vernieuwing viert veertigste verjaardag

BRUSSEL - Wereldwijd is de veertigste verjaardag gevierd van de Charismatische vernieuwing, welke bedoeld was als het katholieke antwoord op de opkomst van de Pinksterbeweging . Volgens de Charismatische vernieuwing kwamen alleen al in de rooms katholieke meer dan 120 miljoen mensen in aanraking met deze geestelijke stroming. In verband met dit achtste lustrum is wereldwijd de dvd ‘A new Pentecost' (Een nieuw Pinksteren) verspreid; in Vlaanderen, België, is men bezig met de uitgave van een Nederlandstalige versie.

aangeleverd door Toon van Dongen

Davos-top kan dienst betekenen aan vrede en ontwikkeling

DAVOS/ROME - Het Wereldeconomisch Forum in het Zwitserse Davos, dat op het ogenblik aan de gang is kan ene dienstzijn aan de vrede en de ontwikkeling in de hele wereld. Zo meent paus Benedictus XVI. Dit forum brengt de politieke, academische en commerciële wereldtop bij elkaar voor overleg. De wereldleiders moeten steeds voor ogen houden dat ze bij alle politieke en economische beslissingen de menselijke waardigheid en de mensenrechten moeten nastreven, in het bijzonder het recht op leven van bij de bevruchting tot aan de natuurlijke dood en het recht op godsdienstvrijheid, zo schreef staatssecretaris Tarcisio Bertone namens de paus. Deze zegt veel te verwachten van de bijeenkomst. In de brief is er lof voor de dienst die door het overleg in Davos wordt bewezen aan de vrede, de ontwikkeling, de bescherming van het milieu en de menselijke waardigheid. Tegelijk roept de paus op ethische vragen niet uit de weg te gaan: Managers en politici moeten in het bijzonder de zaak van de vrede ter harte nemen, zo bindt de paus hen op het hart. Hij herinnert de deelnemers ook nog aan de belangrijke principes van de sociale leer van de katholieke kerk, zoals het feit dat economie niet enkel op winst mag gericht zijn en ook aan de verantwoordelijkheid voor het milieu: Mensenrechten en de bescherming van het milieu moeten hand in hand gaan. Zo meent het Vaticaan.

aangeleverd door Toon van Dongen

Ser sabi i inteligente; santu i bon

Lo mi no tin ningun duda di ku abo ke ta sabí i ke ta santu: inteligente i bon. Pa ta inteligente i sabí, lo no mester ta hopi tempu bo so, studiando, lesando, meditando, profundisando den bo konosementu; pa ta santu i bon, lo bo mester ta ku otronan, a fin di moldia bo karakter i brinda nan kuantu bo ta i kuantu bo tin; i, na mesun tempu, lo bo mester di sierto momentu di soledat pa penetrá den bo interior, a fin di bai ta perfekshonando. Y tantu para ser sabio e inteligente komo pa yega na ser bon i santu, lo bo mester di ta semper ku Dios, kende pa esensia ta e berdadero inteligensia i santidat. I si bo yega na ser sabio i santu, bo por bisa mi kiko mas bo ke anhelá den bo bida? Ya bo a kumpli ku bo mishon, ya bo a realisá dilanti bo konsiensia, dilanti bo próhimo, dilanti Dios. No pensa di ta bon, si bo no entregá bo mes na Dios inkondishonalmente; no pensa di ta bon únikamente pasobra bo no ta hasi malu; ainda tin hopi mas kos ku bo por hasi.

Jezuïeten kiezen voor de toekomst

ROME - De 217 uit heel de wereld komende kiesgerechtigde jezuïeten hebben met de keuze van de Spanjaard Adolfo Nicolás (71) tot 35ste algemene overste van de Sociëteit van Jezus eigenlijk een overste uit de Derde wereld gekozen. Het grootste deel van zijn leven heeft hij in Azië gewoond en gewerkt.
Nicolás werd vooraf nauwelijks getipt voor die functie. In de media worden vooral parallellen getrokken met Pedro Arrupe, die ook al een nauwe band had met Azië. Arrupe was net als Nicolás provinciaal van de jezuïeten in Japan en beiden zijn sterk getekend door de Aziatische cultuur, waarvoor zij een grote sympathie koesteren.
Volgens Jacques Haers, woordvoerder van de Vlaamse jezuïeten, is de vergelijking met Arrupe niet helemaal gepast. ‘Net als Arrupe is Nicolás missionaris en verbleef hij lange tijd in Azië. Nicolás werd sterk getekend door die Aziatische ervaring en denkt ook echt als een Aziaat, maar hij is veel bescheidener dan Arrupe. Veeleer zoals Kolvenbach. Het is overigens opvallend dat de laatste drie overste‑generaals een nauwe band hebben met Azië.’
Volgens Jacques Haers is er veel lof voor de aanstekelijke hartelijkheid van de nieuwe overste en diens vlotte omgang met mensen. Hij wordt ook als een gedegen theoloog beschreven

De nieuwe algemene overste is beslist geen persona non grata voor het Vaticaan. De relaties tussen jezuïeten en het Vaticaan zijn goed, zo zeggenwaarnemers. Uit de toespraak van de paus en kardinaal Rode bleek dat Rome vooral vraagt dat de jezuïeten zich op een constructieve manier blijven opstellen.
Nicolás wordt gezien als een overste uit de Derde wereld, die Europa goed verstaat, omdat hij daar geboren is. Anderzijds is hij een Aziaat, want een man die het grootste deel van zijn leven in Azië doorbracht en er zijn opleiding genoten. Hij was ook moderator voor de jezuïetenconferentie voor Oost‑Azië en Oceanië. Dat is een van de belangrijkste functies die een jezuïet in deze regio kan bekleden. Het bewijst dat hij als Aziaat wordt ervaren. Tegelijk geeft zijn verkiezing ook aan hoe universeel de Sociëteit van Jezus is. Zo verklaren waarnemers.

aangeleverd door Toon van Dongen

Distanshá

Nos ta den e siglo di medionan di komunikashon sosial;
I e medionan aki ta kòrtando distanshanan, nan ta aserkando mundu, na hendenan pa ku otro.
Avion i satélite a redusí distanshanan... i televishon i Internet....
E únikonan ku ta keda distanshá riba mundu ta e kurasonnan

Een kwart van Nederlandse kerken bedreigd met sluiting

HILVERSUM - Naar aanleiding van de start van het ‘Jaar van het Religieus Erfgoed’ in Nederland werd bekend dat de Nederlandse protestantse kerk en katholieke kerk ervan uitgaan dat een kwart tot bijna een derde van hun kerkgebouwen de komende tien jaar moet sluiten. De rooms‑katholieke Kerk bezit 1693 kerken. Hoewel de Protestantse Kerk in Nederland (PKN) aanzienlijk minder leden heeft, beschikt die over 2319 kerken. Van de 150 grote rooms‑katholieke kloostercomplexen, zullen er naar schatting nog slechts twintig à dertig over tien jaar zusters, paters en broeders herbergen. In Nederland staan 150 synagogen. Daarvan zijn er nog vijftuig als gebedsruimte in gebruik. Nederland telt 8.500 tot 9.500 religieuze gebouwen. Daarvan hebben er ongeveer 3.700 de status van rijksmonument.


aangeleverd door Toon van Dongen

Waarschuwing voor cholera epidemie in Kenia.: Geweld houdt aan

NAIROBI - Volgens d e internationale katholieke hulp organisatie Caritas waarschuwt dreigt er een cholera‑epidemie in Kenia. Sinds het uitbreken van het geweld aldaar, na de betwiste verkiezingsresultaten van de presidentsverkiezingen, zijn meer dan een kwart miljoen mensen op de vlucht. Volgens Caritas worden hun levensomstandigheden van kwaad tot erger; vooral in het aartsbisdom Kisumi vreest men voor het uitbreken van een cholera‑epidemie. Caritas lanceert een oproep om dringend 1,8 miljoen euro in te zamelen voor noodhulp via het Caritasnetwerk.
Intussen blijft het berichten regenen binnenstromen over aanhoudend geweld in Kenia. Volgens de Britse omroep BBC kwam het woensdag in de hoofdstad Nairobi tot hevige rellen tussen jongeren en politie, waardoor ook een gebedsbijeenkomst moest gestaakt worden. Ook de komende dagen plant de oppositie nieuwe protestmarsen.

aangelevrd door Toon van Dongen

Kerk in Nood slaat alarm over Haïti: Arme bevolking voelt zich totaal afgeschreven

PORT AU PRINCE - Na een bezoek van een delegatie aan Haïti heeft Kerk in Nood/Oostpriesterhulp alarm geslagen over de toestand in Haïti, welk land nog steeds het armste van het Westelijke halfrond is. Delegatieleider Javier Legoretta: Wij kunnen deze mensen uit Haïti slechts helpen door hun lijden te delen. Enkel zo kun je hen beginnen liefhebben en hun noden begrijpen. Tijdens onze gesprekken was de boodschap telkens weer dezelfde: men voelt zich vergeten en verworpen door de rest van de wereld.
Desondanks zijn de priesterroepingen bijvoorbeeld talrijk. Haïti telt acht miljoen katholieken, maar velen praktiseren niet. En toch studeren duizend jongemannen voor priester. Kerk in Nood zegde deze seminaristen steun toe.
Volgens Legoretta wordt Haïti niet enkel geconfronteerd met een humanitaire crisis, maar ook met de ineenstorting van de morele waarden. Ik kwam diep onder de indruk van het volstrekte gebrek aan sociale vaardigheden, zoals elementaire tafelmanieren, aldus nog Legoretta.
De katholieke hulporganisatie heeft op zijn Haïtiaanse verlanglijstje zestig aanvragen voor hulpprojecten staan.

aangeleverd door Toon van Dongen

Pensamentu

"Fruta di silensio ta orashon.
Fruta di orashon ta fe.
Fruta di fe ta amor.
Fruta di amor ta sirbishi.
Fruta di sirbishi ta pas".

Mama Teresa di Calcuta

Benedictus als emeritus docent: Respecteer andermans mening

ROME - De liefde voor het zoeken naar de waarheid, voor het debat en voor een open en respectvolle dialoog tussen verschillende opvattingen.(.....) De mening van anderen altijd respecteren en met een vrije en verantwoordelijke geest de waarheid en het goede zoeken. Door dit alles voelt Benedictus XVI zich verbonden met de universitaire wereld. Hij zei dit als ‘emeritus docent’.
De huidige paus liet zich als rustend docent kennen tijdens een openbare audiëntie op het Sint Pietersplein op zondag 20 januari voor een gehoor van ruim tweehonderdduizend mensen. Als Joseph Ratzinger was hij jarenlang professor geweest in de theologie. Hij concludeerde dat veel hem met de universitaire wereld verbindt.
De opkomst voor de zondagse zegen en preek was die dag opmerkelijk groot omdat het in feite een reactie was op hetgeen de paus eerder die week was overkomen. Toen bleek dat een groep docenten en studenten het hem moeilijk of onmogelijk probeerde te maken om de dies- rede te houden op de openbare Sapienza- universiteit in Rome. Benedictus was daartoe door de leiding van de universiteit uitgenodigd. Wegens het protest zegde het Vaticaan het bezoek aan de Wijsheidsuniversiteit toen af. Na dit afzeggen werd vanuit het Vaticaan een beroep gedaan op de Romeinen om massaal de zondag daarop naar het Sint Pietersplein te komen.
Als reden voor het protest tegen het pauselijke bezoek aan de universiteit voerden de protesterende docenten aan dat dit bezoek van de kerkleider de traditie van universitaire autonomie zou schenden.

aangeleverd door Toon van Dongen

Bisschoppen uit VS en Europa na bezoek: Er gloort hoop op vrede in Heilig Land

BRUSSEL - De delegatie van bisschoppen uit de Verenigde Staten en Europa keerde met ‘voorzichtige hoop’ terug van hun bezoek aan het Heilig Land. Tijdens hun bezoek hadden zij onder meer gesprekken met de Palestijnse president Abbas, de premier van de Palestijnse autonome gebieden Salam Fayed en de Israëlische minister van Binnenlandse Zaken Meir Sheetrit.
De verklaring die zij uitgaven na dit bezoek gaven zij de kop‘Een woord van hoop op een cruciaal moment voor het Heilige Land. Daarin schrijven ze dat zij tijdens de verschillende ontmoetingen op de hoogte werden gebracht van de mogelijkheden die door het nieuwe vredesproces geboden worden, maar evenzeer van de moeilijkheden waarvoor nog een oplossing moet gevonden worden. De bisschoppen spreken de hoop uit dat hun bezoek de christenen ter plaatse een hart onder de riem heeft gestoken en dat het bijdroeg aan het streven naar een rechtvaardige vrede. Wij waren getuige van verschillende hoopvolle tekenen van het vreedzaam samenleven van Israëliërs en Palestijnen. Wij hebben christenen en moslims ontmoet die samen, vreedzaam en harmonisch, aan de Universiteit van Betlehem studeren, stellen zij vast.
Het was de achtste keer dat een internationale delegatie van bisschoppen zich ter plaatste van de situatie ging vergewissen. In 1998 reisde er voor het eerst, op initiatief van de Heilige Stoel, een bisschoppendelegatie naar de regio om er de solidariteit van de wereldwijde kerkgemeenschap met de christenen ter plaatste uit te drukken. Na terugkeer wordt in Rome verslag uitgebracht bij de staatssecretaris Bertone en de prefect van de Congregatie voor de Oosterse Kerken, Leonardo Sandri.

aangeleverd door Toon van Dongen

DI DOS DJADUMINGU SIKLO A

Promé Lektura : Isaías 49, 3. 5-6
Salmo : Salmo 40, 1. 3a. 6-9
Di dos Lektura : 1Korintio 1, 1-3
Evangelio : Huan 1, 29-34


Di boka di Huan Boutista e teksto di San Huan ke ekspresá e fe ku e promé kristiannan tabatin den Hesus. Pa nan Hesus tabata: e Lamchi di Dios; e Salbador ku ta kita piká no únikamente di Israel sino di mundu; e Kristu òf esun ungí pa Spiritu Santu; finalmente Hesus tabata e Yu di Dios. E ta e sirbidó na kende Isaías tabata referí den e promé lektura den ken Dios ta manifestá su gloria, den ken E lo a reuní su pueblo i esun ku E lo a hasi lus di nashonnan.
Tur e títulonan aki ku nos ta skucha awe di Hesus no ta “títulonan di realesa ” òf “frasenan poétiko” tokante e persona di Hesus. E títulonan aki ta deskripshon di e persona i bida di Hesus. Nan ta su biografia i su legado pa tur esnan ku tabata ke siguié. E komunidat kristian di e promé desenionan tabata sa ku nan no tabata kere den lider rebelde mas, sino den e mesun Yu di Dios, esun ungí pa e Spiritu ku a hasi salbashon pa tur pueblo riba tera real.

Den ken nos ta kere awe? Kon nos lo deskribí Hesus den nos dianan? Hesus lo pasa pa ser únikamente un “bon konsehero spiritual”? Un ruman inkómodo ku únikamente ta husgando nos pa loke nos a hasi malu? Nos lo por a bisa ku únikamente E ta un ser iluminá ku ta tira lus riba nos manera di kombibí komo ruman? Lo ta ku Kristianismo ta únikamente un “trankilisadó di konsenshi” òf pió ainda e opio ku ta pone pueblo drumi ku su rito- i resamentu manera algun hende lo a pretendé di deskribí?
Awendia ta eksigensia di e kristian pa tin e eksperensia di loke Huan Boutista ta bisa nos: Ami a mir’E i mi ta duna testimonio ku ta E ta e yu di Dios!”
Talbes esun ku aserká Hesus komo istoriadó òf komo un lektor kurioso di Biblia lo por konfundí Hesus ku un hòmber mas entre nos. Pero esnan entre nos ku a aserká Hesus ku fe, sa ku E ela eksistí promé ku nos tur, ku E ta e Lus di nashonnan, e Sirbidó di Dios ku a ser mandá pa salba nos di nos inkapasidat pa alkansá Dios, pa rekonosé den e ruman di stima nos den forma inkondishonal. Nos mester kere den Hesus i mir’É komo Hesus. E ta e Kaminda berdadero, Bèrdat i Bida. Kuantu kaminda nan ta proponiendo na nos awendia?. E tiki esfuerso, e plaser egoista, e pida ko’i kome nesesario, e mitar bèrdat , e kompromiso ku Dios “ora ku ta sinti esaki nesesario”, separashon ku ta papia pa yega n’e, seksualidat den pelíkula i novela komo algu normal, aborto “legal”, ets. Ta esakinan lo ta e kamindanan di Kristu, e kamindanan ku ta papia e bèrdat i ta promové bida? Lo ta esaki ta e forma di duna testimonio di nos fe den Hesus komo nos salbador, komo e Lamchi di Dios enkarná, esun ungí pa e Spiritu i e Yu di Dios?

Nos ta den siman di orashon di unidat di kristiannan ku a kuminsá dia 18 di yanüari. Laga nos uni pa resa pa pas i union entre pueblonan. Laga nos resa na Hesus pa pas i buska pas den nos sirkulo di famia, ta testimonionan ekselente di nos fe i nos speransa den Hesus, e Kristu, e Yu di Dios.

BBC: Bisschoppen weer in overleg met FARC :

BOGOTA - De katholieke kerk in Colombia is in onderhandeling met de rebellen van het FARC om meer gijzelaars vrij te krijgen. Zo bericht de BBC.

De kerk zou ook discreet contact onderhoudt met de rebellen om een bezoek van het Rode Kruis mogelijk te maken. Men hoopt dat de internationale hulporganisatie toestemming krijgt om meer dan veertig belangrijke gijzelaars op te zoeken. De FARC liet onlangs twee gijzelaars vrij na bemiddeling van de Venezolaanse president Hugo Chávez. Het Rode Kruis assisteerde bij de vrijlating.

Franse president wil nauwer samenwerken met godsdiensten

PARIJS - Tijdens een ontmoeting met religieuze leiders heeft de Franse president Sarkozy zijn aanbod herhaald om nauwer samen te werken met de verschillende geloofsgemeenschappen in zijn land. Nicolas Sarkozy kreeg eerder, na zijn ontmoeting met paus Benedictus XVI, ernstige kritiek voor gelijkaardige uitspraken, omdat die zouden ingaan tegen de scheiding van Kerk en Staat en de Franse wet van 1907 op de laïciteit. Tijdens de ontmoeting in het Elysée zei de president dat godsdienst, die een uiting is van de gewetensvrijheid, net zo goed als de Aufklärung en de republikeinse waarden deel uitmaken van de Franse beschaving. Tegelijk sprak hij opnieuw zijn steun uit voor de laïciteit van de Franse staat, waarvan hij tijdens zijn eerdere pausbezoek wel zei dat die positief moet geherdefinieerd worden. Volgens Sarkozy maakt een bezinning over de eigen religieuze waarden het land ook weerbaarder tegen een radicale islam. Tot slot noemde hij de verdediging van “verscheidenheid, verdraagzaamheid en wederzijdse verstandhouding” fundamenteel voor de Franse Republiek.

aangeleverd door Toon van Dongen

Oktavario di Orashon pa unidat di Iglesia: 18 – 25 yanüari 2008

Apertura lo ta dia 18 di yanüari 2008 na Ebenezer Church na Steenrijk i klousura lo ta dia 25 di yanüari na Basílika Santa Ana na Otrabanda pa 7’or di anochi
Esaki ta ocho dia di orashon ku tur esnan ku ta kere den Kristu Hesus rònt mundu, p'esei: Katólikonan, Òrtodòksnan, Protestantnan, Anglikanonan i otro grupo, ku a separá for di otro, ta pidi Tata Selestial hasi, ku tur esnan ku ta kere den Hesus, por ta un, meskos ku Tata, Hesus i Spiritu Santu ta Un. Laga nos resa ku fervor durante e dianan aki pa tur divishon disparsé.
Tekstonan bíbliko, meditashon i orashon pa e Siman di Orashon

Promé dia 18-1-2008 Resa kontinuamente
Resa kontinuamente (1 Tes 5,17)

Di dos dia 19-1-2008 Resa semper, lo bo no tin mas konfiansa ku den Dios Yama Dios danki bou di tur sirkunstansia (1 Tes 5,18)

Di tres dia 20-1-2008 Resa kontinuamente pa kombershon di kurasonnan
Kurashá esnan desanimá i sostené esnan debil (1 Tes 5,14)

Di kuater dia 21-1-2008 Resa kontinuamente pa hustisia
Mira pa ningun hende paga malu ku malu; al kontrario, buska pa hasi loke ta bon pa e otro rumannan i pa tur hende (1 Tes 5,15)

Di sinku dia 22-1-2008 Resa kontinuamente ku un kurason ku pasenshi Tene pasenshi ku tur hende (1 Tes 5,14)

Di seis dia 23-1-2008 Resa semper pa optené e grasia pa kolaborá ku Dios
Sea semper kontentu. Resa kontinuamente (1 Tes 5,16)

Di shete dia 24-1-2008 Resa pasobra nos tin nesesidat
Sostené esnan debil (1 Tes 5,14)

Di ocho dia 25-1-2008 Resa semper pa nos ta unu
Biba na pas ku otro (1 Tes 5,13b)

‘Bid onophoudelijk’ is thema voor 2008: Bidweek voor Eenheid van Christenen begint vandaag

GENEVE - 'Bid onophoudelijk' is het thema van de Week van gebed voor de Eenheid van de christenen welke vandaag 18 januari is begonnen. Het is dit jaar voor de honderdste keer dat deze internationale gebedsweek wordt gehouden. Een eeuw geleden sprak men nog over het ‘Octaaf voor de Eenheid van de Kerk’. Hij werd voor het eerst georganiseerd in Amerika. Paul Watson, een episcopaalse priester nam het initiatief in januari 1908 in Graymoor, New‑York.
Al jaren lang neemt de katholieke kerk deel aan deze bidweek. Het enthousiasme en elan waarmee dit gebeurt varieert. De weg naar de eenheid lijkt veel langer dan velen hadden gehoopt. Een der belangrijkste verworvenheden van de oecumene is de erkenning door de kerken van elkaars doop.
Met het oog op de gebedsweek deed paus Benedictus XVI eerder in januari al de oproep op de gelovigen deze maand speciaal te bidden voor de eenheid van de christenen. Hij zei bij die gelegenheid ook dat de katholieke kerk zijn inspanningen versterkt ten gunste van de volle en zichtbare eenheid. De katholieke kerk moet volgens de paus ook het karakter van liefdesgemeenschap beter gaan manifesteren.

Afrika
Bij die gelegenheid vroeg hij ook bidden voor de katholieke kerk in Afrika. Deze bereidt zich namelijk voor op een speciale bisschoppensynode. Volgens Benedictus moet de Afrikaanse kerk een teken en een instrument van verzoening en van gerechtigheid zijn ondanks de oorlog, de uitbuiting en de armoede die het Afrikaanse continent teisteren.

aangeleverd door Toon van Dongen

Benedictus XVI uitgenodigd voor dies-rede: Pauselijk bezoek aan openbare universiteit afgelast na protest van docenten en studenten

ROME - Paus Benedictus XVI heeft afgezien van zijn bezoek aan de Romeinse universiteit La Sapienza, vanwege het protest tegen zijn komst van een groep docenten en honderden studenten. Dat heeft het Vaticaan woensdagmiddag bekend gemaakt. De paus had vandaag dit bezoek willen brengen.
Als gevolg van de bekende gebeurtenissen van deze dagen met betrekking tot het bezoek van de Heilige Vader aan de universiteit La Sapienza op uitnodiging van de rector‑magnificus, dat vandaag had moeten gebeuren, heeft men het opportuun geacht het gebeuren uit te stellen. Zo meldde het Vaticaanse persbureau. De toespraak die de paus zou uitspreken zal de universiteit worden toegezonden.
Enkele honderden studenten bezetten woensdag de aula van het bestuursgebouw van de universiteit uit protest tegen de komst van de paus. De studenten kondigden aan niet weg te gaan als ze geen protestactie mochten houden welke moest samenvallen met het pausbezoek.

Het protest werd aangevoerd door een groep van 67 docenten die een petitie tekende tegen de komst van de paus. Het bezoek van de geestelijke zou een schending van de traditie van autonomie voor universiteiten vormen. Voorstanders van het bezoek stelden daar tegenover dat het uitsluiten van de katholieke stem in de academische wereld in strijd is met het wezen van de universiteit. Die zou een vrijplaats moeten zijn voor de uitwisseling van uiteenlopende wetenschappelijke opvattingen.

De docenten hekelden een toespraak die de huidige paus als kardinaal Joseph Ratzinger in 1990 uitsprak. In die rede sprak hij over het gebrek van vertrouwen dat de wetenschap in zichzelf stelt. Als voorbeeld haalde hij de veranderde houding aan op de theorie van Galileo Galilei. Ratzinger citeerde wetenschapsfilosoof Paul Feyerabend die stelde dat ‘in de tijd van Galileo de kerk veel trouwer bleef aan de rede dan Galileo zelf. Het proces tegen Galileo was redelijk en rechtvaardig’. Zo had de huidige paus toen gezegd.
De paus zou een toespraak houden ter gelegenheid van de opening van het academisch jaar. Studenten houden deze week ‘een anticlericale week’. De opening was de vertoning van een film over Galileo Galilei, de zeventiende‑eeuwse natuurkundige die met de RK‑Kerk in conflict kwam omdat hij zei dat de aarde om de zon draait. Studenten hadden gedreigd ‘een luidruchtige demonstratie’ te houden.

Minister Francesco Rutelli van Cultuur nam het inmiddels voor de paus op. Hij zei niet te begrijpen dat studenten en docenten van ‘een plaats van studie, vorming en dialoog’ de paus het zwijgen op wilden leggen. ‘Welk idee van de vrijheid hebben degenen die de paus willen verbieden aan de universiteit te spreken. Iedereen kan het oneens zijn in het publieke debat. Ook over wat de paus zegt' schreef de bewindsman in een brief die hij aan het dagblad Il Foglio.

aangeleverd door Toon van Dongen

Sembra i kosecha

Si bo ke kosechá, kòrdá ku nos lo kosecha, indudablemente, loke nos a sembra.
Si nos ta sufri ta ku nos ta kosechando frutanan marga dje erornan ku nos a sembra anteriormente.
Paga tinu n’e momentu presente!
Sembra únikamente simianan di optimismo i amor, i lo bo piki frutanan hechu di alegria i felisidat.
Kada un hende ta piki, ni mas ni ménos, loke ela sembra.

C. Torres Pastorino

Indiase kardinaal veroordeelt ‘mensentsunami’ ; die is het gevolg van aanslagen tegen christenen

NEW DELHI - Het onophoudelijke geweld tegen christenen in Orissa veroorzaakt een ware mensentsunami, zo verklaarde kardinaal Telesphoro Toppo, de aartsbisschop van Ranchi en voorzitter van de Indiase bisschoppenconferentie, na een bezoek aan de getroffen regio. De kardinaal spreekt zijn verontwaardiging uit over het feit dat plaatselijke autoriteiten hem verhinderden te praten met de getroffen bevolking.
Tussen 24 en 27 december vielen groepen radicale Hindoes eigendommen van de christelijke minderheid aan. Daarbij vonden zes mensen de dood en werden zeventig kerken en andere christelijke panden beschadigd of vernietigd. Ook zeshonderd huizen vielen ten prooi aan het geweld. Volgens de kardinaal bestaat er weinig twijfel over dat de Hindoewereldraad, de militante arm van de hindoenationalistische BJP‑partij, de aanstoker is van het geweld. Rechtstreekse aanleiding is volgens hem de sterke groei van de katholieke kerk in deze regio, vooral bij de lagere kasten. Kardinaal Toppo ontmoette inmiddels ook de Indiase premier Manmohan Singh en vestigde diens aandacht op de situatie in Orissa. Volgens de kardinaal bestaat er geen enkele rechtvaardiging voor de aanvallen en is hulp dringend nodig.

aangeleverd door Toon van Dongen

Keniase kerk vraagt steun en gebed voor tienduizenden vluchtelingen en gedupeerden

NAIROBI - De katholieke Kerk in Kenia heeft uitdrukkelijk steun uit het buitenland gevraagd voor de hulpverlening aan de honderdduizenden die voor het politieke geweld in het land op de vlucht zijn. Ook zijn alle gebeden welkom. Zo’n 250.000 mensen leven in erbarmelijke omstandigheden, vaak onder de blote hemel, in de zwaarst getroffen gebieden zoals de provincies van Nyanze, de Rift Vallei, de kuststreek en Nairobi, zegt mgr. Maurici Crowley, de bisschop van Kitale. We verstrekken melk, babyvoeding en kleding in dertien vluchtelingenkampen. Het bisdom Nakuru heeft 200.000 euro nodig voor voedsel en andere levensnoodzakelijke goederen. Vele vluchtelingen uit andere delen van het land werden hier gedumpt. Het bisdom moest maar voor ze zorgen, zegt de diocesane coördinator Ernest Murimi. Pater Ogambi uit Kisumi zegt dat vijfduizend mensen hun baan dreigen te verliezen als gevolg van de plunderingen. In de kathedraal van Eldoret en enkele omliggende parochies zochten vijftugduizend ontheemden een veilig onderkomen. Kerkelijke solidariteit is er alvast uit omliggende landen als Tanzania, Ethiopië en Eritrea. Kardinaal Njue uit Tanzania sprak zijn geestelijke verbondenheid uit met de Keniase katholieken.
Dit geweld is meer dan een botsing tussen politieke kandidaten en hun volgelingen. De basis hiervan is gelegd in het immorele gedrag van leiders tijdens de voorbije jaren. Samuel Kobia, algemeen secretaris van de Wereldraad van Kerken en geboren in Kenia, onderstreepte in een gesprek met Radio Vaticaan de belangrijke rol die de kerken kunnen vervullen bij het conflict in Kenia: Christenen vormen de meerderheid van de bevolking, behalve in Noord‑Kenia en enkele kuststreken, waar overwegend moslims wonen. Ik heb kerkelijke verantwoordelijken opgeroepen hun etnische afkomst terzijde te schuiven, om dit land een catastrofe te besparen, aldus de WvK-secretaris.

aangeleverd door Toon van Dongen

Nog ongeveer vierduizend gegijzelden in FARC-handen: Colombiaanse bisschoppen: Vrijlating gijzelaars is morele plicht

BOGOTA - De vrijlating van Carla Rojas en Consuelo González, jarenlang gegijzeld door de Colombiaanse rebellen is een kwestie van elementaire mensenrechten. Uiteraard zijn wij zeer tevreden en aangedaan, aldus een verklaring van de secretaris van de bisschoppen, mgr.Fabian Marulanda als secretaris van het Colombiaanse episcopaat. Dit toont dat de gijzelaars met wat goede wil kunnen vrijkomen. Wij hopen dat alle gijzelaars weldra vrijgelaten worden. Het FARC moet luisteren naar de schreeuw van het Colombiaanse volk, van bevriende regeringen en van de hele wereld. Zo vervolgde de bisschop. Niemand keurt ontvoeringen goed. Het FARC moet beseffen dat deze weg tot niets leidt. Hij benadrukte dat de Colombiaanse kerk zich uit humanitaire overwegingen zal blijven inzetten voor de vrijlating van alle gijzelaars. Onze bemiddeling vindt niet plaats op verzoek van de regering, maar omdat ze deel uitmaakt van onze zending. De kerk zet zich in voor verzoening en probeert alle Colombianen te helpen in vrede samen te leven. Momenteel worden naar schatting vierduizend mensen door de linkse rebellen gegijzeld. De bekendste is senatrice Ingrid Betancourt.

aangeleverd door Toon van Dongen

Rachel Wangari, wenend om haar kinderen

‘Een klacht werd in Rama gehoord, geween en luid gejammer;
Rachel wenend om haar kinderen, wil niet worden getroost,
omdat ze niet meer zijn.’ (Jer, 31,15)

Rachel Wangari wil niet meer getroost worden.
Haar huis werd plat gebrand,
haar akkertje vernietigd.

Rachel Wangari wil niet meer getroost worden.
Haar huisraad ging in vlammen op.
Ze had er jaren voor gewerkt!

Rachel Wangari wil niet meer getroost worden.
Haar ouders kwamen beestachtig om,
haar eigen bloed!

Rachel Wangari wil niet meer getroost worden.
Haar man werd afgeslacht als een dier.
Wat moet ze nog zonder hem?

Rachel Wangari wil niet meer getroost worden.
Kinderen van haar schoot werden door de meute
teruggeworpen in het vuur van de brandende kerk. *)

Een klacht werd in Rama, in Eldoret, gehoord.
Rachel Wangari kreunt, weent om haar kinderen,
omdat ze niet meer zijn.

Is er nog hoop voor een toekomst,
komen er andere tijden voor Rachel Wangari,
van wie alles ontnomen werd?

Rachel Wangari ….
Ik zit naast je en zwijg,
mijn hand gaat naar je uit,
mijn hart huilt in het donker.

Zal het ooit nog licht worden?

Jan Koppens
4-1-2008
*) Gebeurtenis in Eldoret (West-Kenia),
wereldkundig gemaakt via BBC Radio.

BOUTISMO DI SEÑOR

Promé Lektura : Isaiah 42:1-4, 6-7
Salmo : Salmo 29:1-4, 3, 9b-10
Di dos Lektura : Echonan 10, 34-38
Evangelio : Mateo 3, 3-17


Mateo ta konta nos di e enkuentro entre Huan Boutista i Hesus. Ta manera e enkuentro entre Tèstamènt Bieu i Tèstamènt Nobo, entre profetanan i e Mesias anunsiando. Ku Huan anunsio di binida di e Mesias ta terminá pasobra e ku Hesus e yegada aki a keda realisá. Hesus ta asumí t’e den delaster detaye su kondishon di hende i ta uni ku otronan pa kompartí su speransa, siendo ku E mes ta e realisashon dje speransa aki.

Ku e boutismo aki awanan lo no ta mas signo di purifikashon sino di bida, no mas speransa sino di realisashon. Hesus ta e Yu stimá, ku ta kompartí su boutismo, ta kompartí kuné su kondishon di Yu i e realisashon pleno di speransa di hende.
Komo kontesta riba e akshon di Hesus di asumí e boutismo di Huan, Dios Tata ta reakshoná ungiendo su Yu ku su Spiritu. E unkshon aki di Hesus, na semehansa di hendenan di Dios di Tèstamènt Bieu (rei, profeta i saserdote), ta señal dje mandamentu ku e Tata ta hasi na su Yu. Hesus, komo hende ungí pa medio di e Spiritu, ta mandá pa su tata pa biba komo Yu di Dios i proklamá e realisashon di salbashon. Di tal manera Hesus ta e sirbidó kua Dios Tata a yama, a tum’é na man, form’é i a hasi di dje aliansa di un pueblo, lus di nashonnan, pa e habri wowo di esnan siegu, pa saka esnan presu for di prizon i duna lugá di lus na esnan ku tabata biba den skuridat.
Skuchando e istoria aki di boutismo di Hesus, kon ku nos no ta keda sin mira hopi relashon ku nos propio eksperensia di boutismo. Por ta nos no ta kòrda di a mira shelu habri, mira un palomba bula baha òf a skucha bos di Dios dirigí na nos. Sinembargo, tur loke sosodé ku Hesus ta sosodé ku nos den nos boutismo. Laga nos no spera di mira manifestashonnan “kósmiko” den nos boutismo, pero si nos mester ta konsiente di ku ora nos partisipá na boutismo, nos ta risibí e mesun bida di Kristu, di su ser Yu di Dios, Lus di mundu i hende di Spiritu. Kada un di esnan batisá den nòmber di Tata, di Yu i di Spiritu Santu, ta yamá pa biba no ménos ku loke Hesus a biba den su eksperensia entre nos.
Laga nos kuminsá e aña aki kuestionando nos mes riba nos kompromiso di boutismo. Ningun hende tin buki ku historia di su bida, di moda ku kada un di nos tin ku siña skirbi nos propio istoria. Un istoria kaminda ta reflehá donnan ku nos a risibí , kaminda nos por biba komo yunan di Dios Tata, kaminda nos ta duna testimonio di e unkshon di e Spiritu ku nos a risibí.
Imaginá nos mes nos problema, nos difikultatnan: situashonnan ku ta molestiá nos, personanan ku nos no por pordoná òf komprondé, e bisio ku nos no por vense, e paso ku nos no ta disidí pa dal, e donnan ku nos tin bon wardá. Unda Dios ta den kada un dje situashonnan aki, kua ta boluntat di e Tata, manera Hesus ta bisa na nos ku nos tin ku aktua, i te na unda e Spiritu ta hiba nos?
Laga nos purba e siman aki pa biba komo Yunan di Dios, ku nos ta. Dios ta bisa nos tambe: “ABO ta mi yu stimá den kende mi ta alegrá “. Di bèrdat Dios ta sinti komplasensia di nos bida? Laga pa esaki ta nos propósito den e siman aki.

Paus uitgenodigd naar Irak

BAGDAD - Paus BenedictusXVI is uitgenodigd voor een bezoek aan Irak. Premier Nuri el Maliki heeft de uitnodiging gedaan bij een ontmoeting met de pauselijke nuntius mgr. Francis Assisi Chullikatt. De kans is niet zo groot dat de paus op de uitnodiging ingaat.

Eerder had de paus telegrafisch aan patriarch Emmanuel Delly III zijn medeleven betoond met de slachtoffers van de recente bomaanslagen in Irak. De paus drong er toen op aan zijn deelneming te betuigen aan de oversten van de zeven kerken en kloosters welke het mikpunt waren geweest van recente bloedige bomaanslagen. Hij liet toen weten dat hij zou bidden voor de leden van de betrokken religieuze gemeenschappen.
Tegelijk liet Benedictus opnieuw weten dat hij solidair is met alle christenen in Irak in het algemeen. Hij riep terroristen op de weg van het geweld af te zweren. Hij zei verder te bidden ‘opdat de verschillende gemeenschappen opnieuw in vrede zouden samenleven.’ Naar aanleiding van de aanslagen was er in de afgelopen week een ontmoeting tussen de pauselijke nuntius Francis Assisi Chullikatt en premier Nuri el Maliki.
Sinds juni 2006 kwamen er in Irak dat ‘bevrijd werd’ door de VS al 151.000 mensen om als gevolg van het geweld.

aangeleverd door Toon van Dongen

Orashon

A lo largu dia, kaminda mi ta, mi ta interumpí loke mi ta hasiendo i mi ta hasi un pousa pa un orashon. Mi no mester sera mi wowonan ni spera pa mi por tin algun minüt di soledat. Unda ku mi ta, kualkier sea mi tarea, mi por kalma mis pensamentunan i pronunsiá un orashon di gradesimentu na Dios.
Si algu tin mi preokupá, mi ta pone mi preokupashonnan den man di Dios. Den e momentunan ei di estrecho komunion ku Dios, e peso dje problema ta kita.
Tras di e pousa pa resa mi ta sinti mi mes na pas i kalmá. Relahá, rekonsentrá riba e responsabilidatnan ku mi tin dilanti di mi; mi saku mi por hasi tur loke ta nesesario di moda ordená i efisiente.
Pa pone mi mes bek ku rapides, mi ta inkluí vários pousa pa resa den mi rutina di kada dia.
E ta duna resultado!

Nederlands episcopaat met nuntius naar Amsterdamse synagoge

AMSTERDAM - Het Nederlandse episcopaat bezoekt op de eerste keer dat men de Dag van het Jodendom viert naar de Portugese synagoge in Amsterdam. Negen bisschoppen ontmoeten daar op 17 januari rabbijnen en bestuurders van het Nederlands‑Israëlitisch kerkgenootschap. Ook de pauselijke nuntius - ambassadeur van het Vaticaan in Den Haag - neemt aan deze samenkomst deel. Het is voor het eerst dat de Nederlandse kerkprovincie de Dag van het Jodendom in acht neemt. Ook brengen de bisschoppen die dag een bezoek aan het Joods Historisch Museum en wonen zij de derde Kardinaal Willebrands-lezing bij.
Met de Dag van het Jodendom willen de Nederlandse bisschoppen de katholieken oproepen tot een brede bezinning op de joodse wortels van het christelijk geloof en op de betekenis voor christenen van de dialoog met het levende jodendom.

aangeleverd door Toon van Dongen

Felisidat

Bo no por kumpra felisidat manera esun ku ta kambia sèn pa un kos inútil.
Bo no ta fabriká felisidat ku kosnan material i e no ta dependé dje komodidatnan ku abo tin.
Si bo bai restorant ku bo pareha i boso dos no ta dje animá ei dor di kariño mutuo, e kosto dje kuminda, e elegansia dje sitio òf lo ekskisito dje kuminda, lo no hasi e felisidat ku abo ta anhelá.
Pa ta felis, nos mester alimentá nos mes ku amor pa otro persona, ku aktitut di rèspèt profundo, komprenshon, konsiderashon i bondat.

Leider van katholieke ploeg: Voetbal kan vehikel zijn bij waardenoverdracht

ROME - Voetballers en hun verenigingen kunnen instrumenten worden bij het uitdragen van waarden. Zo meent de supporter van Bayern München bij uitstek: Benedictus XVI. In 2005 had dezelfde Duitse voetbalsupporter maar ook aanvoerder van de mondiale katholieke kerk eens aan ‘ der Kaiser’ Franz Beckenbauer toevertrouwd dat hij de wedstrijden van het Duitse nationale elftal tijdens het Voetbal-WK op televisie zou volgen
De paus lanceerde zijn oproep tot het georganiseerde voetbal in aanwezigheid van verschillende Italiaanse voetballers en andere sporters die de audiëntie bijwoonden.
Hij hoopt dat het voetbal de waarden van eerlijkheid, solidariteit en broederlijkheid zal uitdragen, in het bijzonder onder jongeren.
Benedictus XVI ontving uit de handen van Giancarlo Abete, voorzitter van de Italiaanse voetbalfederatie, een voetbal en een shirt van de Italiaanse nationale ploeg. Komend weekend, op 12 en 13 januari, gaat de Italiaanse Serie A na de winterstop weer van start. Bij die gelegenheid wordt ook de Clericus Cup hervat, een voetbalcompetitie met spelers uit vijftig landen. De deelnemende ploegen daaraan bestaan uitsluitend uit priesters en seminaristen.

aangeleverd door Toon van Dongen

Sirbi ta sembra

Sirbi ta sembra...sembra bon simia.
No ta nesesario di a risibí òf kosechá... e ta spreit milagrosamente for dje tasnan skondí di nos spiritu i di kurason.
Sirbi ta, sirbi tur hende i kualke hende ku ta yama nos, no preferentemente esnan, ku na nan turno, por sirbi nos algun biaha.
Sirbi ta sembra semper... semper... sin deskanso, ounke únikamente ta otronan ta esnan ku ta rekohé i saboriá e kosechanan.
Sirbi ta muchu mas ku duna ku man loke abo tin; e ta duna ku alma loke talbes... nunka nos no a haña.
Sirbi ta distribuí afekto, bondat, kordialidat, apoyo moral, amor pa bo mes i tin biaha, yudansa material.
Sirbi ta repartí alegria, ta infundí fe, apresio, atmirashon, rèspèt, gratitut, sinseridat, honestidat, libertat, optimismo, konfiansa i speransa.
Sirbi ta... en bèrdat, duna mas di loke nos ta risibí den bida i di bida...
“Sirbi ta ser manera e palu di sándalo… ku ta perfumá e hacha ku den okashonnan ta herid’é”

Colombiaanse kerk heeft geen vertrouwen meer in rebellen

BOGOTA - De Colombiaanse katholieke kerk heeft nog maar weinig vertrouwen in de FARC- rebellen en lijkt niet meer te geloven dat de gijzelaars in handen van de FARC snel via onderhandelingen vrijkomen. Ook internationale bemiddeling zal volgens de kerk slechts weinig effect hebben.
Toch voegde een woordvoerder van de Colombiaanse kerk eraan toe dat men er alles wil aan doen om de gijzelaars vrij te krijgen. In het verleden probeerde men al meermalen te bemiddelen tussen de regering en linkse rebellen van het FARC. Volgens Radio Vaticaan zijn Colombiaanse kerkleiders echter hun vertrouwen in het FARC kwijtgeraakt.
In december kondigde het FARC aan dat Clara Rojas en haar zoontje Emmanuel, evenals het ontvoerde Colombiaanse parlementslid Consuelo Gonzalez snel zouden worden vrijgelaten, na bemiddeling van de Venezolaanse president Hugo Chavez. Volgens de FARC-guerrillabeweging kwam er van die vrijlating niets terecht wegens de acties van het leger in rebellengebied. Ondertussen had er een DNA‑onderzoek plaats dat aantoonde aan dat de driejarige Emmanuel al geruime tijd in een weeshuis verbleef in Bogota.
Volgens de Colombiaanse regering verloor FARC daarmee zijn geloofwaardigheid en werden de militaire acties slechts als excuus ingeroepen omdat FARC onmogelijjk aan zijn toezegging kon voldoen. Maar dit had men geweten of moeten weten toen men inging op de vrijage met president Chavez. Men had immers een der drie vrij te laten gijzelaars niet (meer) in hun macht op dat ogenblik.

aangeleverd door Toon van Dongen

Morto

Morto komo realidat definitivo no ta eksistí. Trata di mir’é komo konsekuensia natural di bida.
Al fin al kabo, e ta e úniko sertesa ku nos tur tin. Si bo a pèrdè algun familiar òf amigu, sea konsiente di ku e no ta morto.
Su kurpa físiko a stòp di eksistí, pero su alma ta inmortal. Resa pa esnan ku ya a bai i ku ta biba den palasio di esnan hustu. Trata di no pensa riba morto. Abo ta sigur ku e lo bini, pero abo mester ta semper, manera mester ta, prepará pa ora e yega.
For di e momentu ku bo ta konsiente di ku morto no ta eksistí pa semper, lo bo deskubrí e alegria di biba.

Na oproep tot gerechtigheid in verkrachtingszaak door militairen; Mexicaanse bisschop klaagt intimidatie aan

MEXICO-STAD - Bisschop mgr. Raul Vera Lopez van Mexico heeft recentelijk meermalen e doodsbedreigingen ontvangen en zo pas werd er ook in een diocesaan centrum ingebroken. Hij legt een verband tussen deze incidenten en de oproep van de plaatselijke katholieke kerk voor gerechtigheid. Dit nadat een aantal vrouwen slachtoffer is geworden van onder meer vrouwenhandel. De daders zouden gezocht moeten worden in militaire kringen.
Mgr Vera Lopez heeft nu een nieuwe klacht bij de politie gedeponeerd, Vandalen hebben namelijk in een diocesaan centrum vor de mensenrechten vreselijk huis is gehouden waarbij ook een vrouwelijke bediende gekneveld werd door de indringers. De bisschop onderstreepte tijdens een persconferentie dat de incidenten plaatsvinden op het moment waarop zijn bisdom gerechtigheid vraagt voor dertien vrouwen die slachtoffer werden van de vrouwenhandel en die in de prostitutie terechtkwamen. Deze vrouwen werden in 2006 in Castanos door militairen seksueel mishandeld.

Volgens het weekblad Desde la Fe van het aartsbisdom Mexico-stad, heeft de Mexicaanse katholieke kerk een bewogen jaar achter de rug met onder meer een bitse strijd tegen het schrappen van abortus uit het strafrecht. De oproep van de kerk en maatschappelijke organisaties voor een referendum over de kwestie werd afgewezen, hoewel op de petitie die een referendum moest afdwingen twee keer zoveel handtekeningen prijkten als wettelijk was vereist. Mexicaanse kerkleiders hopen nu dat er gevolg wordt gegeven aan een klacht bij het hooggerechtshof, omdat volgens hen de nieuwe wet strijdig zou zijn met de grondwet. In het kader van die krachtmeting was er volgens Desde la Fe moet men ook het recente geweld zien waarvan de hoofdstedelijke kathedraal het middelpunt was. Daarin dedenzich niet minden dan 22 incidenten voor in 2007. Zo werd de kathedraal in 18 november door aanhangers van de Revolutionaire partij bestormd. Volgens genoemd blad moest de Mexicaanse kerk voortdurend strijd leveren voor de godsdienstvrijheid. Steeds vaker probeert men de kerk het zwijgen op te leggen met als excuus de scheiding tussen Kerk en Staat. Aldus het katholieke weekblad.

aangeleverd door Toon van Dongen

Pensamentu

E gran diferensia entre material i spiritual, ta ku material tin un balor temporal i di momentu, miéntras ku spiritual tin un balor infinito.

Veelzeggende bijnaam voor algemene overste is ‘zwarte paus’; Jezuïeten kiezen nieuwe ‘generaal’ als opvolger van Nederlander Kolvenbach

ROME - In Rome zijn in totaal 225 jezuïeten uit de hele wereld samengekomen voor een algemene bijeenkomst waarop men onder meer de opvolger moet kiezen van de huidige Nederlandse algemene overste Peter‑Hans Kolvenbach. Sinds 1983 staat hij aan het hoofd van de Sociëteit van Jezus - beter bekend als de orde van de jezuïeten). Pater Kolvenbach is nu tachtig jaar en wil de fakkel overdragen als algemene overste.
In het kerkelijk jargon wordt deze titel ook wel aangeduid als de zwarte paus. Zwart duidt daarbij op de zwarte toog van de jezuïeten in tegenstelling tot de witte toog waarmee de paus zich altijd kleedt. Eeuwenlang drukte de algemene overste van de jezuïeten zijn stempel op de geschiedenis van de katholieke kerk en in sommige perioden van de geschiedenis leek hij zelfs machtiger dan de paus. Vandaar de bijnaam zwarte paus.

Pater Kolvenbach was de opvolger van Pedro Arrupe. Na het Tweede Vaticaans Concilie (1962 tot 1965) besloten de jezuïeten onder impuls van deze dynamische overste de besluiten van het Tweede Vaticaans Concilie voluit te steunen. Bij velen in Latijns‑Amerika vertaalde zich di in een keuze voor de Bevrijdingstheologie en de keuze voor de armsten en achtergestelden. Geestelijken, zoals de Colombiaanse priester Camilo Torres Restrepo, die met rebellen optrokken waren Rome echter een doorn in het oog. Toen Arrupe na een beroerte verlamd raakte, schoof Johannes‑Paulus II de plaatsvervangende overste Vincent O’Keefe opzij en benoemde Paolo Dezza tot administrator – een maatregel zonder weerga in de jezuïetengeschiedenis en volgens velen een poging om de jezuïeten, die een vierde gelofte van gehoorzaamheid aan de paus afleggen, in het gareel terug te dwingen. Onder jezuïeten verluidt nu dat de huidige paus hen beter gezind is. Benedictus XVI verwacht veel van de orde in de dialoog met de geseculariseerde cultuur. Het is voor het eerst in de 477 jarige geschiedenis van de jezuïeten dat een algemene overste tijdens zijn leven terugtreedt..

In Europa blijven de jezuïeten verouderen en raken de rangen uitgedund. Elders gaan zij als orde een mooie toekomst tegemoet. Dat is onder meer het geval in Latijns‑Amerika, Afrika en vooral India. Ook in Vietnam hebben zich 130 kandidaten voor het noviciaat aangemeld.
Vooral onder het pontificaat van wijlen Johannes‑Paulus II taande de macht van de ooit zo invloedrijke jezuïetenorde. Diens voorkeur ging blijkbaar eerder uit naar de orde van de Salesianen.

aangeleverd door Toon van Dongen

Pauselijk observatorium verhuist

ROME - De bekende sterrenwacht in het zomerverblijf van de paus in Castel Gandolfo verhuist naar een klooster dat anderhalve kilometer verder gelegen is en waar er ook meer plaats zal zijn. In betere tijden behoorde de Vaticaanse sterrenwacht tot de beste ter wereld en konden er nog wetenschappelijk relevante waarnemingen gedaan worden. In 1935 werd de sterrenwacht omwille van het de luchtvervuiling boven Rome vanuit het Vaticaan naar Castel Gandolfo verhuisd. Maar ook daar sloeg de vervuiling van de lucht al snel en ongenadig toe. In 1993 is een nieuwe Vaticaanse sterrenwacht geopend in de Amerikaanse staat Arizona, op Mount Graham. Paus Gregorius XIII, die in 1582 ook een hervorming van de kalender doorvoerde, haalde in de zestiende eeuw astronomen naar het Vaticaan en gaf toen het bevel tot de oprichting van de sterrenwacht. Dankzij deze paus is 2008 een schrikkeljaar.

aangeleverd door Toon van Dongen

Sterzingers bij Duitse kanselier Zingend geld ophalen voor kinderen in Derde wereld

BONN - De Duitse bondskanselier Angela Merkel ontving een delegatie van 112 kleine sterzangertjes en feliciteerde hen bij die gelegenheid met de vijftigtse verjaardag van het sterzingen in Duitsland. Nog tot 6 januari trekken naar schatting een half miljoen Duitse kinderen op pad om geld in te zamelen voor kinderen en projecten uit de Derde Wereld. Dit gebeurt rond het feest van Driekoningen. Sterzingen gebeurt ook in België en Oostenrijk De Duitse bondskanselier onderstreepte het feit dat de sterzingers er opdeze manier voor zorgen dat kinderen elders in de wereld naar school kunnen: ‘Dat willen wij ook politiek ondersteunen. Met de millenniumdoelstellingen voor 2015 gaan wij er onder meer ook voor zorgen dat ieder kind in Afrika naar school kan en kan leren lezen en schrijven’.

aangeleverd door Toon van Dongen

EPIFANIA DI SEÑOR òf FIESTA DI TRES REI

Promé Lektura : Isaias 60, 1- 6
Salmo : Salmo 72:1-2, 7-8, 10. 12-13
Di dos Lektura : Efesionan 3, 3-3a
Evangelio : Mateo 2, 2-12


Den e teksto Mateo ta enfatisá rekonosementu di Hesus komo Rei (oro), Señor (sensia) i Redentor (mira) di parti di e magonan di Oriente; i e rechaso di Hesus komo rei di Israel di parti di Herodes i outoridatnan hudiu. Konstantemente Mateo ta keda bòrda riba e dos temanan aki: e karakter universal di e mensahe di Hesus i rechaso di e outoridatnan religioso pa e mensahe di Hesus.

Fiesta di Epifania tin su sentro den e rekonosementu ku e magonan di Oriente ta duna Hesus komo Rei, Señor i Redentor; ta p'esei nan ta yam’é fiesta di Epifania òf Manifestashon di Dios na mundu. Ta konsiderá ku e fiesta aki mester yuda nos reflekshoná riba universalidat di e mensahe di Kristu. Tin bia nos komo kristian ta “akapará” e mensahe di Kristu di tal manera ku kasi nos ta hasi imposibel ku algun hende mas lo enrikesé nan mes di djE. Nos mester ta konsiente ku Kristu a bini pa liberá hinter humanidat i ta p'esei su mensahe mester ta universal.
Grandioso di e suseso aki di e magonan ta ku e ta hasi ku Hesus ta “evangelisá” te ainda sin papia; ke men, e yu chikí, drumí den un pesebre, ya tabata un mensahe di salbashon ku a mobilisá e magonan pa busk'E i pa nan ador’E. Kua tabata e mensahe ku a transformá bida di magonan aki? E persona di Hesus ta representá pa tur hende enkarnashon di e hende perfekto; laga nos analisá den ki sentido esaki ta sosodé. Hende ta un ser ku ta haña su realisashon den apertura na e otro, i su realisashon perfekto den su apertura na Dios. Por lo tantu, den Hesus nos ta haña e hende ku ta habrí di tal manera pa Dios, ku ta Dios mes ku a bira hende, i tambe e ta habrí pa otro di tal forma ku tur sentido di su eksistensia ta nos. Ta p'esei , e mensahe di Hesus no por limitá su mes na algun práktika religioso. Su mensahe ta yega na punto mas profundo di e ser humano; E ta realisashon pleno di tur aspirashon di e ser humano. Ta p'esei den djE tur hende por haña un mensahe di speransa i di salbashon.
Kiko e realidat aki ta siña nos? Bon, mi ta kere ku hopi bia nos a redusí nos siguimentu di Kristu na algun práktika religioso, kaminda e ser kristian ta: batisá, bai misa, i mas o ménos sigui e dies mandamentunan. Pero e fiesta di awe ta bisa nos ku esaki no ta lo úniko di nos kristianismo. Ser kristian ta aseptá ku den Kristu nos ta haña un manera perfekto di TA humano, ku den djE nos ta haña e kaminda perfekto riba nos pa hasi boluntat di Dios . Ser kristian ta biba for di e bèrdat, hasi bon i buska di manera radikal amor komo prinsipio di akshon. Ser kristian ta biba e radikalidat aki ku apertura na e otro (mi ruman) i n’e Otro (Dios), hañando nos realisashon pleno den duna i no den risibí.
Di e manera aki, e miembro konfeshonal di e totalidat no ta un berdadero kristian, sino esun ku ta hasi su mes realmente humano pa medio di su bida kristian Si nos tur lo a biba nos kristianismo asina , por tin sigur ku hopi otro ruman lo a aseptá e testimonio di Kristu komo testimonio pa nan mes bida. E ora ei berdaderamente nos lo ta promoviendo e mensahe UNIVERSAL ku Hesukristu a bin pa trese pa nos.

Laga nos reflekshoná e siman aki riba: Unda mi ta basando mi siguimentu di Kristu, den kumplimentu ku algun rito, òf den mi esfuerso pa biba plenamente komo humano, tumando Kristu komo modelo? Mi ta dunando testimonio di mi kristianismo ku mi akshon òf únikamente ku rito? Laga nos kòrda ku tur nos ritonan religioso mester ta ekspreshon di nos akshonnan di kada dia.

Pakistaanse kerken vragen gebed van alle christenen

ISLAMABAD - De Raad van Kerken in Pakistan heeft de internationale gemeenschap, in het bijzonder de kerken, opgeroepen tot gebed voor het welzijn van het land, dat een van de moeilijkste perioden in zijn geschiedenis doormaakt. De raad veroordeelt de brute moord op Benazir Bhutto en vraagt te bidden voor het land en het volk van Pakistan, opdat vrede en gerechtigheid zouden heersen. De kerken-raad spreekt ook de hoop uit dat de internationale gemeenschap het land helpt in de strijd tegen terroristisch geweld, waarvan vele onschuldige burgers slachtoffer werden en waardoor de weg naar herstel van echte democratie in het land belemmerd wordt. De geplande verkiezingen voor 8 januari zijn inmiddels uitgesteld tot 18 februari.

aangeleverd door Toon van Dongen

Paus in 2009 naar Mexico

MEXICO-STAD - De kans is bijzonder groot dat paus Benedictus XVI in januari 2009 naar Mexico reist. Dat maakt de Mexicaanse kardinaal Norberto Rivera bekend. Volgens het Latijns‑Amerikaanse persagentschap ACI bezoekt de paus het land naar aanleiding van de Wereldgezinsdag, die dan in Mexico gehouden wordt. Benedictus woonde in de zomer van 2006 ook al de vijfde Wereldontmoeting van Gezinnen bij, die toen in de Spaanse stad Valencia gehouden werd.

aangeleverd door Toon van Dongen

Toenadering tussen Rome met Russisch orthodoxe kerk: Nauwere samenwerking onderweg

MOSKOU - De Russisch katholiek‑orthodoxe werkgroep, die mede onder impuls van kardinaal Kasper van de Pauselijke raad voor de Christelijke eenheid werd opgericht, kwam onlangs voor overleg samen. De werkgroep moet ertoe bijdragen dat spanningen tussen beide geloofsgemeenschappen worden uitgepraat, terwijl men tegelijkertijd nagaat hoe men meer en beter kan gaan samenwerken. Tijdens de bijeenkomst in Moskou werd afgesproken dat de werkgroep dit jaar driemaandelijks samenkomt. Tegelijk kwam men overeen nauwer samen te werken inzake de massamedia. In de komende maanden moet men ook duidelijkheidheid scheppen over katholieke weeshuizen, die vaak van proselitisme beschuldigd worden. Volgens het Italiaanse persagentschap SIR stelt de Russisch‑orthodoxe kerk zich door de dialoog ook inschikkelijker op voor de bouw van nieuwe katholieke kerken en de teruggave van leegstaande katholieke kerkgebouwen, die onder het communisme geconfisqueerd werden. De katholieke kerk zegde op haar beurt steun toe voor de invoering van het vak Orthodoxe cultuur op zijn scholen in Rusland.

aangeleverd door Toon van Dongen

Vaticaan bereid zich voor op ‘historische ontmoeting’ met islamitische leiders

ROME - Drie afgevaardigden van de groep van 138 islamitische schriftgeleerden uit de hele wereld, die in oktober een oproep tot christelijk‑islamitische dialoog lanceerden en die met Kerstmis een kerstgroet stuurden, komen in februari naar Rome om een datum te bepalen en de bijeenkomst van theologen van beide geloofsgemeenschappen voor te bereiden. Dat kondigt de Franse kardinaal Jean‑Louis Tauran aan in ‘L’Osservatore Romano’: Op de agenda staan drie belangrijke onderwerpen: respect voor de waardigheid van iedere persoon, de interreligieuze dialoog op basis van wederzijds begrip en het aansporen van jongeren tot verdraagzaamheid. Kardinaal Tauran bestempelt de aangekondigde ontmoeting als ‘historisch’. Paus Benedictus XVI noemde de dialoog met andere christelijke kerken en geloofsgemeenschappen al kort na zijn aantreden een van de prioriteiten van zijn beleid. Die ambitie kreeg een flinke opdoffer na zijn toespraak in Regensburg. Ironisch genoeg, zo wordt nu in het Vaticaan gezegd, betekende die toespraak het begin van een doorbraak in de relaties tussen de katholieke kerk en de Islam.

aangeleverd door Toon van Dongen

Libertat

Libertat, manera baña, ta algu ku mester praktiká tur dia.
Nada ta keda fiho. Kambio ta lei di bida.
Kisas algun biaha nos ta sinti ku nos viktorianan personal mester ser gana kada biaha tras di otro. Pero si nos lo mir'é for di otro punto di bista, nos ta asina en apsoluto; nos viktorianan sólido personal ta esnan ku nada ni ningun hende por kita for di nos.
Dicho viktorianan ta hèrmèntnan di nos kresementu kontinuo. Trabou, relashonnan i kas por kambia, pero serenidat i libertat di spiritu ta entre e kosnan ku boluntat nos por logra, konservá òf laga.
Libertat ta impliká disidí loke nos ta hasi ku nos kurpa, ku nos sèn i ku nos bida. Si nos renunsiá n’e desishon aki, un otro hende ta tum’é pa nos. Si nos no usa òf reklamá nos libertat, nos ta renunsiá di dje. Nos bida ta eksigí nos partisipashon aktivo i kreativo den kada momentu.

Tutu op vredesmissie naar Kenia

NAIROBI - De Zuid‑Afrikaanse anglicaanse bisschop Desmond Tutu heeft in Nairobi met de Keniaanse oppositieleider Raila Odinga gesproken. Nobelprijswinnaar Tutu hoopt ook de Keniaanse president Mwai Kibaki te spreken te krijgen. Hij wil naar eigen zeggen ‘de politieke leiders duidelijk maken dat de confrontatiekoers geen uitweg biedt’'.
Odinga van de West‑Keniaanse Luo‑stam stelt dat er verkiezingsfraude is gepleegd en dat hij de werkelijke winnaar is van de presidentsverkiezingen van 27 december. Kibaki van de grote Kikuyu‑stam uit het centrale deel van het land zou op oneerlijke wijze aan zijn tweede ambtstermijn zijn gekomen. De op een aantal plaatsen als frauduleus geziene herverkiezing van Kibaki leidde tot wreedheden tegen Kikuyu's, vooral in het westen, waar de Luo de meerderheid vormt.

Nationale ramp
De rooms‑katholieke bisschoppen en religieuze oversten in Kenia hebben hun landgenoten opgeroepen onmiddellijk een einde te maken aan het etnische geweld dat het land al dagen in zijn greep houdt. Sinds de verkiezingen van vorige week zijn zeker driehonderd mensen gedood door etnische zuiveringen. Getuigen hebben echter melding gemaakt van duizenden doden. Naar schatting zijn ruim 75.000 mensen op de vlucht voor het geweld dat ook een etnisch getint is. De secretaris‑generaal van het Keniaanse Rode Kruis spreekt van een 'nationale ramp'.

Als broeders en zusters samengeleefd
De bisschoppen: Jarenlang leefden wij als broeders en zusters met elkaar samen. Er bestaat geen enkele reden om nu de wapens tegen elkaar op te nemen, ongeacht de etnische groep of politieke overtuiging waartoe iemand behoort. Het leven is heilig.
De bisschoppen veroordelen het bloederige burgergeweld en de massale plunderingen. Ze vragen levensnoodzakelijk goederen te delen met hen die daaraan de grootste nood hebben. De priesters en religieuzen worden opgeroepen er alles aan te doen om de gemoederen tot bedaren te brengen.

Vrede en verzoening
Ook de conferentie van hogere religieuze oversten van Kenia roept op alle etnische en politieke verschillen te overwinnen. De oversten herinneren eraan dat het democratische proces naar behoren verliep tot de bekendmaking van de verkiezingsresultaten. ‘Wij vragen de oprichting van een onafhankelijke, internationale arbitragecommissie, door alle partijen erkend, om een uitweg te vinden uit de politieke crisis. Dit land heeft uiteindelijk vrede en verzoening nodig voor een bevolking die al te veel geleden heeft.”

aangeleverd door Toon van Dongen

Mi kurason ta yena di goso

Mi kurason ta yena di un goso ku ta bini di sa ku mi ta yu stimá di Dios. Pasobra mi ta kere den e poder ku no ta kaba di Dios, mi ta hiba un bida felis i yen di alegria. Mi ta bendishoná konstantemente, kada minüt di kada dia.
Mi ta kere ku mi ta algu mas ku un simpel kurpa físiko. Mi ta un ser spiritual, pleno di ideanan divino. Mi sa ku, si mi ta kere ku mi ta kapas pa hasi algu, mi ta hasié.
Mi por enfrentá kualkier situashon ku seguridat, pues Hesus a primintí: "Tur hende ku ta kere por hasié". Kual sea mi nesesidatnan (salú, prosperidat, empleo), Dios ta guia mi n’e satisfakshon di nan i di tur otro. Ki maravioso sensashon ta na sa ku Dios semper ta na mi banda!
Diariamente mi ta afirmá: Pasobra mi ta kere invariablemente den Dios, mi ta yena mi di fe i alegria.

Gra Baq

Tweedeling van land dreigt door bloedig politiek geweld; Keniase bisschoppen doen dramatische oproep op bevolking

EL.DORET - Bisschop Cornelius Kipng'eno Arap Korir van Eldoret in West‑Kenia heeft de internationale gemeenschap om voedselhulp gevraagd voor de duizenden mensen die naar het centrum van Eldoret zijn gevlucht. Dat meldt het katholieke persbureau Misna. Het episcopaat van Kenia heeft een dramatisch beroep gedaan op de bevolking een einde te maken aan het geweld dat het land teistert.

Volgens de 57‑jarige bisschop van Eldoret hebben tussen 7000 tot 10.000 mensen hun toevlucht gezocht in de kathedraal van Eldoret. Volgens hem is het voedsel niet alleen schaars, maar is het weinige dat er nog is zeer in prijs gestegen. Een dag eerder kwamen door een brand in een kerk in Eldoret, waar mensen voor het geweld hun toevlucht hadden gezocht, zeker 35 mensen om.
Het Keniaanse Rode Kruis zegt ongeveer vijf miljoen euro nodig te hebben voor de hulp aan honderdduizend ontheemden in het Oost‑Afrikaanse land. Volgens Abdi Ahmed van de hulporganisatie zal het leger helpen bij het transport van de hulpgoederen naar de gebieden waar de ontheemden verblijven.
De bisschoppen van Kenia hebben in een dramatische oproep gesmeekt het geweld te beëindigen. Dit laaide op na gesjoemel met de verkiezingsuitslag, Het geweld dreigt uit te lopen op een tweedeling van het land omdat de twee belangrijkste stammen tegenover elkaar komen te staan. Een nieuw bloedbad zoals eerder tussen Hutu’s en Tutsi’s in Rwanda dreigt nu in Kenia.

aangeleverd door Toon van Dongen

Tientallen mensen levend verbrand in kerk in Kenia

ELDORET ‑ In het westen van Kenia, in Eldoret, zijn zeker veertig mensen levend verbrand in een kerk waar ze hun toevlucht hadden gezocht voor het geweld. Tientallen slachtoffers zijn zwaar verbrand naar het ziekenhuis gebracht. De brand was aangestoken.

Onder de slachtoffers zijn vrouwen en kinderen. Ze hadden hun toevlucht tot de kerk gezocht om het aanhoudende geweld na de presidentsverkiezingen in Kenia te ontlopen. De rellen begonnen toen bekend werd gemaakt dat de vorige president, Mwai Kibaki, herverkozen was. Volgens de oppositie is er gefraudeerd bij het tellen van de stemmen.
Ook de Europese waarnemers stellen zich vragen bij het verloop van de verkiezingen. Ze hebben een onafhankelijk onderzoek gevraagd naar de verkiezingsresultaten.
Het politieke geweld krijgt nu ook een etnische kant. De verslagen kandidaat Raila Odinga komt uit het westen en behoort tot de Luo‑bevolkingsgroep.
Kibaki is een Kikuyu, uit centraal‑Kenia. De Kikuyu zijn nu blijkbaar het slachtoffer van wraakakties. Duizenden Kikuyu zijn samengestroomd in de kathedraal van Eldoret, op de vlucht voor gewapende bendes.

aangeleverd door Toon van Dongen

Felis Aña 2008

Na komienso di e Aña Nobo aki mi ta deseá tur nos lektornan un felis Aña Nobo 2008 yen di bendishon. Alabes mi ke yama danki na tur esnan ku la lesa e weblog aki, tambe na Toon van Dongen dia diariamente ta kontribuí ku e parti di hulandes. Ku forsa di Dios no lo sigui informá tur nos lektornan notisianan di nos Iglesia Katóliko.

Rutzen Lucas

Digitale media als nieuw missiegebied zien

GENÈVE - De digitale media zijn een nieuw missie- zendingsgebied voor de kerk. Dit is een uitdaging, die wij niet uit de weg kunnen gaan en zelfs moeten omarmen. Hier is onze inzet nodig. Zo stelt mgr. Claudio Maria Celli vast, die sinds kort voorzitter is van de Pauselijke raad voor Sociale communicatie. Hij onderstreept volmondig het belang van de digitale media voor de evangelisatie. Pius XII hield ooit een toespraak over de media van zijn tijd en omschreef die toen als een geschenk van God, zo memoreert mgr. Celli. Het kan niet ontkend worden dat media grote kansen bieden voor diegenen die willen verkondigen. De uitspraken van mgr. Claudio Maria Celli vallen samen met het massaal verschijnen van kerstboodschappen van bisschoppen uit de hele wereld op YouTube. Dit valt momenteel nog op omdat het een nieuwe ontwikkeling is.

aangeleverd door Toon van Dongen